Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, κατά τη συζήτηση για την Τουρκία, στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων –στις Βρυξέλλες 20 Ιουλίου 2023– ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, ενημέρωσε τους ομολόγους του για τη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο Ερντογάν, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Βίλνιους την περασμένη εβδομάδα.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης ανέφερε ότι η συνάντηση διεξήχθη σε θετικό κλίμα και ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν πως η Ελλάδα και η Τουρκία θα συνεχίσουν τον διάλογο σε τρεις πυλώνες: α) Πολιτικό Διάλογο, β) Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και γ) Θετική Ατζέντα.
Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «κοινός στόχος είναι να διεξαχθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη, πριν από το τέλος του έτους. Ως προς αυτό, έχω ήδη εκφράσει την ετοιμότητά μου να συναντήσω ξανά τον Τούρκο ομόλογό μου Hakan Fidan, στο εγγύς μέλλον, προκειμένου να προετοιμάσω τα επόμενα βήματα».
«Η Ελλάδα έχει διαχρονικά υποστηρίξει τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ»
Αναφορικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι «θεμελιώδης προϋπόθεση για οποιαδήποτε ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας είναι η ειρήνη και η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ενίσχυση των σχέσεων υπό καθεστώς απειλών, παραβιάσεων της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και των θεμελιωδών αρχών του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου ευρύτερα».
«Τούτου λεχθέντος», ανέφερε ακολούθως, «η Ελλάδα έχει διαχρονικά υποστηρίξει τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ – μια διαδικασία που, πάντως, εξαρτάται από την τήρηση των γνωστών κριτηρίων και προϋποθέσεων». Ο κ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι «υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας», αλλά προκειμένου να προχωρήσει η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας, η Τουρκία πρέπει να εκπληρώσει καθορισμένα κριτήρια στα πεδία που συνιστούν τη λεγόμενη «Θετική Ατζέντα», όπως συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το 2021.
Καταληκτικά, ο υπουργός Εξωτερικών στην παρέμβασή του αναφέρθηκε στη σημερινή θλιβερή 49η επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και τόνισε ότι «αυτό που βλέπουμε σήμερα στην Ουκρανία συνέβη στην Κύπρο πριν από μισόν αιώνα. Η λύση πρέπει να βασίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και να ευθυγραμμίζεται με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η ΕΕ, σύμφωνα και με τα πρόσφατα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα πρέπει να διαδραματίζει πιο ενεργό ρόλο. Βεβαίως, οποιαδήποτε συζήτηση για λύση δύο κρατών αποκλείεται και εξυπακούεται ότι είναι καταδικαστέα κάθε προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων επί του εδάφους, όπως η χρήση του παράνομου αεροδρομίου στα κατεχόμενα».
«Δεν μπορεί να υπάρχουν αστερίσκοι στην τήρηση θεμελιωδών αρχών»
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, στη συζήτηση των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ κ. Blinken στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (μέσω τηλεδιάσκεψης), ο υπουργός Εξωτερικών στην παρέμβασή του χαιρέτισε την ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων με τον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, σε συνέχεια της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Ο Γ. Γεραπετρίτης τόνισε ότι για την Ελλάδα, η διατλαντική ενότητα αποτελεί αναγκαιότητα, ειδικά αυτήν την περίοδο και η υπεράσπιση της Ουκρανίας είναι θέμα αρχής. Σημείωσε ότι «δεν μπορεί να υπάρχουν αστερίσκοι στην τήρηση θεμελιωδών αρχών, όπως η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών αλλά και αυτές που κατοχυρώνει ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών». Ανέφερε δε ότι η Ελλάδα συμβάλλει στην προσπάθεια, παρέχοντας στην Ουκρανία σημαντική αρωγή.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην ανακοίνωση του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη την περασμένη εβδομάδα ότι η Ελλάδα θα συνεισφέρει 2,5 εκατ. ευρώ στο Συνολικό Πακέτο Βοήθειας για την Ουκρανία και τόνισε πως, κυρίως μέσω του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, η Ελλάδα διασφαλίζει την ταχεία ανάπτυξη των δυνάμεων των Συμμάχων στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ, καθώς και τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τις χώρες της άμεσης γειτονιάς, ιδιαίτερα μέσω της κατασκευής τερματικών σταθμών LNG, καθώς και ηλεκτρικών διασυνδέσεων.
Γεραπετρίτης: Η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να οικοδομήσει πάνω στο θετικό κλίμα
Αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο υπουργός Εξωτερικών επεσήμανε ότι την επαύριο της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους, η Ελλάδα και η Τουρκία θα προετοιμάσουν τα επόμενα βήματα συνεργασίας. Η Ελλάδα είναι διατεθειμένη, τόνισε, να οικοδομήσει πάνω στο θετικό κλίμα, αλλά χρειάζεται να υπάρχει και ανάλογη ανταπόκριση.
Ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε με έμφαση ότι η χώρα μας προωθεί τη σταθερότητα και την ευημερία στα Δυτικά Βαλκάνια, υποστηρίζοντάς τα στην ευρωατλαντική πορεία τους και ότι προσφέρει απτή υποστήριξη, όπως αεροπορική αστυνόμευση, καθώς και τεχνική βοήθεια.
Ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε ότι «θεωρούμε τη χώρα μας γεφυροποιό δύναμη στη Νότια Γειτονιά της Ευρώπης. «Για παράδειγμα», συνέχισε, «οι σχέσεις μας με το Ισραήλ έχουν φτάσει σε εξαιρετικό επίπεδο, ενώ έχουμε αναπτύξει στενούς δεσμούς και συνεργασία με την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία και τόσες άλλες. Ελπίζουμε ότι όλες οι χώρες της περιοχής μας, χωρίς εξαιρέσεις, θα ασπαστούν το ίδιο πνεύμα και θα πράξουν ανάλογα».
Καταλήγοντας, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ελληνική υποψηφιότητα για μια θέση Μη Μονίμου Μέλους στο Συμβούλιο
Ασφαλείας του ΟΗΕ και ανέφερε ότι Ελλάδα έχει ήδη προσεγγίσει σημαντικό αριθμό χωρών στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική.
