Πέρασαν δεκαπέντε μήνες από την 7η Οκτωβρίου 2023, όταν ξέσπασε ακόμη ένας κύκλος βίας στη Μέση Ανατολή, με τη νέα σύγκρουση ανάμεσα στη Χαμάς και το Ισραήλ. Από την Κυριακή 19 Ιανουαρίου, τέθηκε σε ισχύ εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας, που έχει υποστεί ανυπολόγιστες ζημιές από τις ισραηλινές επιθέσεις, φέρνοντας ανάσα ανακούφισης στον άμαχο πληθυσμό.
Η εκεχειρία συνοδεύεται από την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας, η οποία είχε περιοριστεί δραματικά κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιώργος Πετρόπουλος, επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικής Βοήθειας του ΟΗΕ στη Γάζα, η κατάσταση έχει βελτιωθεί αισθητά. «Η εκεχειρία έφερε μια αίσθηση ασφάλειας, επιτρέποντας στον κόσμο να κοιμηθεί ήρεμα και στις ανθρωπιστικές οργανώσεις να κάνουν τη δουλειά τους πιο αποτελεσματικά», δηλώνει.
Αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα
Πριν την εκεχειρία, η είσοδος φορτηγών στη Γάζα ήταν περιορισμένη, με μόλις 20 έως 50 οχήματα να περνούν καθημερινά. Σήμερα, ο αριθμός αυτός έχει εκτοξευτεί σε 900 φορτηγά την ημέρα, γεμάτα με απαραίτητα εφόδια όπως καθαριστές νερού, ιατρικές προμήθειες και σκηνές. Παρόλο που η αύξηση αυτή είναι θετική, το σύστημα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας δεν ήταν προετοιμασμένο για τέτοιο όγκο. «Χρειάζεται χρόνος για να οργανώσουμε αποτελεσματικά τη διανομή και να κάνουμε τις απαραίτητες εκτιμήσεις στο πεδίο», εξηγεί ο κ. Πετρόπουλος.
Προκλήσεις της ανοικοδόμησης
Μεγάλο μέρος των πόλεων στη Γάζα, όπως η πόλη της Γάζας, η Χαν Γιούνις και η Τζαμπάλια, έχει ισοπεδωθεί. Οι καταστροφές δεν οφείλονται μόνο σε βομβαρδισμούς αλλά και στη συστηματική κατεδάφιση συνοικιών από τον ισραηλινό στρατό για τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας. Οι εκτοπισμένοι, παρά τις δυσκολίες, επιστρέφουν στα κατεστραμμένα σπίτια τους, επιδεικνύοντας αποφασιστικότητα και επιθυμία να ξαναχτίσουν τη ζωή τους. «Ακόμα κι αν δεν έχουν τα βασικά, επιμένουν να πάνε πίσω στις εστίες τους», περιγράφει ο κ. Πετρόπουλος.
Η αποκατάσταση της κανονικότητας απαιτεί τη συνεργασία ανθρωπιστικών οργανώσεων, του ιδιωτικού τομέα και των τοπικών αρχών. Παράλληλα, είναι αναγκαίο να αποκατασταθούν οι υποδομές, όπως τα νοσοκομεία, από τα οποία λειτουργούν μόλις 17 από τα 36, με σοβαρές ελλείψεις σε καύσιμα και ιατροφαρμακευτικό υλικό.
Απόλυτη ανάγκη για σταθερότητα
Η σταθερότητα στην περιοχή εξαρτάται από τη διατήρηση της εκεχειρίας και την επαναφορά της φυσιολογικής ροής της ζωής. «Είναι κρίσιμο να επιστρέψουν οι άνθρωποι στις εστίες τους, να λειτουργήσουν ξανά τα σχολεία και να επανεκκινήσει το εμπόριο», σημειώνει ο επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικής Βοήθειας. Παράλληλα, απαιτούνται ιατρικές εκκενώσεις ασθενών που χρειάζονται επείγουσες θεραπείες.
Παρά την αισιοδοξία, η αβεβαιότητα παραμένει. Οι δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος εξέφρασε αμφιβολίες για τη διάρκεια της εκεχειρίας, αποτυπώνουν την ευθραυστότητα της κατάστασης. Επιπλέον, η πίεση από Ισραηλινούς ακροδεξιούς πολιτικούς για επανέναρξη του πολέμου εντείνει την ανησυχία.
Όπως υπογραμμίζει ο Γιώργος Πετρόπουλος, το κλειδί για την επόμενη μέρα στη Γάζα είναι η ηρεμία και η συνεργασία. «Ο κόσμος πρέπει να ηρεμήσει ψυχικά, τα παιδιά να μπορέσουν να ξαναπαίξουν και οι οικογένειες να ζήσουν χωρίς φόβο. Η ανοικοδόμηση δεν αφορά μόνο κτίρια αλλά και την αποκατάσταση της ελπίδας για το μέλλον».
