Τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την επόμενη ημέρα, μετά το αυστηρό lockdown, περιγράφει στη Realnews και τον Γιώργο Σιαδήμα ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης. Ο στενός συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη τονίζει πως «αν τα δεδομένα είναι ικανοποιητικά στους σύνθετους δείκτες που χρησιμοποιούμε, η βασικό μας θέση είναι να ανοίξουν από 1η Μαρτίου τόσο τα σχολεία όσο και το λιανεμπόριο». Ο Γ. Γεραπετρίτης αναφέρεται επίσης στην πορεία του εμβολιασμού, ενώ ξεκαθαρίζει πως η κυβέρνηση, παράλληλα με τη στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων, σχεδιάζει την επανεκκίνηση κλάδων της οικονομίας.
Μετά από τρεις μήνες lockdown σε όλη τη χώρα, πήγαμε τελικά σε ένα ολικό lockdown στην Αττική. Τι πήγε λάθος;
Παραμένουμε πιστοί στις βασικές παραδοχές της πολιτικής μας για τη διαχείριση της πανδημίας. Πρώτον, αποδίδουμε έμφαση στη δημόσια υγεία, σταθμίζοντας πάντοτε τις συνέπειες των παρατεταμένων περιορισμών για την ψυχική υγεία των πολιτών, ιδίως των μαθητών, αλλά και στην οικονομία. Δεύτερον, ακούμε τους ειδικούς δεν αυτοσχεδιάζουμε. Εμπιστευόμαστε και στηρίζουμε την επιστημονική γνώση, η οποία είναι η αληθινή ασπίδα απέναντι στην πανδημία, όπως άλλωστε αποδείχθηκε από την τάχιστη παραγωγή των εμβολίων κατά του ιού. Τρίτον, αντιδρούμε με γρήγορα αντανακλαστικά στα επίκαιρα δεδομένα και αντιμετωπίζουμε δυναμικά το φαινόμενο. Κάνοντας όλες τις αναγκαίες προσαρμογές ώστε με τρόπο γεωγραφικά και επιδημιολογικά εξατομικευμένο να ισορροπούμε τη δύσκολη εξίσωση της ανοιχτής κοινωνίας και της αγοράς. Και, τέταρτον, λειτουργούμε προληπτικά. Προλαμβάνουμε και δεν ακολουθούμε την έξαρση του ιού. Αν και οι απόλυτοι αριθμοί θα δικαιολογούσαν να παραμείνουμε στο προ ισχύσαν καθεστώς για κάποιο χρόνο ακόμη, αποφασίσαμε να λειτουργήσουμε γρήγορα και δραστικά.
Μετά τις 28 Φεβρουάριου, εάν δεν απαιτηθεί άλλος χρόνος θα ανοίξουν σχολεία και λιανικό εμπόριο ή η επιστροφή θα γίνει σταδιακά;
Εάν τα δεδομένα είναι ικανοποιητικά στους σύνθετους δείκτες που χρησιμοποιούμε, η βασική μας θέση είναι να ανοίξουν από 1η Μαρτίου τόσο τα σχολεία όσο και το λιανεμπόριο. Γι’αυτό, άλλωστε, λαμβάνουμε ριζικά μέτρα έγκαιρα. Δεν επιθυμούμε, ούτε άλλωστε θα ήταν αυτό δυνατό στο πλαίσιο των δικών μας δημοσιονομικών δυνατοτήτων, να παραμένουμε επ’ αόριστον κλειστά. Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ανοίγει η αγορά και να αποσυμπιέζεται η κοινωνία, έστω και αν αυτό συμβαίνει για σχετικά σύντομο διάστημα. Αισθάνομαι την κόπωση των πολιτών και νοιάζομαι την ανησυχία για το μέλλον τους. Ομως πλέον έχουμε φύγει από το στάδιο του άγνωστου και μας οδηγεί η ορατή ελευθερία του εμβολίου.
