Εντονη ανησυχία επικρατεί σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ για την εξάπλωση της νόσου covid-19. Η οικονομία είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα, μετά την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών. Η ΕΕ συνεχίζει να στηρίζει τα κράτη, ο κακός συντονισμός όμως στον εμβολιασμό έχει φέρει  αναστάτωση και σύγχυση.

του Κωνσταντίνου Σ. Μαργαρίτη

Ο αντίκτυπος του δεύτερου κύματος του κορωνοϊού στην οικονομία της Ευρωζώνης είναι μικρότερος σε σχέση με αυτόν του πρώτου κύματος, όπως προκύπτει από τις επαφές που είχαν στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με εκπροσώπους μεγάλων επιχειρήσεων της Ευρωζώνης τον Ιανουάριο του 2021..

Ύστερα από σχετική ανάρτηση της ΕΚΤ, σημαντικοί κλάδοι του μεταποιητικού τομέα – όπως της χαλυβουργίας, των χημικών, της αυτοκινητοβιομηχανίας και των ηλεκτρονικών – ανέφεραν αύξηση της παραγωγής τους προς τα προ κορωνοϊού επίπεδα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις είχαν ξεπεράσει τα επίπεδα αυτά.

Οι νέοι περιορισμοί προκάλεσαν περαιτέρω σημαντικές μειώσεις στις πωλήσεις προσωπικών αγαθών καθώς και υπηρεσιών ταξιδιών, τουρισμού και διασκέδασης. Για πολλές εταιρείες λιανικών πωλήσεων, η  δυναμική αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου δεν ήταν ικανή να αντισταθμίσει τον αντίκτυπο από το κλείσιμο των καταστημάτων τους.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκταμίευσε 14 δισ. ευρώ σε εννέα κράτη μέλη με την τέταρτη δόση χρηματοδοτικής στήριξης προς τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του μέσου SURE. Πρόκειται για την πρώτη εκταμίευση το 2021. Στο πλαίσιο των χθεσινών πράξεων, το Βέλγιο έλαβε 2 δισ. ευρώ, η Κύπρος 229 εκατ. ευρώ, η Ουγγαρία 304 εκατ. ευρώ, η Λετονία 72 εκατ. ευρώ, η Πολωνία 4,28 δισ. ευρώ, η Σλοβενία 913 εκατ. ευρώ, η Ισπανία 1,03 δισ. ευρώ, η Ελλάδα 728 εκατ. ευρώ και η Ιταλία 4,45 δισ. ευρώ. Και τα εννέα κράτη μέλη είχαν ήδη λάβει χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο του SURE το 2020, στο πλαίσιο μίας από τις τρεις πρώτες εκδόσεις και πράξεις εκταμίευσης που πραγματοποιήθηκαν το 2020.

Τα δάνεια αυτά θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να αντεπεξέλθουν σε τυχόν αιφνίδια αύξηση των δημόσιων δαπανών για τη διατήρηση της απασχόλησης. Συγκεκριμένα, τα δάνεια θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να καλύψουν τις δαπάνες που συνδέονται άμεσα με τη χρηματοδότηση εθνικών συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας και άλλων παρόμοιων μέτρων που έχουν θεσπίσει για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού, μεταξύ άλλων και για τους αυτοαπασχολουμένους. Οι εκταμιεύσεις ακολουθούν την έκδοση του τέταρτου κοινωνικού ομολόγου στο πλαίσιο του μέσου EU SURE, η οποία προσέλκυσε σημαντικό ενδιαφέρον από επενδυτές. Η αξιοσημείωτη υπερκάλυψη μεταφράστηκε σε ευνοϊκούς όρους τιμολόγησης, τους οποίους η Επιτροπή μετακυλύει απευθείας στα δικαιούχα κράτη μέλη.

Μετά τις εκταμιεύσεις, 15 κράτη μέλη έλαβαν συνολικά 53,5 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του μέσου SURE. Μόλις ολοκληρωθούν όλες οι εκταμιεύσεις SURE, το Βέλγιο θα έχει λάβει 7,8 δισ. ευρώ, η Κύπρος 479 εκατ. ευρώ, η Ουγγαρία 504 εκατ. ευρώ, η Λετονία 192 εκατ. ευρώ, η Πολωνία 11,2 δισ. ευρώ, η Σλοβενία 1,1 δισ. ευρώ, η Ισπανία 21,3 δισ. ευρώ, η Ελλάδα 2,7 δισ. ευρώ και η Ιταλία 27,4 δισ. ευρώ.

Η Πρόεδρος της ΕΕ κα. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε τα εξής: «Στο πλαίσιο του προγράμματος SURE, η ΕΕ κινητοποίησε έως και 100 δισ. ευρώ σε δάνεια για τα κράτη μέλη της ΕΕ με σκοπό την προστασία των θέσεων απασχόλησης και τη διατήρηση των ατόμων στην εργασία τους. Τα κεφάλαια κατευθύνονται τακτικά προς τα κράτη μέλη μας, βοηθώντας τα οικονομικά να μετριάσουν τον αντίκτυπο της πανδημίας του κορωνοϊού.»

Ο Επίτροπος κ. Γιοχάνες Χαν, αρμόδιος για τον προϋπολογισμό και τη διοίκηση, τόνισε: «Μετά την τέταρτη επιτυχή έκδοση ομολόγων στο πλαίσιο του SURE, έχουμε πλέον εκταμιεύσει περισσότερο από το ήμισυ των κεφαλαίων που προβλέπονταν στο πλαίσιο αυτού του μέσου. Τα 15 κράτη μέλη που ωφελούνται από τις τέσσερις αρχικές εκταμιεύσεις είναι πλέον καλύτερα εξοπλισμένα για να αμβλύνουν τις κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού. Θα προχωρήσουμε στην ταχεία υλοποίηση του υπόλοιπου προγράμματος προκειμένου να παράσχουμε όλα τα εγκεκριμένα κονδύλια στα 18 κράτη μέλη που έχουν ζητήσει μέχρι στιγμής χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο αυτού του μέσου.»

Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, Επίτροπος Οικονομίας, επεσήμανε: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταβάλλει επιπλέον 14 δισ. ευρώ για τη στήριξη των εργαζομένων σε εννέα χώρες της ΕΕ που έχουν πληγεί σοβαρά. Η πανδημία εξακολουθεί να επιβαρύνει τις οικονομίες μας και, ενώ ξέρουμε ότι υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ, δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να φτάσουμε εκεί. Γι’ αυτόν τον λόγο το SURE και η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που αντιπροσωπεύει είναι τόσο σημαντικά.»

Η Ελλάδα διεκδικεί πόρους και σχεδιάζει τη στρατηγική της πάνω στις νέες συνθήκες. Οι καταστάσεις είναι πρωτόγνωρες και απαιτείται ευελιξία και συγχρονισμός.