Η ηγεσία της Ευρώπης  παρακολουθεί με έντονο προβληματισμό τις εξελίξεις της νόσου covid-19 και σχεδιάζει τα επόμενα βήματα που θα οδηγήσουν τα κράτη-μέλη σε πορεία ανάκαμψης. Ο δρόμος είναι μακρύς και απαιτείται συνεννόηση και συνεργασία σε όλα τα επίπεδα.
του Κωνσταντίνου Σ. Μαργαρίτη
Στις ΗΠΑ ο πρόεδρος κ. Biden έχει υιοθετήσει ένα μέτρο για τη διπλωματική του επιτυχία –την υγεία της μεσαίας τάξης της Αμερικής. Κάθε βήμα θα αξιολογείται από την επίπτωσή του στους απλούς πολίτες.

Η «εξωτερική πολιτική για τη μεσαία τάξη» είναι το όραμα του κ. Biden  Μελετητές από τις ΗΠΑ αναφέρουν ότι ο πρόεδρος κάνει ότι χρειάζεται για να ξαναχτίσει τη λαϊκή εμπιστοσύνη σε μια παγκοσμίως αφοσιωμένη Αμερική.

Στο εσωτερικό, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ τοποθετεί στο περιθώριο  τις επιφυλάξεις. Σε αντίθεση με τους φόβους για μεγάλο διχασμό στο κόμμα των Δημοκρατικών, η αριστερά πτέρυγα χαίρεται ιδιαίτερα για τα ριζοσπαστικά σχέδια του ηγέτη τους.

Το αντίθετο ισχύει για τη σχετικά επιφυλακτική προσέγγισή του προς τον υπόλοιπο κόσμο. Μεταξύ άλλων, οι φιλελεύθεροι διαμαρτύρονται για τη σκληρή στάση του κ. Biden ως προς την επανένταξη στην πυρηνική συμφωνία του Ιράν, την ήπια αντιμετώπιση του Σαουδάραβα διαδόχου πρίγκιπα Mohammed  bin  Salman και την επιθετική του στάση έναντι της Κίνας.

Για να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη στις εμπορικές συμφωνίες θα πρέπει οι Αμερικανοί κατασκευαστές να ξαναφέρουν στις ΗΠΑ την παραγωγή και να κλείσουν τα φορολογικά καταφύγια του εξωτερικού.

Τα επιχειρηματικά lobbies πάντα είχαν πολύ μεγαλύτερη «βαρύτητα» στις ΗΠΑ  από τα συνδικάτα των εργαζομένων, τις περιβαλλοντικές ομάδες και άλλες οργανώσεις.

Το μεγάλο στοίχημα για την επιτυχή διακυβέρνηση του κ. Biden είναι στο με πόση δεξιοτεχνία θα μπορέσει ο να κάνει δυο πράγματα ταυτόχρονα: να ενισχύσει τη μεσαία τάξη των ΗΠΑ, υπερφαλαγγίζοντας ταυτόχρονα την Κίνα στην παγκόσμια οικονομική σκηνή.

Στην ΕΕ τα πράγματα ακολουθούν άλλη πορεία με διαφορετικές προτεραιότητες.

Η ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης άνοιξε μετά και την έγκριση του Γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου και η Société Générale εξετάζει ποιες χώρες θα έχουν τα μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη. Η Ελλάδα θα έχει μεγάλα οφέλη.

Σύμφωνα με την SocGen το ταμείο θα έχει επικυρωθεί έως τα τέλη του β’ τριμήνου. Το ποσό των πόρων που θα εκταμιευτούν είναι άγνωστο –μόνο το συνολικό κονδύλι είναι γνωστό– ωστόσο οι χώρες του Νότου –Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία– και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, θα είναι οι κύριοι δικαιούχοι.

Η Ιταλία και η Ισπανία θα λάβουν περίπου 83 και 76 δισ. ευρώ αντίστοιχα, ή σχεδόν το 20% του συνόλου, ενώ αντιπροσωπεύουν μόνο το 13% και το 9% του ΑΕΠ της ΕΕ των 27. Ως μερίδιο του ΑΕΠ τους, η Ιταλία και η Ισπανία θα λάβουν 4,6% και 6,1%, αντίστοιχα, αλλά ουσιαστικά λιγότερο από την Κροατία (13%), τη Βουλγαρία (12,5%), την Ελλάδα (10,5%) και την Πορτογαλία (7,4 %), με την Ελλάδα να αποτελεί τη νικήτρια από την περιοχή της ευρωζώνης.

Σε ότι αφορά στα δάνεια, δεν υπάρχει κλείδα κατανομής. Γνωρίζουμε μόνο το ποσό-360 δισ. ευρώ– και ότι οι χώρες δεν μπορούν να ζητήσουν περισσότερο από το 6,8% του ακαθάριστου εθνικού τους εισοδήματος. Ως αποτέλεσμα, σημειώνει η SocGen, το μέγιστο ποσό που μπορεί να λάβει μια χώρα είναι γνωστό, π.χ. 123 δισ. ευρώ για την Ιταλία, 85 δισ. ευρώ για την Ισπανία. 

Ο οικονομικός αντίκτυπος των πόρων της ΕΕ για την κάθε οικονομία κράτους-μέλους, θα εξαρτηθεί από τη φύση των έργων, αλλά θα ποικίλλει επίσης από τη μια χώρα στην άλλη.

Η διαδικασία είναι περίπλοκη και ο έλεγχος θα είναι συστηματικός και τακτικός. Τα κράτη-μέλη δεν θα έχουν απεριόριστη ευελιξία και απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός.

Η Ελλάδα έχει τη χρυσή ευκαιρία να προχωρήσει σε έργα καινοτομίας που θα αλλάζουν το προφίλ της χώρας, θα δημιουργούν χιλιάδες θέσεις απασχόλησης, θα εισφέρουν στο ΑΕΠ και θα προσεγγίζουν επενδυτές!

Η κυβέρνηση να τολμήσει αυτό το εγχείρημα.