Μετά τη νίκη της συμμαχίας παρατάξεων της άκρας δεξιάς και της δεξιάς υπό τη Τζόρτζια Μελόνι στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στην Ιταλία χθες Κυριακή θα σχηματιστεί νέα κυβέρνηση, όμως ο δρόμος ως εκεί δεν αποκλείεται να αποδεχθεί γεμάτος απότομες στροφές και μακρύς.
Στο παρελθόν, η διαδικασία διήρκεσε από τέσσερις ως δώδεκα εβδομάδες. Γενικά, όσο πιο καθαρό είναι το αποτέλεσμα τόσο πιο βραχεία είναι η διάρκεια των ζυμώσεων, ωστόσο ορισμένα βήματα είναι αδύνατο να επισπευστούν.
Είναι δεδομένο ότι η Ιταλία θα αντιπροσωπευτεί από τον παραιτηθέντα υπηρεσιακό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στην Πράγα την 7η Οκτωβρίου.
Ακολουθούν τα επόμενα βήματα της πολιτικής διαδικασίας στην Ιταλία μετά τις εκλογές.
Επίσημα αποτελέσματα
Το υπουργείο Εσωτερικών αναμένεται να αναρτήσει στον ιστότοπό του τα επίσημα οριστικά αποτελέσματα της καταμέτρησης των ψήφων εντός της ημέρας.
Σύγκληση του κοινοβουλίου
Τα νέα μέλη της Γερουσίας και της Βουλής πρέπει δυνάμει του Συντάγματος να συνεδριάσουν εντός 20 ημερών από τη διεξαγωγή των εκλογών, με άλλα λόγια τη 15η Οκτωβρίου το αργότερο.
Αφού συγκροτηθούν σε σώμα και γίνουν οι πρώτες συνεδριάσεις της ολομέλειας, απαιτείται να εκλεγούν τα προεδρεία των δύο σωμάτων και κατόπιν θα αρχίσει η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος αρχίζει διαβουλεύσεις
Η πολιτική παράδοση στην Ιταλία θέλει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να ξεκινά διαβουλεύσεις για την ονομασία του νέου ή της νέας επικεφαλής της κυβέρνησης με τους προέδρους των δύο σωμάτων του κοινοβουλίου, κατόπιν τους ηγέτες των μεγαλύτερων κομμάτων και με τους ηγέτες των κοινοβουλευτικών τους ομάδων.
Αν το αποτέλεσμα είναι καθαρό, οι διαβουλεύσεις αυτές είναι σύντομες, διαρκούν το πολύ δύο ημέρες, όμως αν δεν είναι, μπορεί να κρατήσουν ως και μια εβδομάδα, έπειτα από την οποία ο αρχηγός του κράτους δίνει εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης σε κάποια προσωπικότητα.
Αυτή η τελευταία αναλαμβάνει την εντολή «με επιφύλαξη», αρχίζει διαπραγματεύσεις με συμμάχους για τους υπουργικούς θώκους και το κυβερνητικό πρόγραμμα. Έπειτα από αυτές τις διαπραγματεύσεις, αν αποδειχθούν επιτυχείς, ο υποψήφιος ή η υποψήφια παρουσιάζεται ενώπιον του προέδρου και «αίρει την επιφύλαξη».
Επιτέλους κυβέρνηση
Κατόπιν ανακοινώνεται η σύνθεση της νέας κυβέρνησης και ορκίζεται ενώπιον του προέδρου της Δημοκρατίας αυθημερόν ή την επομένη το αργότερο. Έπειτα το σχήμα μεταβαίνει στο Παλάτσο Τσίτζι, στην έδρα της κυβέρνησης, για τη μεταβίβαση της εξουσίας από την προηγούμενη.
Στην πρόσφατη ιταλική ιστορία ξεχωρίζουν δύο ρεκόρ: ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι δεν χρειάστηκε παρά μόλις 24 ημέρες το 2008 για να μπει στο Παλάτσο Τσίτζι· ο Τζουζέπε Κόντε χρειάστηκε όχι λιγότερες από 89 ημέρες το 2018 για να διανύσει τη διαδρομή αυτή.
