Ευρύτατη συναίνεση διαμορφώνεται για την ψήφο των αποδήμων, με τα πέντε κόμματα, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και Ελληνική Λύση να ξεκαθαρίζουν δια των εισηγητών τους, ότι υπερψηφίζουν επί της αρχής το νομοσχέδιο. Το ΜεΡΑ25 δήλωσε ότι θα στηρίξει μόνο ορισμένα άρθρα.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η συζήτηση, που θα ολοκληρωθεί το βράδυ έπειτα από ονομαστικές ψηφοφορίες επί της αρχής και των άρθρων του νομοσχεδίου, καθώς πρέπει να καταγραφεί η συνταγματική πρόβλεψη για την υπερψήφισή του από 200 βουλευτές.
Η εισηγήτρια της ΝΔ, Άννα Μάνη Παπαδημητρίου, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «μεγάλη θεσμική τομή που είναι προϊόν γόνιμου διαλόγου, συνεννόησης και συναίνεσης μεταξύ των κομμάτων και συμβολίζει ότι η χώρα πέρασε σε μια άλλη εποχή».
«Είναι μια ιστορική ευκαιρία, σήμερα, να κάνουμε το αυτονόητο και να δώσουμε το δικαίωμα σε όλους τους Έλληνες της διασποράς να μπορούν να ψηφίσουν για τη χώρα τους», τόνισε και πρόσθεσε: «Είναι ανάγκη, ιδιαίτερα σε αυτή τη κρίσιμη περίοδο για τη χώρα, που εξωτερικοί κίνδυνοι την απειλούν, να τους έχουμε κοντά μας. Οι Έλληνες της διασποράς είναι μια δύναμη στήριξης, μια υπολογίσιμη εκλογική δύναμη στις χώρες όπου διαμένουν και μπορούν να βοηθήσουν όχι μόνο στα εθνικά θέματα, αλλά και στις επενδύσεις».
«Ας εκπέμψουνε σήμερα ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας προς όλους τους Έλληνες της Οικουμένης σε μια κρίσιμη φορτισμένη περίοδο για τα εθνικά μας θέματα. Να γίνουμε γέφυρα που θα ενώσει τα σύνορα της οικουμενικής πατρίδας», κατέληξε η κ. Παπαδημητρίου.
«Τα αναγκαία εθνικά μέτωπα χτίζονται στη βάση της ειλικρίνειας. Πράγματι, η στιγμή μπορεί να γίνει ιστορική, αν αντιμετωπίσουμε τη ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού με υπευθυνότητα και με σεβασμό στη Δημοκρατία και στον ευρωπαϊκό δημοκρατικό πολιτισμό», υπογράμμισε, από την πλευρά του, ο γενικός εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος.
«Ορισμένες ελλείψεις καλύφθηκαν, παραμένουν όμως νομοτεχνικές αβλεψίες», ανέφερε ο κ. Κατρούγκαλος και διευκρίνισε ότι είναι σε εκκρεμότητα δύο σοβαρά ζητήματα και αφορούν την επικαιροποίηση των εκλογικών καταλόγων και τη δεσμευτική γνώμη της διακομματικής επιτροπής ως προς την άσκηση της κανονιστικής αρμοδιότητας του υπουργού.
«Εμείς θέλουμε πράγματι οι απόδημοι να έχουν φωνή, ψήφο και το δικαίωμα του εκλέγεσθαι, με κριτήριο τη δημοκρατική αρχή και την ευρωπαϊκή εμπειρία», τόνισε, ενώ κατηγόρησε τη ΝΔ για «ανειλικρίνεια, υποκρισία και στρατηγική μετατόπιση από την αρχική της θέση».
«Δεν υπάρχει χώρα με τόσο σημαντική διασπορά να καθιερώνει τόσο γενικευμένη ψήφο για τους απόδημους», είπε ο κ. Κατρούγκαλος και επέμεινε ότι «η βέλτιστη και δικαιότερη λύση είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ να υπάρχουν έπειτα από απογραφή, έως πέντε εκλογικές περιφέρειες στις οποίες θα εκλέγονται εκπρόσωποι των Ελλήνων της ομογένειας που διαμένουν εκεί».
Η εισηγήτρια του ΚΙΝΑΛ, Ευαγγελία Λιακούλη, ξεκαθάρισε ότι το κόμμα της θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, ωστόσο, όπως είπε, «δεν είναι ρηξικέλευθο, όπως θα έπρεπε, για να αποκαταστήσει μια μεγάλη ηθική και πολιτική αδικία για τους Έλληνες της διασποράς» και επέμεινε στην ανάγκη καθιέρωσης της επιστολικής ψήφου.
Μίλησε ακόμα για «πολιτικούς φερετζέδες πίσω από τους οποίους κρύβονται ορισμένοι, θέτοντας αστερίσκους, ψευδεπίγραφα κλισέ και κόφτες», και τόνισε ότι έστω και έτσι, «αυτή η κουτσουρεμένη νομοθετική πρωτοβουλία είναι ένα σημαντικό και κρίσιμο εργαλείο για την επαναφορά της άλλης Ελλάδας της διασποράς στην πατρίδα».
