Το Brexit, το… διαζύγιο της Βρετανίας με τις Βρυξέλλες, το οποίο οριστικοποιείται το βράδυ της Παρασκευής (31/1) έπειτα από αναβολές για περισσότερα από 3,5 χρόνια, εντάσσεται σε μια μακρά σειρά κρίσεων στην ιστορία της ΕΕ.
«Άδεια καρέκλα»
Από την 1η Ιουλίου του 1965, η Γαλλία προκαλεί την κρίση της «άδειας καρέκλας», αρνούμενη να συμμετάσχει στους κοινοτικούς θεσμούς για επτά μήνες έπειτα από μια αντιπαράθεση για τη χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
Η Γαλλία βρέθηκε επίσης στο επίκεντρο άλλης μιας κρίσης, με το βέτο του στρατηγού Ντε Γκωλ στην ένταξη της Βρετανίας το 1963 και στη συνέχεια το 1967, καθυστερώντας την ένταξή της μέχρι το 1973.
«Θέλω πίσω τα λεφτά μου»
Από το 1979, η πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ επιμένει για να εξασφαλίσει έκπτωση στην συνεισφορά της χώρας της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, επαναλαμβάνοντας την φράση: «I want my money back» (Θέλω πίσω τα λεφτά μου). Θα το επιτύχει το 1984.
Οι Δανοί απορρίπτουν το Μάαστριχτ
Στις 2 Ιουνίου του 1992, η Συνθήκη του Μάαστριχτ απορρίπτεται από τους Δανούς με δημοψήφισμα. Μετά την εξασφάλιση εξαιρέσεων, κυρίως όσον αφορά το ευρώ και την ευρωπαϊκή άμυνα, οι Δανοί εγκρίνουν το κείμενο σε νέο δημοψήφισμα που πραγματοποιούν στις 18 Μαΐου του 1993. Την συνθήκη υιοθετούν παρά τρίχα οι Γάλλοι.
Παραίτηση της Κομισιόν το 1999
Στις 16 Μαρτίου του 1999, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραιτείται συλλογικά έπειτα από συντριπτική έκθεση που καταγγέλλει τη «βαριά ευθύνη» που φέρει σε υποθέσεις απάτης.
Κυρώσεις κατά της Αυστρίας
Τον Φεβρουάριο του 2000, η ΕΕ επιβάλλει κυρώσεις στη Βιέννη μετά την είσοδο στην κυβέρνηση της Αυστρίας ενός κόμματος της άκρας δεξιάς, του FPÖ, κάτι το οποίο συμβαίνει για πρώτη φορά στην ΕΕ. Οι διμερείς σχέσεις 14 άλλων χωρών με την Αυστρία παγώνουν για μήνες.
Στις 16 Δεκεμβρίου του 2017, το FPÖ μπαίνει ξανά στην κυβέρνηση, χωρίς αυτήν την φορά να προκαλέσει την μήνιν των Βρυξελλών.
Αποτυχία του Ευρωπαϊκού Συντάγματος
Στις 29 Μαΐου του 2005, έπειτα από εννέα επικυρώσεις χωρίς προσκόμματα, η Γαλλία απορρίπτει το σχέδιο του Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Την 1η Ιουνίου, οι Ολλανδοί κάνουν το ίδιο. Το κείμενο θα θαφτεί, αλλά θα εφαρμοστεί εν μέρει μέσω της Συνθήκης της Λισαβόνας, η οποία θα τεθεί σε ισχύ στα τέλη του 2009.
Ελληνικό χρέος
Το 2009 το δημοσιονομικό χρέος της Ελλάδας αναθεωρείται πολύ προς τα πάνω. Η χώρα απειλείται με στάση πληρωμών και η Ευρώπη φοβάται ένα “Grexit”. Από το 2010, η Ελλάδα αποτελεί αντικείμενο πολλών διεθνών σχεδίων διάσωσης, υπό την προϋπόθεση αυστηρής λιτότητας, που πυροδοτούν μεγάλες διαδηλώσεις την ώρα που η χώρα βυθίζεται σε ύφεση για χρόνια.
Η κρίση χρέους πλήττει επίσης την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Κύπρο.
Μεταναστευτική κρίση
Η άφιξη το 2015 περισσότερων από ένα εκατομμύριο ανθρώπων μέσω θαλάσσης στις ελληνικές και τις ιταλικές ακτές αναστατώνει την ΕΕ, η οποία διχάζεται ανάμεσα στο κλείσιμο των συνόρων και στο να δείξει αλληλεγγύη προς αυτούς που ζητούν άσυλο για να γλιτώσουν από τον πόλεμο, κυρίως στη Συρία. Σε περισσότερους από 19.000 υπολογίζονται αυτοί που έχουν χάσει τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη από το 2014.
Η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τσεχική Δημοκρατία αρνούνται κατηγορηματικά να εφαρμόσουν σχέδιο ανακατανομής των αιτούντων άσυλο που φτάνουν στην Ιταλία και την Ελλάδα, κάτι που θα διχάσει βαθιά τους Ευρωπαίους.
Το Brexit
Στις 23 Ιουνίου του 2016, το Ηνωμένο Βασίλειο γίνεται η πρώτη χώρα μέλος που αποφασίζει να εγκαταλείψει την ΕΕ έπειτα από δημοψήφισμα. Αρχίζουν ακανθώδεις διαπραγματεύσεις με στόχο ένα “διαζύγιο” στις 29 Μαρτίου του 2019.
Ένα πρώτο σχέδιο συμφωνίας που συνάπτει με τις Βρυξέλλες η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι απορρίπτεται τρεις φορές από το βρετανικό κοινοβούλιο, προκαλώντας πολλές αναβολές στην ημερομηνία του Brexit.
Ο διάδοχος της Μέι στον πρωθυπουργικό θώκο του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Μπόρις Τζόνσον, επιτυγχάνει μια νέα συμφωνία με τις Βρυξέλλες στα μέσα του Οκτωβρίου του 2019. Έπειτα από μια νέα αναβολή του Brexit για τις 31 Ιανουαρίου του 2020, κερδίζει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και επιτυγχάνει την επικύρωση της συμφωνίας του με τις Βρυξέλλες για την αποχώρηση εντέλει της Βρετανίας από την ΕΕ.
