«Ένα μικροκαμωμένο κορίτσι με κοτσιδάκια. Σαν την Πίπη Φακιδομύτη. Αλλά χωρίς φακίδες. Επί 25 ημέρες , συνήθως τις Παρασκευές, δεν πήγαινε σχολείο και καθόταν έξω από το Σουηδικό Κοινοβούλιο κρατώντας ένα πλακάτ με το σύνθημα «Σχολικές απεργίες για το κλίμα».
της Δέσποινας Κουτσομητροπούλου
Αποδείχθηκε ότι αυτό το κορίτσι, αυτή η έφηβη, η 16χρονη Γκρέτα Τούνμπεργκ, έχει υπερφυσικά χαρακτηριστικά, όπως ακριβώς η Πίπη της Άστριντ Λίντγκρεν , μιας και την έμαθε μέσα σε χρόνο ρεκόρ όλος ο πλανήτης. Η Γκρέτα επέλεξε αυτόν τον τρόπο, να μην πηγαίνει σχολείο τις Παρασκευές, προκειμένου να διαμαρτυρηθεί για την υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιματική αλλαγή.
Μικρόσωμη και ντροπαλή, η 16χρονη ακτιβίστρια που αποτίναξε την κατάθλιψη, περιέγραψε τον εαυτό της λέγοντας πως έχει διαγνωστεί με σύνδρομο Άσπεργκερ, ψυχαναγκαστική διαταραχή και επιλεκτική αλαλία. Την ενοχλούν άραγε τα φώτα της ράμπας και όλη αυτή η προσοχή του κόσμου; Το αντίθετο.
Η Γκρέτα πιστεύει πως είναι θαυμάσιο αυτό που συμβαίνει, γιατί αυτό σημαίνει πώς ο κόσμος ακούει. Η Γκρέτα δεν είναι γλυκούλα. Είναι κοφτή και σαρκαστική. Όταν από το γραφείο της Βρετανής πρωθυπουργό Τερίζα Μέι εκδόθηκε ανακοίνωση που χαρακτήρισε ως «χαμένες ώρες μαθημάτων» τις μαθητικές απεργίες για την κλιματική αλλαγή η Γκρέτα «χτύπησε» μέσω twitter. « Οι πολιτικοί ηγέτες έχουν χάσει 30 χρόνια με το να παραμένουν άπραγοι. Και αυτό είναι λίγο χειρότερο».
Η σύγχρονη Κασσάνδρα της εποχής της κλιματικής αλλαγής έχει γίνει παγκόσμιο σύμβολο. Ενέπνευσε χιλιάδες παιδιά σε όλο τον κόσμο να διαμαρτυρηθούν και προκάλεσε την έναρξη διαλόγου για το αν οι μαθητές μπορούν να απουσιάζουν από το σχολείο για να επιδίδονται σε ακτιβισμό. Η δράση της προσέλκυσε τρολς, μισητές και πολλούς άλλους, οι οποίοι βλέπουν με σκεπτικισμό το όλο θέμα και αναρωτιούνται ποιος κερδίζει από την Γκρέτα.
Τους τελευταίους μήνες και τις τελευταίες ημέρες η δράση της ήταν κάτι παραπάνω από έντονη. Μίλησε στο TEDx της Στοκχόλμης, συναντήθηκε με τον Πάπα και άφησε τα δάκρυα της να κυλήσουν στο Ευρωκοινοβούλιο σε μια συγκινητική ομιλία. «Το όνομα μου είναι Γκρέτα Τούνμπεργκ και θέλω να πανικοβληθείτε. Θέλω να δράσετε σαν να καίγεται το σπίτι σας». Το άλλοτε αόρατο κοριτσάκι έγινε ορατό. «Όλη μου τη ζωή ήμουν αόρατη, το αόρατο κορίτσι εκεί πίσω που δεν λέει κουβέντα». Είχε προηγηθεί ομιλία της στα Ηνωμένα Έθνη και η πρόσκληση στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός. «Έρχονται με τα ιδιωτικά τους τζετ για να μιλήσουν για την κλιματική αλλαγή» είχε πει η Γκρέτα. Χάθηκαν τα τρένα…
Η Τούνμπεργκ είναι η πλέον απίθανη, αν και όχι εντελώς κατά λάθος, ακτιβίστρια.