Ο ειδικός εισηγητής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, επισήμανε ότι το κόμμα του από την αρχή προσήλθε στο διάλογο χωρίς τακτικισμούς και μικροκομματικές σκοπιμότητες και ο μοναδικός του στόχος ήταν και είναι η εξεύρεση μιας λύσης που θα διευκολύνει πραγματικά τους Έλληνες που έχουν πραγματικούς δεσμούς με τη χώρα.
Παράλληλα, αναγνώρισε ότι έγιναν σοβαρές νομοθετικές παρεμβάσεις, ωστόσο, όπως είπε, χρίζει περαιτέρω βελτιωτικών αλλαγών, ενώ τόνισε ότι «η διευκόλυνση των αποδήμων να ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους δεν πρέπει να λειτουργήσει και ως πλυντήριο ξεπλύματος ευθυνών των κυβερνήσεων που δημιούργησαν προβλήματα στη χώρα».
«Εμείς ψηφίζουμε “ναι” επί της αρχής, βάζοντας πολύ, πολύ νερό στο κρασί μας, γιατί θέλαμε να γίνει αυτή η συζήτηση και να μάθουν οι Έλληνες της διασποράς ποιο κόμμα έχει πράγματι θέσεις που διευκολύνουν την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος», τόνισε ο ειδικός εισηγητής της Ελληνικής Λύσης, Αντώνης Μυλωνάκης.
«Το νομοσχέδιο ήταν προϊόν εκβιασμού διότι έχουν μπει τέτοιες δικλείδες ασφαλείας, ώστε πάνω από το 85% των Ελλήνων που σήκωσαν το βάρος της πατρίδας πολλές φορές στις πλάτες τους, δεν θα μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα», υποστήριξε, ενώ επέμεινε στην καθιέρωση της επιστολικής ψήφου.
«Στο νομοσχέδιο υπάρχουν αρκετά σημεία αγκάθια που δεν μας επιτρέπουν παρά να το καταψηφίσουμε επί της αρχής και να στηρίξουμε μόνο ορισμένα άρθρα», δήλωσε, από την πλευρά της, η ειδική εισηγήτρια του ΜέΡΑ25, Φωτεινή Μπακαδήμα, και υπεραμύνθηκε των προτάσεων του κόμματός της που δίνουν, όπως είπε, το πραγματικό δικαίωμα στους απανταχού Έλληνες της διασποράς να ψηφίζουν τους εκπροσώπους τους με ένα δίκαιο εκλογικό σύστημα από τον τόπο διαμονής τους.
Οι νέες αλλαγές
Ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος προχώρησε σε νέες νομοτεχνικές βελτιώσεις στο νομοσχέδιο.
Η κυριότερη από τις νέες θεσμικές αλλαγές αφορά τη δυνατότητα των κομμάτων να συμπεριλαμβάνουν στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας περισσότερους από τρεις υποψήφιους βουλευτές που θα προέρχονται από τους Έλληνες του εξωτερικού.
Ειδικότερα, ορίζεται ότι τουλάχιστον το 1/5 των βουλευτών Επικρατείας πρέπει να προέρχονται από τους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού. Σημειώνεται ότι το ψηφοδέλτιο Επικρατείας αυξήθηκε από 12 σε 15 βουλευτές.
Επίσης, προβλέπεται η επικαιροποίηση κάθε 8 χρόνια των εκλογικών καταλόγων των Ελλήνων του εξωτερικού, ενώ ορίζεται ότι ο Συνήγορος του Πολίτη, που θα συμμετέχει στην Ειδική Διακομματική Επιτροπή, θα είναι και ο εισηγητής των ενστάσεων επί των απορριπτικών αποφάσεων.
Όπως ανέφερε ο κ. Θεοδωρικάκος, οι νέες νομοθετικές παρεμβάσεις έχουν συμβολικό χαρακτήρα και ανταποκρίνονται στο αίτημα της αντιπολίτευσης, κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ, αφού όπως διευκρίνισε η ανανέωση των εκλογικών καταλόγων είναι εν της πράγμασι συνεχής, με δεδομένο πως αν αλλάξει η κατάσταση ενός εκλογέα ο ίδιος με αίτησή του ζητά τη διαγραφή του από τον κατάλογο εκείνων των εκτός Επικρατείας στους εντός Επικρατείας ή ετεροδημοτών.
Ο κ. Τάκης Θεοδωρικάκος έκανε λόγο για μια ιστορική στιγμή από την οποία δεν πρέπει να λείπει κανείς, καλώντας το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων να συναισθανθεί και την κρίσιμη χρονική συγκυρία εν μέσω της κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας.
«Για μένα η ψήφιση έχει πολύ μεγάλη εθνική και πολιτική σημασία, ιδίως σε αυτή την κρίσιμη χρονική συγκυρία. Ικανοποιούμε ένα κατοχυρωμένο, συνταγματικό, αυτονόητο δικαίωμα των Ελλήνων του εξωτερικού. Είναι μία ιστορική στιγμή απ’ την οποία δεν πρέπει να λείπει κανένας. Κάναμε τα πάντα για τη συναίνεση, χωρίς τακτικισμούς και χωρίς συναλλαγές», υπογράμμισε, συνομιλώντας με τους κοινοβουλευτικούς συντάκτες και δηλώνοντας αισιόδοξος για υπερψήφιση του νομοσχεδίου με περισσότερους από 200 βουλευτές.