Vox
Ο πολιτικός σεισμός στην Ιταλία καταγράφεται δύο εβδομάδες έπειτα από εκείνον στη Σουηδία, όπου συντηρητική συμμαχία που συμπεριλαμβάνει τους Σουηδούς Δημοκράτες (SD), κόμμα που προέκυψε από το νεοναζιστικό κίνημα, σημείωσε εκλογική νίκη, έγινε η μεγαλύτερη δεξιά παράταξη στη σκανδιναβική χώρα. Το SD και το FdI ανήκουν στην ίδια πολιτική οικογένεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάνοντας παρέμβαση που εκλήφθηκε στη Ρώμη (με δυσαρέσκεια) ως προειδοποίηση, υπενθύμισε προ ημερών πως η ΕΕ διαθέτει «εργαλεία» για να τιμωρεί κράτη που καταπατούν το κράτος δικαίου και τις κοινές αξίες.
«Οι Ιταλοί παρέδωσαν μάθημα ταπεινότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία, με τη φωνή της κυρίας φον ντερ Λάιεν, προσπάθησε να τους υπαγορεύσει τι θα ψήφιζαν», σχολίασε δηκτικά ο γάλλος ευρωβουλευτής Ζορντάν Μπαρντελά, του Εθνικού Συναγερμού (RN) της Μαρίν Λεπέν. «Καμιά απειλή οποιουδήποτε είδους δεν μπορεί να σταματήσει δημοκρατία», πρόσθεσε υποστηρίζοντας πως οι Ευρωπαίοι «παίρνουν τη μοίρα τους στα χέρια τους».
Μαύρο πρόβατο στις Βρυξέλλες, ο ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, όπως και ο πολωνός ομόλογός του Ματέους Μοραβιέτσκι, απηύθυνε τα «συγχαρητήριά του» στην κυρία Μελόνι.
Μέσω του πολιτικού συμβούλου του και βουλευτή Μπάλας Όρμπαν, πρόσθεσε: «σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, χρειαζόμαστε όσο ποτέ φίλους που έχουν κοινό όραμα και κοινή προσέγγιση για τις προκλήσεις στην Ευρώπη».
Η Τζόρτζια Μελόνι «έδειξε τον δρόμο» προς μια Ευρώπη «υπερήφανη», «ελεύθερη», αποτελούμενη από «κυρίαρχα κράτη», πανηγύρισε από την πλευρά του ο ηγέτης του ισπανικού ακροδεξιού κόμματος Vox, ο Σαντιάγο Αβασκάλ.
Πανηγυρίζουν τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης
Η Τζόρτζια Μελόνι, η πιθανόν επόμενη πρωθυπουργός της Ιταλίας, θα είναι “η πιο ακροδεξιά πρωθυπουργός μετά τον Μουσολίνι”, σχολίασε το CNN έπειτα από τα αποτελέσματα των χθεσινών βουλευτικών εκλογών στη χώρα.
“Η ακροδεξιά κερδίζει τις εκλογές στην Ιταλία για πρώτη φορά και η συμμαχία συντηρητικών, μεταφασιστών και λαϊκιστών υπό την Τζόρτζια Μελόνι λαμβάνει 44% τόσο στη Βουλή όσο και στη Γερουσία”, έγραψε η ισπανική εφημερίδα El Pais.
Σύμφωνα με την βρετανική Guardian, το κόμμα της Μελόνι “Αδέλφια της Ιταλίας” (FdI) έχει “νεοφασιστική προέλευση”.
Το ρωσικό Rossiya-24 σημειώνει ότι οι εκλογές πιθανόν να οδηγήσουν σε μια “πολιτική αναδιάρθρωση της Ευρώπης” επικαλούμενο τον Πορτογάλο ακροδεξιό ηγέτη Αντρέ Βεντούρα.