Πρωτότοκο παιδί ενός ζεύγους καλλιτεχνών – η μητέρα πολύ γνωστή τραγουδίστρια της όπερας και ο πατέρας ηθοποιός και παραγωγός- η Γκρέτα έμαθε να παίζει πιάνο και ασχολήθηκε με το μπαλέτο και το θέατρο. Καλή μαθήτρια στο σχολείο, έβλεπε ντοκιμαντέρ όπως για το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική και την μοίρα των πολικών αρκούδων. Και επηρεάστηκε πάρα πολύ. Αυτές οι εικόνες κόλλησαν στο μυαλό της.
Η εφηβεία έφερε κοινωνική πίεση. Στο σχολείο της έκαναν μπούλινγκ. Κινητά τηλέφωνα και ρούχα της ήταν παγερά αδιάφορα. «Ήταν απομονωμένη και πολύ μόνη» δήλωσε ο πατέρας της προ μηνός. Όταν έγινε 11 ετών σταμάτησε να πηγαίνει στο σχολείο, να τρώει, να μεγαλώνει. Ώσπου κάποια στιγμή η Γκρέτα αποφάσισε να μειώσει το ανθρακικό αποτύπωμα της οικογένειας. Τέρμα οι πτήσεις.
Η μητέρα της σταμάτησε να χρησιμοποιεί το αεροπλάνο, αν και ως τραγουδίστρια της όπερας πραγματοποιούσε εμφανίσεις σε όλο τον κόσμο. Μετά από αυτό, το ζεύγος Τούνμπεργκ έγραψε βιβλίο για το σύνδρομο με το οποίο είχε διαγνωστεί η κόρη τους και για το πώς η κλιματική κρίση προκάλεσε οικογενειακή κρίση.
Η ημέρα της κυκλοφορίας του βιβλίου ήταν και η πρώτη ημέρα που η 16χρονη στάθηκε για πρώτη φορά έξω από το Σουηδικό Κοινοβούλιο. Και η ζωής της άλλαξε. Ο φλογερός ακτιβισμός για το κλίμα έδωσε νόημα στη ζωής της, και μάλιστα τόσο πολύ ώστε σκέφτεται να μην προχωρήσει στο σχολείο για να αφοσιωθεί στον αγώνα της προειδοποιώντας για τα φαινόμενα που δείχνουν πως ο πλανήτης οδεύει προς την καταστροφή. Οι δάσκαλοι της είναι πολύ χαρούμενοι με το θαύμα της Γκρέτα και δηλώνουν περήφανοι με όλα όσα κάνει και έχει καταφέρει. Ξέρουν όμως πώς τίποτα δεν κρατάει για πάντα.
Η Γκρέτα πάντως είναι σούπερ αισιόδοξη και έτοιμη να βάλει πλώρη για τις Ηνωμένες Πολιτείες σε περίπτωση που προσκληθεί στην Σύνοδο για την Κλιματική Αλλαγή, που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη. Όχι, δεν θα πετάξει με αεροπλάνο. Τι θα επιλέξει; Ένα φορτηγό πλοίο.
Το πρώην «αόρατο κορίτσι» ρώτησε και έμαθε ότι η μετάβαση με ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αφήνει το μικρότερο ανθρακικό αποτύπωμα. Αν θέλετε να ενημερωθείτε για τις δράσεις μπείτε εδώ www.fridaysforfuture.org/. Ή όπως λέει η Γκρέτα «αγαπητοί ενήλικες χρησιμοποιείστε τη δύναμη σας και κάντε κάτι».