Εκατό χρόνια μετά είναι ιερό καθήκον μας να τιμούμε για πάντα τον προσφυγικό ελληνισμό και να αναβιώνουμε τις μνήμες των αλησμόνητων πατρίδων
Γράφει ο Φώτης Καρύδας
Πέρασαν εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, που έχει αφήσει τραυματικό αποτύπωμα στη συλλογική συνείδηση τόσο των Μικρασιατών που ξεριζώθηκαν από τη γενέθλια γη τους, αλλά και όλων των Ελλήνων. Τι και αν πέρασε ένας αιώνας, οι μνήμες παραμένουν ανεξίτηλες. Μια μέρα γεμάτη θλίψη, μια μέρα στην οποία τα συναισθήματά μας πλημμυρίζουν.
Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τους παππούδες μας και τις γιαγιάδες μας, όλους εκείνους τους ανθρώπους που ξεριζώθηκαν και είδαν τους κόπους μιας ζωής να καταστρέφονται σε μια νύχτα. Ο προσφυγικός ελληνισμός πλήρωσε με το αίμα του τη μανία των Τούρκων. Αλλά και εκείνοι που επέζησαν και κατάφεραν να φτάσουν με χίλια βάσανα στην Ελλάδα, ήταν πλέον ζωντανά φαντάσματα του παλιού τους εαυτού.
Οπως γράφει και η σπουδαία συγγραφέας μας Διδώ Σωτηρίου στα «Ματωμένα Χώματα»: «Κοιμήθηκαν αποβραδίς νοικοκυραίοι στον τόπο τους και ξύπνησαν φυγάδες, θαλασσοπόροι, άστεγοι, άποροι, αλήτες και ζητιάνοι στα λιμάνια του Πειραιά, της Σαλονίκης, της Καβάλας, του Βόλου και της Πάτρας. Ενάμισι εκατομμύριο αγωνίες και οικονομικά προβλήματα ξεμπάρκαραν στο φλούδι της Ελλάδας, με μια θλιβερή ταμπέλα κρεμασμένη στο στήθος “Πρόσφυγες”. Πού να ακουμπήσουν οι πρόσφυγες, τι να σκεφτούν; Τι να ξεχάσουν; Τι να πράξουν; Πού να δουλέψουν; Πώς να ζήσουν;»
Παρευρέθηκα πρόσφατα σε μια σημαντική εκδήλωση μνήμης για τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, στο πλαίσιο της οποίας έγιναν τα αποκαλυπτήρια του γλυπτού «Πρόσφυγας – η γυναίκα της Σμύρνης» του καταξιωμένου γλύπτη Γιώργου Πετρίδη. Αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια στον δήμαρχο Φιλοθέης – Ψυχικού Δημήτρη Γαλάνη και σε όλους όσοι συνέβαλαν σε αυτήν την αξιέπαινη πρωτοβουλία.
Οφείλουμε να μην ξεχάσουμε ποτέ την ιστορία μας. Είναι καθήκον μας να τιμούμε για πάντα τον προσφυγικό ελληνισμό και να αναβιώνουμε τις μνήμες των αλησμόνητων πατρίδων μας. Είναι σημαντικό να διοργανωθούν και άλλες αντίστοιχες εκδηλώσεις μνήμης σε ολόκληρη τη χώρα, ώστε με αυτόν τον τρόπο οι παλαιότεροι να θυμόμαστε και οι νεότεροι να μαθαίνουν για την ιστορία του έθνους μας. Σημαντικό ρόλο θα μπορούσε να διαδραματίσει προς αυτήν την κατεύθυνση η Περιφέρεια Αττικής, η Περιφερειακή Ενωση Δήμων Αττικής και φυσικά η πολιτεία κεντρικά.
Τα αδέρφια μας, οι Ελληνες της Μικράς Ασίας, κατόρθωσαν με πολύ κόπο και αγώνα να μετατρέψουν το ανεπούλωτο τραύμα της προσφυγιάς σε δημιουργική έκφραση, προκοπή και αναγέννηση, αφού έστησαν ξανά τις ζωές τους από το μηδέν στην κυριολεξία. Ετσι, έφεραν μαζί τους στην Ελλάδα την εργατικότητά τους, τις νέες ιδέες τους αλλά και τον πολιτισμό και την κουλτούρα τους. Αυτό είχε αποτέλεσμα, η χώρα μας να ζήσει εποχές πολιτισμικής, κοινωνικής και επιχειρηματικής άνθησης, χάρη σε εκείνους. Σας ευχαριστούμε για όλα. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ…