«Εντάξει για το Τεχνητή, αλλά έχετε σίγουρα σχέση με τη… Νοημοσύνη;». Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος ή έστω το κεντρικό ερώτημα του δημοσιεύματος της 11ης Φεβρουαρίου του BBC αναφορικά με το πόσο ακριβείς είναι οι απαντήσεις που δίδουν τέσσερις από τις πιο διακεκριμένες εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), περιλαμβανομένου και του δημοφιλούς ChatGPT.
Τι ακριβώς έκανε το BBC; Εδωσε σε τέσσερα μεγάλα chatbots ΑΙ (ChatGPT της OpenAI, Copilot της Microsoft, Gemini της Google και Perplexity AI) περιεχόμενο από την ιστοσελίδα του και, εν συνεχεία, τους έκανε ερωτήσεις σχετικά με τις ειδήσεις.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι απαντήσεις των chatbots περιείχαν σημαντικές ανακρίβειες και διαστρεβλώσεις. Το γεγονός αυτό δημιουργεί μεγάλο προβληματισμό, καθώς σε μια εποχή που η παραπληροφόρηση (misinformation, disinformation) και η διασπορά ψευδών ειδήσεων (fake news) έχουν καταστεί μάστιγα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τόσο κυβερνήσεις όσο και διεθνείς οργανισμοί εκπονούν στρατηγικές για τον περιορισμό και την αντιμετώπισή τους, υπήρχε η αίσθηση ότι τα λογισμικά της AI θα μπορούσαν να επικουρήσουν θετικά τις προσπάθειες περιορισμού των fake news.
Ενδεικτική ήταν και η αποστροφή της Deborah Turnes, διευθύνουσας συμβούλου του BBC: «Ζούμε σε δύσκολους καιρούς και πόσος καιρός θα περάσει μέχρι ένας διαστρεβλωμένος από την Τεχνητή Νοημοσύνη τίτλος να προκαλέσει σημαντική ζημιά στον πραγματικό κόσμο;», διερωτήθηκε χαρακτηριστικά.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την έρευνα, το BBC ζήτησε από τα τέσσερα chatbots να συνοψίσουν 100 ειδησεογραφικές ιστορίες και βαθμολόγησε την κάθε απάντηση ξεχωριστά. Προκειμένου να ελέγξει την ακρίβεια των απαντήσεων, το BBC χρησιμοποίησε εξειδικευμένους δημοσιογράφους, ούτως ώστε να ελεγχθεί ουσιαστικά η ποιότητα των απαντήσεων ανά θεματική.
Οι αποκρίσεις ήταν μάλλον απογοητευτικές. Στο 51% των απαντήσεων της AI σχετικά με τις ειδήσεις διαπιστώθηκαν σημαντικά προβλήματα. Επιπλέον, το 19% των απαντήσεων της ΑΙ παρέπεμπε σε περιεχόμενο του BBC, το οποίο είχε αποδεδειγμένα πραγματολογικά λάθη (εσφαλμένες δηλώσεις, αριθμούς, ημερομηνίες).
Μερικές από τις λαθεμένες απαντήσεις ήταν ότι ο Ρίσι Σούνακ και η Νίκολα Στέρτζον εξακολουθούν να είναι πρωθυπουργοί (!) σε Μεγάλη Βρετανία και Σκωτία αντίστοιχα, ένα άλλο παράδειγμα αφορούσε τη Μέση Ανατολή, στο οποίο η απάντηση της ΑΙ χρησιμοποίησε δημοσίευμα του BBC για να περιγράψει «την αυτοσυγκράτηση που δείχνει το Ιράν και τις επιθετικές ενέργειες του Ισραήλ» κ.λπ.
Επιπλέον, σύμφωνα με την έρευνα, εκτός από τις πολλές ανακρίβειες γεγονότων, τα chatbots δυσκολεύονταν να διακρίνουν μεταξύ γνώμης και γεγονότος «αποτυγχάνοντας συχνά να συμπεριλάβουν ουσιώδες πλαίσιο» στις απαντήσεις τους.
Τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας του BBC σε συνδυασμό με τη ραγδαία επέκταση της χρήσης της ΑΙ παγκοσμίως προκαλούν ευλόγως ανησυχία. Γι' αυτό και η κ. Turness υπογράμμισε την αναγκαιότητα «να ανοίξει μια νέα συζήτηση με τους παρόχους τεχνολογίας AI, ώστε να μπορέσουμε να συνεργαστούμε από κοινού για την εξεύρεση λύσεων».
Όχι στην υποκατάσταση του ανθρώπου
«Αυτά τα "πειράματα" επιβεβαιώνουν όσα λέμε εδώ και καιρό. Η ΑΙ αποτελεί πρόκληση για τη δημοσιογραφία, την πληροφόρηση, την απεικόνιση της πραγματικότητας. Γι’ αυτό να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι θέλουμε μία ΑΙ που δεν θα υποκαθιστά τον επαγγελματία, τον ειδικό, τον άνθρωπο, αλλά θα τον υποβοηθά στο έργο του. Πάντα θα πρέπει ο άνθρωπος να είναι μέρος της εξίσωσης και πάντα εκείνος θα έχει τον τελικό έλεγχο και την τελική απόφαση», δηλώνει στο «Μανιφέστο» ο Γιάννης Μαστρογεωργίου, συντονιστής της Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη και ειδικός γραμματέας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού στην Προεδρία της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει άλματα στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης, ενώ λαμβάνει αλλά και υποστηρίζει τις σχετικές διεθνείς πρωτοβουλίες. Προ ημερών, ο κ. Μαστρογεωργίου συνόδευσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη Διεθνή Σύνοδο για την Τεχνητή Νοημοσύνη στο Παρίσι, στο περιθώριο της οποίας ο Ελληνας πρωθυπουργός είχε μπαράζ επαφών με εκπροσώπους τεχνολογικών κολοσσών.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο δημοσιεύτηκε το «Σχέδιο για τη μετάβαση της χώρας στην εποχή της ΑΙ», με τον κ. Μαστρογεωργίου να είναι εκ των βασικών συντακτών της έκθεσης.
