Με γοργούς ρυθμούς εξελίσσεται η ευρεία διαβούλευση, αναφορικά με το πλαίσιο μεταρρυθμίσεων και παρεμβάσεων στους Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΟΕΒ) όλης της χώρας που πραγματοποιείται με πρωτοβουλία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
«Συζητάμε όλοι μαζί σχετικές προτάσεις και ιδέες με κοινό σκοπό να διαμορφώσουμε τις μεταρρυθμίσεις, που θα οδηγήσουν στον εκσυγχρονισμό των ΟΕΒ. Στο ΥΠΑΑΤ επιλέξαμε το διάλογο θεωρώντας ότι είναι το κλειδί για να προχωρήσει μπροστά ο πρωτογενής τομέας της χώρας» δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιάννης Οικονόμου.
Παράλληλα όπως σημείωσε ο κ. Οικονόμου, «η επιτακτικότατα αναμόρφωσης τους αντανακλάται εκτός των εσωτερικών προβλημάτων τους και στο γεγονός πως παρά το ότι η αρδευόμενη γεωργία αποτελεί τον μεγαλύτερο καταναλωτή νερού, η Ελλάδα είναι μια χώρα χωρίς δομημένη υδατική διαχείριση, ευνοημένη από πλευράς βροχοπτώσεων παρά τη γεωγραφική της θέση, αλλά ταυτόχρονα με σπάταλη από πλευράς χρήσης του διαθέσιμου υδατικού δυναμικού».
Τι είναι οι ΟΕΒ
Οι ΟΕΒ, χαρακτηρισμένοι και ως Οργανισμοί Κοινής Ωφέλειας, ανήκουν στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα και αποτελούν γεωργικές συνεταιριστικές οργανώσεις αναγκαστικής μορφής, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Διακρίνονται σε Γενικού Χαρακτήρα (ΓΟΕΒ) και Τοπικού Χαρακτήρα (ΤΟΕΒ). Παρά το γεγονός, πως η ύπαρξη και η λειτουργία τους δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή πέρα από τα όρια του ευρύτερου αγροδιατροφικού κλάδου, ο σκοπός τους αφορά το σύνολο της βιωσιμότητας της κοινωνίας.
Σήμερα, σε ολόκληρη την επικράτεια, υπάρχουν 460 Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) εκ των οποίων πλέον λειτουργούν οι 416, αλλά και 10 Γενικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ).
Αντικείμενό τους αποτελεί η διοίκηση, λειτουργία και συντήρηση των εγγειοβελτιωτικών έργων της περιοχής δικαιοδοσίας τους, όπως φράγματα, αρδευτικές διώρυγες, στραγγιστικές τάφροι κ.α., που συμβάλλει στην αξιοποίηση και ανάπτυξη της γεωργίας με την εφαρμογή ορθολογικών μοντέλων άρδευσης και στράγγισης.
Ωστόσο, παρά την πολυδιάστατη αποστολή τους, στο σύνολο τους τα έργα τα οποία διαχειρίζονται είναι αρκετά παλιά, με την κατασκευή τους να χρονολογείται σε πολλές περιπτώσεις τη δεκαετία του 1960.
Στην ίδια χρονική περίοδο τοποθετείται και το θεσμικό πλαίσιο των ίδιων των Οργανισμών, οι οποίοι στην ουσία λειτουργούν βάσει νομοθετικού διατάγματος του 1958.
Ανά διαστήματα ελήφθησαν κάποιες νομοθετικές παρεμβάσεις, πάντως το πλαίσιο λειτουργίας των ΟΕΒ σήμερα χαρακτηρίζεται ως απαρχαιωμένο.
«Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ακαμψίας και δυσλειτουργικότητας των ΟΕΒ αποτελεί το γεγονός, ότι σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία ποσοστό άνω του 48% των ενεργών ΟΕΒ της Επικράτειας, δηλαδή 206 ΟΕΒ, οφείλουν στη ΔΕΗ περίπου 46 εκατ. ευρώ εκ των οποίων μόνο το 15% είναι σε ενεργό διακανονισμό ενώ το υπόλοιπο 85% είναι ληξιπρόθεσμο» όπως ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Σημαντικά τα προβλήματα
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που εντοπίζονται στη συντριπτική πλειοψηφία των ΟΕΒ είναι η ανεπαρκής διαχειριστική οργάνωση που σχετίζεται με θέματα διοικητικής διάρθρωσης, λειτουργικής δραστηριότητας και εισπρακτικής πολιτικής.
Επίσης, βρίσκονται αρκετά πίσω και σε ζητήματα τιμολογιακής πολιτικής και έλλειψης ολοκληρωμένων οδηγιών προς τους χρήστες που να βοηθούν στην επίτευξη της αειφόρου διαχείρισης των φυσικών πόρων.
«Χωρίς αμφιβολία κρίνεται αναγκαίος ο ολικός επαναχεδιασμός και αναμόρφωση των ΟΕΒ» σημείωσαν τα ίδια στελέχη.
Οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές του εκσυγχρονισμού τους κινούνται προς την κατεύθυνση της κεντρικοποίησης και της εξασφάλισης της εισπραξιμότητας τους.
Παράλληλα, διερευνάται και η δυνατότητα συνενώσεων των ΤΟΕΒ μέσω ενός αδιάβλητου μηχανισμού, προκειμένου να επέλθει μία εις βάθος εξυγίανση.
Τέλος, εξετάζεται και η εισαγωγή ενός νέου συστήματος τιμολόγησης που θα βασίζεται στις κοινοτικές οδηγίες και θα είναι ανταγωνιστικό ως προς τη εξοικονόμηση των υδάτινων πόρων, αλλά και η εισαγωγή μίας νέας λογικής λειτουργίας με πρότυπους κανονισμούς, που θα προάγουν τη βιωσιμότητα και τη δυνατότητα επέκτασης των Οργανισμών.