Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι και έχει αναπτύξει ένα πολύ σημαντικό γεωπολιτικό διπλωματικό αποτύπωμα τόνισε σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Καθημερινή» ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης.
Ο κ. Γεραπετρίτης εξέφρασε την πεποίθηση ότι μπορεί η χώρα μας να διατηρήσει τις θεμελιώδεις αρχές, την πίστη στο διεθνές δίκαιο, αλλά από την άλλη πλευρά να προσαρμοστεί και στα δεδομένα, και «στο πώς και εμείς μπορούμε να είμαστε ωφέλιμοι απέναντι στη νέα διεθνή αρχιτεκτονική. Νομίζω ότι έχουμε τα εφόδια να το πράξουμε».
«Ξέρετε, η Ελλάδα έχει πολλά θετικά στη φαρέτρα της: είμαστε η μόνη χώρα της ευρύτερης περιοχής, η οποία έχει στρατηγική σχέση με το Ισραήλ, αλλά άριστες σχέσεις με όλες τις χώρες του αραβικού τόξου. Είμαστε μια χώρα στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια χώρα, η οποία έχει ικανή πολιτική σταθερότητα και μια δημοσιονομική ασφάλεια. Σε ένα γεωπολιτικό σκηνικό πολύ υψηλής ρευστότητας, η Ελλάδα είναι ανθεκτική» είπε ο κ. Γεραπετρίτης.
Αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά είπε ότι η εντολή που έχει από τον πρωθυπουργό είναι να επιμείνει η χώρα μας στη βασική της εθνική γραμμή πως έχουμε μία και μόνη διαφορά που είναι η οριοθέτηση.
«Η Τουρκία θεωρεί ότι υπάρχουν αλληλένδετα ζητήματα. Στο σημείο αυτό είναι δύσκολο να υπάρχει σύγκλιση» είπε και προσέθεσε ότι το σημαντικότερο για τον ίδιο είναι ο δομημένος διάλογος, και αυτό είναι που διαφοροποιεί σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες, «ότι πάντοτε υπήρχε ένα επίπεδο ελληνοτουρκικού διαλόγου, αλλά όχι δομημένο σε αυτό το επίπεδο, όπως σήμερα, στη βάση των τριών πυλώνων: του πολιτικού διαλόγου, των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και της θετικής ατζέντας. Και όταν πλέον θα έχουμε οικοδομήσει ένα ικανό επίπεδο εμπιστοσύνης, τότε να προχωρήσουμε και στη μεγάλη μας συζήτηση».
Και προσέθεσε: «Η πραγματικότητα είναι ότι σήμερα έχουν σχεδόν μηδενιστεί οι παραβιάσεις, ενώ, όπως γνωρίζετε, τα προηγούμενα χρόνια είχαμε χιλιάδες παραβιάσεις ετησίως. Έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία στο μεταναστευτικό με σημαντικότατη μείωση των μεταναστευτικών ροών. Έχουμε επισκέπτες από την Τουρκία, οι οποίοι βρίσκονται διαρκώς στα ελληνικά νησιά, ενισχύοντας την τοπική οικονομία. Και, πάνω απ' όλα, έχουν αποφευχθεί οι μείζονες κρίσεις.
Δεν έχουμε βρει ακόμα το επίπεδο εκείνο της κατανόησης, έτσι ώστε να προχωρήσουμε βήμα παραπέρα, ότι δηλαδή θα μπορέσουμε να συζητήσουμε σε σχέση με τη μόνη διαφορά που μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας - που είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης».