Εάν τα κρούσματα αυξηθούν εκ νέου, μετά και το lockdown του Φεβρουάριου, το σχέδιο προβλέπει και νέα μέτρα, ακόμα και ολικό κλείσιμο;
Διατηρώ την ελπίδα ότι δεν θα χρειαστεί. Εάν απαιτηθεί, θα υπάρξουν και στη συνέχεια προσαρμογές εκτιμώ όμως ότι θα είναι μάλλον σημειακές Εξάλλου, τα μέτρα πρόληψης και προφύλαξης θα μας ακολουθήσουν για κάποιο ακόμη διάστημα.
Στο ενδιάμεσο θα γίνονται εμβόλια; Πόσοι μπορεί να έχουν εμβολιαστεί έως το τέλος Μαρτίου και πότε μπορεί να επιτευχθεί ανοσία στην κοινωνία;
Στο εξαιρετικά σύνθετο εγχείρημα του εμβολιασμού επιδείξαμε υψηλό επαγγελματισμό. Βρισκόμαστε ήδη κοντά στο 5% του πληθυσμού και έχουν προγραμματιστεί 750.000 ραντεβού. Αυτή τη στιγμή είμαστε στην τρίτη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε ημερήσιο ρυθμό εμβολιασμού, πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο συνολικά σε εμβολιασμούς κατ’ αναλογία πληθυσμού. Και το πιο σημαντικό είναι ότι καταφέραμε να αναπτύξουμε ηλεκτρονικά συστήματα που διευκολύνουν τους πολίτες ιδιαίτερα τους μεγαλύτερους στην ηλικία, ώστε να μην υπάρχει ταλαιπωρία. Παράλληλα, διασφαλίσαμε για κάθε εμβολιασμό και τη δεύτερη δόση, πράττοντας με σύνεση, όταν άλλες χώρες επέλεξαν να κάνουν όλους τους πρώτους εμβολιασμούς εμπροσθοβαρώς με αποτέλεσμα να μην έχουν επάρκεια στη δεύτερη δόση λόγω της έλλειψης σταθερής διανομής. Είμαι αισιόδοξος και εκτιμώ ότι, με τη δεύτερη γραμμή εμβολιασμών της AstraZeneca, που άνοιξε ήδη για τις ηλικίες60-64, και τις παρτίδες που αναμένουμε, θα ξεπεράσουμε τους 1.700.000 εμβολιασμούς έως το τέλος Μαρτίου και θα είμαστε σε θέση το Πάσχα να γιορτάσουμε, όπως πρέπει, με τους αγαπημένους μας.
Το κράτος έχει τους πόρους να στηρίξει επιχειρήσεις και εργαζομένους; Κάποιοι κλάδοι δεν έχουν ανοίξει καθόλου. Δεν ανησυχείτε για νέα λουκέτα στην αγορά και αύξηση της ανεργίας;
Η αξιοπιστία της χωράς έχει δημιουργήσει ένα σοβαρό κεφάλαιο εμπιστοσύνης όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και στις αγορές. Το αποτέλεσμα είναι να μπορούμε να δανειζόμαστε με ιστορικά χαμηλά επιτόκια για να στηρίζουμε τους πληττόμενους. Η πολιτεία, στο μέτρο του δυνατού, θα συνεχίσει αυτή τη στήριξη, όπως ήδη το δρομολογεί για το προσεχές διάστημα με τον μηδενισμό του ενοικίου Μαρτίου για κλειστές επιχειρήσεις την παράταση του μειωμένου ΦΠΑ σε συγκεκριμένα αγαθά, την επιδότηση των παγίων δαπανών επιχειρήσεων, την έκτη και την έβδομη επιστρεπτέα προκαταβολή, τη χρηματοδοτούμενη αναστολή εργασίας την παράταση των επιδομάτων ανεργίας και την αναστολή οφειλών προς Δημόσιο και ταμεία. Εντούτοις οι πόροι δεν παύουν να είναι πεπερασμένοι και δεν επιθυμούμε να επιβαρύνουμε δυσανάλογα το δημόσιο χρέος. Για τον λόγο αυτό, ήδη δουλεύουμε συστηματικά για την επανεκκίνηση όλων των κλάδων της οικονομίας μας ιδίως δε του τουρισμού, ώστε η επόμενη ημέρα να μας βρει απολύτως έτοιμους. Κρίνοντας από το επενδυτικό ενδιαφέρον επιχειρηματικών κολοσσών, όπως η Microsoft, η Pfizer και η Volkswagen, που μέσα στην κρίση επένδυσαν στην Ελλάδα, θεωρώ ότι θα έχουμε σημαντική ανάπτυξη, που θα φέρει νέες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Ως ακαδημαϊκός, ανησυχείτε μήπως η πανεπιστημιακή αστυνομία στα εκπαιδευτικά ιδρύματα φέρει αντίθετα αποτελέσματα; Και, ακόμα περισσότερο, μήπως έτσι ενώσετε τις δυνάμεις της Αριστερός και δημιουργηθεί ένα νέο φοιτητικό κίνημα;
Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν μια σπουδαία πρώτη ύλη, που είναι οι φοιτητές. Δεν είναι τυχαίο ότι Ελληνες φοιτητές διαπρέπουν στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου και μας κάνουν αληθινά υπερήφανους. Εντούτοις δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε. Για λόγους που μπορεί να εξηγηθούν ιστορικά, το πανεπιστήμιο υποφέρει από παθογένειες που δεν συναντιόνται αλλού. Σχεδόν 8 στους 10 νέους κάθε γενιάς εισάγονται κάθε χρόνο στην ανώτατη εκπαίδευση, που μας φέρνει στην πρώτη θέση του σχετικού πίνακα πανευρωπαϊκά. Περίπου το 30% των φοιτητών δεν αποφοιτά ποτέ. Ο ρυθμός αποφοίτησης από τα ελληνικά πανεπιστήμια κάθε χρόνο είναι ο χαμηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με 9% έναντι μέσου όρου 24%. Αν και από το 2001 έως το 2018 σχεδόν διπλασιάστηκε ο αριθμός των πτυχιούχων στη χώρα μας βρισκόμαστε στις τελευταίες θέσεις των χωρών του ΟΟΣΑ τόσο στο ποσοστό απασχόλησης των πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης όσο και των νέων αποφοίτων, ενώ το 2019 είχαμε το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στους πτυχιούχους ΑΕΙ ηλικίας 25-39 ετών, με αποτέλεσμα μαζική φυγή νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Τα ΤΕΙ καταργήθηκαν και ενσωματώθηκαν άκριτα στα πανεπιστήμια, παρά τη βελτίωση των επιδόσεων και των αποτελεσμάτων τους στην αγορά εργασίας τα τελευταία χρόνια. Για δεκαετίες προχωρούσαμε σε ίδρυση πανεπιστημιακών τμημάτων με κριτήρια κατά κανόνα μικροπολιτικά. Με βουλευτικές τροπολογίες της τελευταίας στιγμής και χωρίς καμία μελέτη σκοπιμότητας η προηγούμενη κυβέρνηση ίδρυσε τρία νέα τμήματα λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές του 2019. Και, κυρίως στους πανεπιστημιακούς χώρους κυριαρχεί ο φόβος από την επιβολή των λίγων στους πολλούς. Στις παθογένειες αυτές απαντήσαμε με τον νόμο για την ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και τον νόμο για την ασφάλεια στα πανεπιστήμια και τον εξορθολογισμό του συστήματος εισαγωγής. Πρόκειται για μείζονες μεταρρυθμιστικές τομές για τις οποίες είχαμε δεσμευτεί προεκλογικά και δεν διστάσαμε να υλοποιήσουμε. Αισθάνομαι, δε, ότι η μεγάλη πλειονότητα του ακαδημαϊκού χώρου συντάσσεται με τις τομές αυτές ανεξάρτητα από τυχόν επιμέρους διαφωνίες. Και είμαι βέβαιος ότι με τις αλλαγές αυτές και όσες θα ακολουθήσουν, το ακαδημαϊκό περιβάλλον που θα συναντήσω όταν επιστρέψω στα έδρανα θα είναι συνολικά πολύ καλύτερο από αυτό που άφησα.