Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αποτελεί βασική προϋπόθεση για την κυβέρνηση προκειμένου να μπορέσει να υλοποιήσει τα σχέδιά της και να παρέχει φορολογικές ελαφρύνσεις έως το τέλος της τετραετίας. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες επικεντρώνονται στον ανά έτος ρυθμό αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών.
Σημειώνεται ότι αυτός είναι 3,7% για το 2025 (περίπου 3,5 δισ. ευρώ), 3,6% το 2026, 3,1% το 2027 και 3% το 2028. Στην περίπτωση που αυτό το όριο πρέπει να ξεπεραστεί κάποια χρονιά, τότε θα πρέπει να βρεθούν και αυτά τα χρήματα, κάτι που μπορεί να γίνει είτε μέσω της αύξησης των φόρων είτε καταπολεμώντας τη φοροδιαφυγή.
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επίσημοι υπολογισμοί για το μέγεθος της φοροδιαφυγής, η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά, από τη σύγκριση δηλωθέντων εισοδημάτων και καταναλωτικών δαπανών, ότι τουλάχιστον 60 δισ. ευρώ βρίσκονται στη «γκρίζα» ζώνη της οικονομίας. Οπότε, με συντηρητικές παραδοχές, ο λόγος γίνεται για φοροδιαφυγή ύψους 10- 12 δισ. ευρώ.
Ήδη, όπως αναφέρουν τα στελέχη του υπουργείου, υπάρχουν τα πρώτα απτά αποτελέσματα από την αποκάλυψη φορολογητέας ύλης. Από τη σύνδεση του τεκμαρτού εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών με τον κατώτατο μισθό εκτιμώνται πρόσθετα έσοδα περίπου 500 εκατ. ευρώ, ενώ από την απώλεια των επιδομάτων που πλέον δεν δικαιούνται επιπλέον 100 εκατ. ευρώ.
Όπως, δε, δήλωσε ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης (σ.σ. επισήμως έχει τεθεί ως στόχος η «αποκάλυψη» τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση έως το 2027), η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS «έχει συμβάλει να έχουμε το α' εξάμηνο του 2024 κατά 10,3% παραπάνω έσοδα από ΦΠΑ σε σχέση με το 2023. Το υπόλοιπο 7,3% προέρχεται από την ανάπτυξη και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής».
Το «οπλοστάσιο» της ΑΑΔΕ είναι ήδη γεμάτο για τον σκοπό αυτό. Η εγκατάσταση των POS και διασύνδεσή τους με τις ταμειακές μηχανές και το Taxis, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, έσοδα- δαπάνες υποχρεωτικά μέσω myData, είναι μερικά από τα τελευταία μέτρα που επιτελούν τον σκοπό αυτό. Παράλληλα, ο κ. Χατζηδάκης προανήγγειλε πως το νομοσχέδιο για τα κλειστά ακίνητα θα τεθεί σε διαβούλευση την ερχόμενη εβδομάδα.
Επί της ουσίας, ο περιορισμός της φοροδιαφυγής είναι αναγκαία προϋπόθεση για έναν νέο γύρο φορολογικών ελαφρύνσεων. Αρκεί, η κυβέρνηση να πείσει τις Βρυξέλλες (τα στελέχη του υπουργείου εκτιμούν ότι αυτό είναι απολύτως εφικτό) πως τα μέτρα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής έχουν μόνιμο και όχι έκτακτο θετικό αντίκτυπο στον προϋπολογισμό. «Θα τους πούμε», αναφέρουν οι ίδιοι, «ότι έχω κάθε χρόνο αυτά τα μόνιμα και όχι συγκυριακά έσοδα, άρα πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο και μπορώ πλέον να μειώσω φόρους».