Κατά την γαλλική Le Monde πρόκειται για μια “ιστορική” νίκη για την Μελόνι, ενώ η φινλανδική Helsingin Sanomat χαρακτηρίζει την νικήτρια των ιταλικών εκλογών “διάδοχο του φασισμού”.
Η σουηδική εφημερίδα Svenska Dagbladet εκτιμά ότι θα είναι δύσκολο για τον δεξιό/ακροδεξιό συνασπισμό να αντέξει για πάνω από δύο χρόνια εξαιτίας των εσωτερικών εντάσεων.
Η Ιταλία “κινδυνεύει” με την νίκη του FdI, αλλά “δεν θα υπάρξει στροφή προς τον εξτρεμισμό” με την εκλογή της πρώτης γυναίκας και πιο ακροδεξιάς πρωθυπουργού της χώρας μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, εκτιμούν οι Financial Times .
“Η Ευρώπη κατευθύνεται προς μια ακόμη στροφή προς την ακροδεξιά”, σχολιάζουν οι New York Times με το βρετανικό BBC να μεταδίδει την είδηση “η ακροδεξιά Τζόρτζια Μελόνι αναμένεται να κερδίσει τις εκλογές και να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της χώρας” χωρίς να προβαίνει σε περαιτέρω σχόλια.
Η ηγέτης του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού στη Γαλλία, η Μαρίν Λεπέν, έγραψε στο Twitter: “ο ιταλικός λαός αποφάσισε να πάρει την τύχη του στα χέρια του εκλέγοντας μια πατριωτική κυβέρνηση που τάσσεται υπέρ της εθνικής κυριαρχίας της χώρας. Συγχαρητήρια στην Τζόρτζια Μελόνι και στον (ηγέτη της Λέγκας) Ματέο Σαλβίνι που αντιστάθηκαν στις απειλές μιας αντιδημοκρατικής και αλαζονικής ΕΕ πετυχαίνοντας αυτή τη σπουδαία νίκη”.
Η ανιψιά της Λεπέν, η Μαριόν Μαρεσάλ, η οποία είναι αντιπρόεδρος του επίσης ακροδεξιού κόμματος Reconquête! του Ερίκ Ζεμούρ, χαιρέτισε την νίκη του FdI: “κατάφερε να αντισταθεί, κατάφερε να δημιουργήσει ενότητα”, έγραψε στο Twitter η εγγονή του ιδρυτή του Εθνικού Μετώπου Ζαν-Μαρί Λεπέν, η οποία είναι παντρεμένη με το μέλος του FdI Βιντσέντσο Σόφο.
“Μπράβο Τζόρτζια Μελόνι για την ιστορική αυτή νίκη. Είναι μια ευχάριστη είδηση για την άμυνα του πολιτισμού μας”, σχολίασε στο Twitter επισυνάπτοντας μια φωτογραφία της με την Μελόνι.
Από την πλευρά του, ο γάλλος ευρωβουλευτής του κόμματος της Λεπέν, ο Ζορντάν Μπαρντελά, σχολίασε ότι οι Ιταλοί “έδωσαν ένα ταπεινωτικό μάθημα” στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία την περασμένη εβδομάδα είχε δηλώσει ότι η Κομισιόν διαθέτει τα μέσα για να χρησιμοποιήσει σε περίπτωση που η Ιταλία δεν ακολουθήσει τους κανονισμούς της ΕΕ σε ενδεχόμενη εκλογή της ακροδεξιάς.
“Κανενός είδους απειλή δεν μπορεί να σταματήσει την δημοκρατία. Ο λαός της Ευρώπης σηκώνει το κεφάλι του και παίρνει πίσω την τύχη του στα ίδια του τα χέρια”, σχολίασε.
Στην Ουγγαρία, ο Μπαλάζ Ορμπάν, ο διευθυντής του πολιτικού γραφείου του πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν, έγραψε στο Twitter: “Συγχαρητήρια στην Τζόρτζια Μελόνι, τον Ματέο Σαλβίνι και (τον αρχηγό του Forza Italia) Σίλβιο Μπερλουσκόνι για τις σημερινές εκλογές! Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, έχουμε ανάγκη περισσότερο από ποτέ φίλους με ένα κοινό όραμα και προσέγγιση στις προκλήσεις της Ευρώπης”.
Ο Σαντιάγο Αμπασκάλ, ο αρχηγός του ισπανικού ακροδεξιού κόμματος Vox, έγραψε στο Twitter: “Η Τζόρτζια Μελόνι έδειξε τον δρόμο για μια υπερήφανη, ελεύθερη Ευρώπη κυρίαρχων εθνών που μπορεί να συνεργαστεί για την ασφάλεια και την ευημερία όλων”.
“Σπουδαία νίκη! Συγχαρητήρια!”, σχολίασε στο Facebook ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέσκι.
“Γιορτάζουμε με την Ιταλία! Η Σουηδία στον βορρά, η Ιταλία στον νότο: οι αριστερές κυβερνήσεις τελείωσαν”, έγραψε αργά χθες, Κυριακή, το βράδυ στο Twitter η βουλευτής του γερμανικού ακροδεξιού κόμματος AfD Μπέατριξ φον Στορκ.
Ο «μεγάλος άγνωστος»
Τα Αδέλφια της Ιταλίας οφείλουν την επιτυχία τους στις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις των αντιπάλων τους, στον άνεμο της απόρριψης της πολιτικής τάξης που πνέει στη χερσόνησο και στο χάρισμα της επικεφαλής τους.
Η 45χρονη Ρωμαία, η οποία στα νιάτα της δήλωνε θαυμάστρια του Μπενίτο Μουσολίνι, κατάφερε να να αποδαιμονοποιήσει την εικόνα της ιδίας και της παράταξής της καθώς και να κεφαλαιοποιήσει τους φόβους και την οργή εκατομμυρίων Ιταλών μπροστά στην έκρηξη των τιμών και της ανεργίας, την απειλή ύφεσης και τις ανεπάρκειες των δημόσιων υπηρεσιών.
Η επόμενη ιταλική κυβέρνηση θα κληθεί να αντιμετωπίσει την κρίση που προκαλεί ο αλματωδώς αυξανόμενος πληθωρισμός, την ώρα που η Ιταλία έχει δημόσιο χρέος που φθάνει το 150% του ΑΕΠ της.
Στη χώρα όπου η κυβερνητική αστάθεια αποτελεί χρόνιο φαινόμενο, πολιτολόγοι ήδη δίνουν βραχύ προσδόκιμο ζωής στη συμμαχία που κέρδισε χθες, γάμο συμφέροντος ανάμεσα σε τρεις ηγέτες με ανταγωνιστικές φιλοδοξίες.
Για την κυρία Μελόνι, «η πρόκληση θα είναι να μεταμορφώσει την εκλογική της επιτυχία στην ηγεσία μιας κυβέρνησης που μπορεί να έχει διάρκεια», αυτό «είναι ο μεγάλος άγνωστος» της νέας ιταλικής πολιτικής εξίσωσης, σύμφωνα με τον Λορέντζο Ντε Σίο, καθηγητή πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης.
Η κυρία Μελόνι, χωρίς καμία κυβερνητική εμπειρία πέρα από το εφήμερο πέρασμά της από το υπουργείο Νεολαίας (2008-2011), θα έχει γεμάτα τα χέρια στην προσπάθειά της να χειριστεί τους συμμάχους της, πολύ πιο πεπειραμένους από εκείνη. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι υπήρξε επανειλημμένα πρωθυπουργός, ο Ματέο Σαλβίνι υπουργός Εσωτερικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
Στον φάκελο της Ουκρανίας, η ΕΕ και άλλοι σύμμαχοι της Ιταλίας, κράτους μέλος του NATO, θα βάλουν στο μικροσκόπιο την κατανομή των χαρτοφυλακίων μεταξύ των τριών κομμάτων. Καθώς μολονότι η κυρία Μελόνι δηλώνει πεισμένη υποστηρίκτρια της ατλαντικής συμμαχίας και τάσσεται υπέρ των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, ο κ. Σαλβίνι είναι κατά.
