Οι εθνικολαϊκιστές έχουν ούριο άνεμο εδώ και μια δεκαετία, χάρις στη δυσαρέσκεια των λαϊκών στρωμάτων. Διαφαίνεται όμως σιγά-σιγά μια αλήθεια, που μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα φτάσει στα μυαλά των ψηφοφόρων: οι ίδιοι αυτοί εθνικολαϊκιστές έχουν μια ικανότητα να πυροβολούν τα πόδια τους. Και, σύμφωνα με έναν έμμεσο αλλά επαληθευμένο βαλιστικό νόμο, και την πλάτη των ψηφοφόρων τους επίσης.
του Laurent Joffrin (*)
Στην Ιταλία, ο Ματέο Σαλβίνι, ένας θριαμβευτής φανφαρόνος μέχρι πριν από λίγες ημέρες, ένας πρωταθλητής της ξενόφοβης ρητορικής, θέλει να προκαλέσει εκλογές που θα επέτρεπαν να επικυρώσει στις κάλπες την προέλασή του στις δημοσκοπήσεις. Τα άλλα κόμματα αντιδρούν. Βλέποντας ότι η πολιτική της Λέγκας θέτει σε κίνδυνο την οικονομία της χώρας, ότι οι επιθέσεις κατά της Ευρώπης πέφτουν στο κενό, ότι η αδιαφορία της κυβέρνησης για τους πνιγμούς των προσφύγων στη Μεσόγειο πλήττει την τιμή μιας χώρας που έχει υποδεχθεί πολλούς πρόσφυγες, οι πρώην αντίπαλοι που ηγούνται του Δημοκρατικού Κόμματος και του Κινήματος Πέντε Αστέρων εξετάζουν τη κυβερνητική τους σύμπραξη. Στην περίπτωση αυτή, ο Σαλβίνι θα μείνει εκτός των τειχών για μερικά χρόνια ακριβώς τη στιγμή που νόμιζε ότι είχε φτάσει στην πηγή, ενώ οι άλλοι θα προσπαθήσουν να ανορθώσουν μια οικονομία που βρίσκεται σε κακή κατάσταση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, αφού εξαπέλυσε έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, συνειδητοποιεί ξαφνικά ότι μπορεί στην πορεία να προκάλεσε και μια παγκόσμια ύφεση. Στην περίπτωση αυτή, το βασικό ατού της προεκλογικής του εκστρατείας, η καλή υγεία της αμερικανικής οικονομίας, μπορεί να τιναχτεί στον αέρα. Και η σχετική ευημερία των αμερικανών εργατών να μαραθεί σαν μια ξανθιά τούφα χωρίς βαφή.
Ο Μπόρις Τζόνσον, ενώ τα παίζει όλα για όλα για το «hard Brexit», ανακαλύπτει ότι οι διαπραγματεύσεις με την πάντα ενωμένη Ευρώπη είναι πιο δύσκολες απ’ό,τι φανταζόταν. Ξαφνικά, η έξοδος από την Ενωση χωρίς συμφωνία μπορεί να στραφεί εναντίον της χώρας, με χάος στα σύνορα, οικονομική παράλυση και διάσπαση του βασιλείου. Οι Βρετανοί θα ξεπεράσουν φυσικά στο τέλος τη δοκιμασία. Το κόστος όμως θα είναι μια βίαιη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας κι ένα ακόμη μεγαλύτερο άνοιγμα στην παγκοσμιοποίηση, κάτι που αποτελεί ένα παλιό σχέδιο του Τζόνσον και των πιο ακραίων συντηρητικών. Είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που ήλπιζαν οι υπέρμαχοι του Brexit, οι οποίοι ήθελαν να εγκαταλείψουν την Ενωση για να προστατευθούν από τις θύελλες και τώρα θα βρεθούν ακόμη πιο εκτεθειμένοι στην αποβιομηχάνιση και στον μισθολογικό ανταγωνισμό των αναδυόμενων χωρών.
Ετσι λειτουργούν οι δημαγωγοί: ανακηρύσσονται υπερασπιστές του λαού και προκαλούν τη δυστυχία του.
(*) O Λοράν Ζοφρέν είναι διευθυντής της Libération
(Πηγή: Libération)