Στο ερώτημα εάν θα υπάρξουν άλλες έρευνες για το καλώδιο εκτός των χωρικών υδάτων, ο κ.Γεραπετρίτης ήταν κατηγορηματικός:
«Η απάντηση είναι σαφής. Βεβαίως και θα συνεχιστεί η έρευνα. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Το πρόγραμμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι σημαντικό, ιδίως σε ό,τι αφορά την Κύπρο, διότι αίρει την ενεργειακή απομόνωση του νησιού. Άρα θα συνεχιστεί σύμφωνα με τον προγραμματισμό της εταιρείας που έχει αναλάβει την ανάπτυξη της έρευνας και του καλωδίου. Θεωρώ και ελπίζω ότι η Τουρκία δεν θα φέρει αντιρρήσεις, ότι θα έχουν την κατανόηση εκείνη έτσι ώστε να μπορέσει να προχωρήσει το έργο αυτό. Σε περίπτωση που υπάρχει ένταση, θα επιχειρήσουμε να την αποσυμπιέσουμε. Θέλω να επισημάνω ειδικά για το ζήτημα αυτό, ότι η έρευνα και η πόντιση επιφανειακών ηλεκτρικών καλωδίων -δηλαδή επί της επιφανείας του βυθού- προστατεύεται από το διεθνές δίκαιο απολύτως, δεν απαιτεί καμία άδεια. Και κατά τούτο δεν υπάρχει καμία απολύτως αξίωση με βάση το διεθνές δίκαιο για αδειοδότηση του συγκεκριμένου έργου».
Προσέθεσε δε ότι είναι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι δεν θα υπάρξει ένταση, και δεν θα παρεμποδιστεί η συγκεκριμένη έρευνα και υπενθύμισε ότι το έργο αυτό δεν είναι ένα ελληνικό έργο, αλλά είναι ένα ευρωπαϊκό έργο, το οποίο μάλιστα έχει χαρακτηριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως έργο ευρωπαϊκού κοινού ενδιαφέροντος.
Αναφορικά με το ενδεχόμενο να φτάσουν στη Χάγη οι «γκρίζες ζώνες» και η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών ο κ.Γεραπετρίτης τόνισε ότι αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει σύγκλιση στα ζητήματα αυτά και προσέθεσε:
«Εκείνο, το οποίο θέλω να επισημάνω είναι ότι είναι προς όφελος των δύο χωρών να υπάρξει μια κοινή κατανόηση σε ό,τι αφορά το ένα και μόνο θέμα της διαφοράς μας, το οποίο είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να αναγνωρίσει παρεπόμενα ζητήματα, όπως αυτά, τα οποία αφορούν τις λεγόμενες "γκρίζες ζώνες" ή την αποστρατιωτικοποίηση. Το ζήτημα, το οποίο τίθεται και θα τίθεται είναι το ζήτημα των οριοθετήσεων. Για αυτά θα μπορούσε να υπάρξει συμφωνία για παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο».
Αναφορικά με τη στάση της χώρας μας στο ουκρανικό ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία στηρίζεται σε αρχές και οι αρχές αυτές είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου, και αν θέλουμε η διεθνής κοινότητα να στέκεται αρωγός απέναντι στα δικά μας αιτήματα, που είναι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δεν μπορούμε παρά να δίνουμε πρώτοι εμείς το παράδειγμα.
«Και δεν μπορούμε να έχουμε δυο μέτρα και δυο σταθμά. Για μένα που είμαι ένας πιστός θιασώτης των αρχών στο διεθνές δίκαιο, δεν θα μπορούσε να υπάρχει άλλος δρόμος παρά μόνο ο σεβασμός του αμυνόμενου, η στήριξη του αμυνόμενου επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου, έτσι ώστε να μπορώ να έχω έννομο συμφέρον να το επικαλεστώ σε περίπτωση που υπάρχει αντίστοιχη παραβίαση του διεθνούς δικαίου» είπε.
Ο κ. Γεραπετρίτης επανέλαβε με έμφαση ότι η Ελλάδα είναι πάντοτε με τη διεθνή νομιμότητα και αυτό θα είναι το επιχείρημά της στη νέα αμερικανική διοίκηση.
«Τα επιχειρήματά μας θα είναι ότι όπως στηρίξαμε την Ουκρανία όταν υπήρχε μια παραβίαση του διεθνούς δικαίου, με τον ίδιο τρόπο εμείς θα είμαστε πάντοτε με την διεθνή νομιμότητα. Η ειρήνη και η επιβολή του διεθνούς δικαίου είναι συνθήκη ευημερίας, όχι μόνο μεταξύ των κρατών, αλλά και για την οικουμένη ολόκληρη. Άρα, εάν μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε τη διεθνή νομιμότητα χωρίς να έχουμε από την άλλη πλευρά καταδυναστεύσει λαούς, οι οποίοι έχουν υποστεί αυτή τη βάσανο, νομίζω ότι θα έχουμε αποκαταστήσει μια τάξη πραγμάτων» είπε.
