Η Kαθαρά Δευτέρα δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες εορτές, για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, και συνεπώς είναι γι’ αυτούς εργάσιμη ημέρα.
Πέρα από τις υποχρεωτικές αργίες, όπως ορίζονται από τον ν. 4808/2021 και NΔ 3755/ 57 έχουν καθιερωθεί από διάφορους οργανισμούς, η μεγάλες επιχειρήσεις και άλλες ημέρες του έτους, εορτάσιμες ή μη, σαν ημέρες αργίας.
Οι ημέρες αυτές αντιμετωπίζονται ως αργίες, μόνο στην περίπτωση που:
είτε έχουν ορισθεί με Κανονισμό Εργασίας της επιχείρησης,
είτε από έθιμο,
είτε με Συλλογική Σύμβαση, διαιτητική απόφαση, διάταγμα, καθώς και
από εσωτερικό κανονισμό.
Επίσης σε πολλές επιχειρήσεις υπάρχει επιχειρησιακή συνήθεια και έθιμο, να θεωρείται η ημέρα αυτή ως αργία.
Τέτοιες εορτές είναι:
– Καθαρή Δευτέρα
– Μεγάλη Παρασκευή
– Αγίου Πνεύματος
– Μεγάλες τοπικές εορτές.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, οι παραπάνω ημέρες μεταξύ των οποίων, όπως ήδη είπαμε και η Καθαρά Δευτέρα δεν είναι αργία για τον ιδιωτικό τομέα, συνεπώς η λειτουργία των επιχειρήσεων και η απασχόληση των μισθωτών δεν απαγορεύεται.
– Οι εργαζόμενοι που θα απουσιάσουν αυθαίρετα την ημέρα αυτή ενώ η επιχείρηση λειτουργεί, δεν δικαιούνται αποδοχές.
– Όσοι απασχοληθούν την Καθαρά Δευτέρα δεν δικαιούνται προσαύξηση στις αποδοχές τους.
Στις επιχειρήσεις που η Καθαρά Δευτέρα είναι κατ’ έθιμον αργία:
– Οι μισθωτοί παρ’ όλο που δεν θα εργαστούν, δικαιούνται κανονικά τις αποδοχές τους, εκτός κι αν υπάρχει ρητή πρόβλεψη για το αντίθετο.
– Τυχόν συμφωνία εργοδότη και εργαζομένων, να παραμένει κλειστή η επιχείρηση και οι εργαζόμενοι να μην πληρώνονται την ημέρα αυτή, δεν απαγορεύεται.
Στους μισθωτούς που απασχολούνται κατά την ημέρα αυτή:
– Αν μεν είναι ημερομίσθιοι, οφείλεται το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους,
– Αν δε αμείβονται με μηνιαίο μισθό, ουδεμία αμοιβή οφείλεται, πέρα του κανονικού μηνιαίου μισθού τους.
Το άρθρο 2 παρ. 3 του NΔ 3755/ 57, σύμφωνα με το οποίο:
– Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχολούνται κατά τις εξαιρέσιμες εορτές για λόγους μη οφειλομένους στους ίδιους δικαιούνται του ημερομισθίου, δεν έχει εφαρμογή για την Kαθαρά Δευτέρα (και τις υπόλοιπες κατ΄ έθιμον αργίες), αφού η ημέρα αυτή δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες εορτές.
Συνεπώς για την Kαθαρά Δευτέρα, έχουμε:
– Στην περίπτωση κατά την οποία τα προηγούμενα χρόνια, η επιχείρηση συνήθιζε να λειτουργεί κατά την Καθαρά Δευτέρα και οι εργαζόμενοι απασχολούνταν κανονικά λαμβάνοντας τις συνήθεις αποδοχές τους, ενώ φέτος κατ’ εξαίρεση ο εργοδότης αποφασίσει να μη λειτουργήσει την επιχείρησή του, οφείλει τις αποδοχές στους εργαζόμενους παρόλο που αυτοί δεν θα απασχοληθούν, κατά τις διατάξεις περί υπερημερίας εργοδότου.
– Αντίθετα, αν η επιχείρηση τα προηγούμενα χρόνια αργούσε και οι εργαζόμενοι αμείβονταν κανονικά, ενώ φέτος η επιχείρηση λειτουργήσει κατ’ εξαίρεση, τότε οφείλεται στους εργαζόμενους ένα ημερομίσθιο επιπλέον.
Όπως ήδη αναφέρθηκε:
– Όσοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό δεν δικαιούνται άλλης αμοιβής εκτός από τον κανονικό μηνιαίο μισθό τους,
ü τόσο στην περίπτωση κατά την οποία η επιχείρηση παραμένει κλειστή κατά την Kαθαρά Δευτέρα,
ü όσο και στην περίπτωση που λειτουργεί κατά την ημέρα αυτή.
Αν όμως η επιχείρηση παρέμενε κατά τα προηγούμενα έτη κλειστή, και εφέτος εξαιρετικώς ο εργοδότης αποφάσισε την λειτουργία της, τότε
– οι αμειβόμενοι με μηνιαίο μισθό δικαιούνται να λάβουν 1/25 επί πλέον του μισθού τους (ακριβέστερα τόσα ωρομίσθια, όσες ώρες απασχολήθηκαν), και αυτό διότι ο μισθός αντιστοιχεί στις εργάσιμες ημέρες του μήνα, ενώ η Kαθαρά Δευτέρα δεν ήταν γι’ αυτούς εργάσιμη και συνεπώς δεν περιλαμβάνεται στον μισθό τους η αμοιβή για την ημέρα αυτή.
Παράδειγμα καθιέρωσης της Καθαράς Δευτέρας ως αργία, ήταν η ΣΣΕ των εμπορικών επιχειρήσεων, για τους εργαζόμενους στα Σούπερ Μάρκετ [αναφερόμαστε σ αυτά γιατί εργάζονται την Καθαρά Δευτέρα], η οποία έληξε το 2013 και μέχρι σήμερα δεν έχει συναφθεί νέα.
Υπάρχουν όμως ακόμη και σήμερα εργαζόμενοι, που υπάγονται (παραμένουν) για μισθολογικούς και θεσμικούς όρους, στη ΣΣΕ των εμπορικών επιχειρήσεων.
– Για όσους απ’ αυτούς τους εργαζόμενους [δηλ εφαρμόζεται ως προσάρτημα της ατομικής σύμβασης εργασίας η λήξασα από το 2013 ΣΣΕ] εργάζονται σε Σούπερ Μάρκετ, η ημέρα αυτή θεωρείται υποχρεωτική αργία, με εξαίρεση αυτούς που βρίσκονται σε πόλεις με πληθυσμό κάτω των επτά χιλιάδων (7.000 κατοίκων), για τους οποίους η Καθαρά Δευτέρα θεωρείται προαιρετική αργία. Όπως είναι γνωστό στην περίπτωση της προαιρετικής αργίας, εφόσον απασχοληθούν οι εργαζόμενοι, η παραπάνω ΣΣΕ προβλέπει πληρωμή με προσαύξηση 75% (ακριβέστερα για όσες ώρες απασχολήθηκαν).
Παλαιολόγος Ι. Λιάζος ,Οικονομολόγος – Σύμβουλος σε εργασιακά και ασφαλιστικά
Δημοσιεύεται στον ΟΤ