Αντίστροφη μέτρηση, το πολύ ενάμιση μήνα, έχει ξεκινήσει για την ψήφιση και εφαρμογή της νέας εργασιακής μεταρρύθμισης με αιχμή τις υπερωρίες, το ωράριο και τον συνδικαλιστικό νόμο.
Αρμόδια κυβερνητικά στελέχη ανέφεραν στο Capital.gr πως το σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να διευκολύνει την επιχειρηματικότητα στον ιδιωτικό τομέα, προγραμματίζεται να έρθει σε δημόσια διαβούλευση το αργότερο έως την Παρασκευή 9 Οκτωβρίου, ενώ η ψήφισή του αναμένεται στο α’ δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν πως από εργοδοτικούς κύκλους έχουν πέσει στο τραπέζι των πρώτων επαφών με το υπουργείο Εργασίας προτάσεις, μεταξύ άλλων, σε 3 βασικά πεδία.
Το πρώτο πεδίο αφορά το “καθεστώς” των υπερωριών. Έχει τεθεί ζήτημα αύξησης του ορίου των υπερωριών, κατάργησης της διαδικασίας έγκρισής τους από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας και εξόφλησής τους με μη χρηματικούς όρους (π.χ. ημέρες επιπλέον αδείας) και, έτσι, της μείωσης του κόστους τους. Το δεύτερο πεδίο αφορά το ωράριο, όπου υπάρχει εισήγηση για ευελιξία με πρωτοβουλία του ίδιου του εργαζομένου, χωρίς όμως την καταστρατήγηση του 40ωρου. Κατά τρίτον, το πεδίο των αλλαγών αφορά τον συνδικαλιστικό νόμο, και συγκεκριμένα την ψηφιοποίηση των μητρώων μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Δηλώσεις Μητσοτάκη – Βρούτση
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει δηλώσει πως “λίγοι θα είχαν αντίρρηση στο να μπορούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να έχουν περισσότερη ευελιξία, εφόσον το επιθυμούν οι ίδιοι, στο πώς κατανέμουν τον χρόνο τους. Χωρίς αυτό, σε καμία περίπτωση, να σημαίνει κατάργηση του 8ώρου”. Επίσης, τόνισε πως “λίγοι μπορεί να έχουν αντίρρηση στο γεγονός ότι ένας συνδικαλιστικός νόμος, ο οποίος, εάν δεν κάνω λάθος, είχε ψηφιστεί το 1982, χρειάζεται επιτέλους κάποιον ουσιαστικό εξορθολογισμό”.
Από πλευράς του, ο υπ. Εργασίας, κ. Γιάννης Βρούτσης, έχει δηλώσει πως “μια μεταρρύθμιση η οποία θα συμβάλει καθοριστικά στην οικοδόμηση μιας σύγχρονης και ελκυστικής αγοράς εργασίας που θα ανταποκρίνεται στο νέο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, θα αξιοποιεί τις καλύτερες ευρωπαϊκές πρακτικές, θα ευθυγραμμίζεται με τις κατευθυντήριες γραμμές του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO), θα υλοποιεί ευρωπαϊκές οδηγίες, μα πάνω απ’ όλα θα δίνει τη δυνατότητα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και θα σέβεται τον εργαζόμενο και τα δικαιώματά του”. Ο ίδιος τόνισε πως “στα κεφάλαια του νομοσχεδίου θα συμπεριλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η Εργάνη 2”, αλλά και “η αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου 1264/1982”, καθώς “το πλαίσιο του συνδικαλισμού στην Ελλάδα χρειάζεται εκσυγχρονισμό ώστε να συμβαδίσει με τις απαιτήσεις των εργαζομένων, να γίνει ελκυστικό στα μέλη του και να ανταποκρίνεται στη σύγχρονη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα”.
Πιο αναλυτικά, οι προτάσεις που ήδη εξετάζονται με βάση εισηγήσεις εργοδοτικών κύκλων, χωρίς όμως ακόμη να έχουν αποφασιστεί οι πρώτες, έστω, πιο συγκεκριμένες κατευθύνσεις αλλαγών, προβλέπουν:
1. Μείωση οικονομικού κόστους υπερωριών
Συγκεκριμένα, στο τραπέζι έχει πέσει πρόταση για αύξηση του ανώτατου ορίου υπερωριών στις βιομηχανίες σε 6μηνιαία βάση σε 100 ή 120 ώρες. Μια τέτοια αύξηση θα οδηγούσε στη δυνατότητα εργασίας –πέραν του κανονικού 8ώρου– κατά επιπλέον 12 ώρες ανά μήνα ή επιπλέον 3 ώρες ανά εβδομάδα. Αντίθετα, σήμερα το ανώτατο όριο των υπερωριών στη βιομηχανία αντιστοιχεί σε 48 ώρες σε εξαμηνιαία βάση (ή 8 ώρες/μήνα ή 2ώρες/εβδομάδα). Με άλλα λόγια, στο τραπέζι, από εργοδοτικούς κύκλους, έχει πέσει ο διπλασιασμός του ανώτατου ορίου των υπερωριών.
Επίσης, οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν πως, με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα, η έγκριση των υπερωριών από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας μπορεί να χρειαστεί ακόμα και 5-6 μήνες. Έτσι, υποστηρίζουν την κατάργηση αυτής της διαδικασίας και διατήρηση μόνο της διαδικασίας δήλωσης των υπερωριών στο πληροφοριακό σύστημα “Εργάνη”.
2. Ευελιξία στο ωράριο
Το ζήτημα το οποίο εξετάζεται είναι να υπάρχει δυνατότητα αναπροσαρμογής του ημερησίου χρόνου εργασίας, με πρόταση του ίδιου του εργαζομένου, χωρίς όμως να μειώνεται το συνολικό πλήθος των κανονικών ωρών εργασίας ανά εβδομάδα.
Συγκεκριμένα, με βάση αυτή την άποψη, θα μπορούσε ένας εργαζόμενος, π.χ., αντί για το διάστημα 8 π.μ. – 4 μ.μ. κάθε μέρα ανά εβδομάδα, να εργάζεται 9 π.μ. – 5 μ.μ., είτε καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας είτε για κάποιες μέρες της εβδομάδας.
3. Συνδικαλιστικός νόμος
Εξετάζεται, με βάση εισήγηση εργοδοτικών κύκλων, η εφαρμογή της ψηφιοποίησης τόσο των Μητρώων Μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων όσο και των συλλογικών διαδικασιών.
Υπενθυμίζεται πως προηγούμενες διατάξεις προβλέπουν πως στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δημιουργείται Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕΜΗΟ) και Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕΜΗΣΟΕ). Επίσης, αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων και λοιπών οργάνων διοίκησης συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και οργανώσεων εργοδοτών, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων κήρυξης απεργίας, σύμφωνα με τους όρους του νόμου 1264/1982, όπως ισχύει, λαμβάνονται με ψηφοφορία, η οποία μπορεί να διεξάγεται και με ηλεκτρονική ψήφο και με όρους που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τη μυστικότητα, όπως θα ορίζεται από το καταστατικό αυτής ή το αρμόδιο όργανο διοίκησης. Ωστόσο, οι αποφάσεις αυτές δεν έχουν εφαρμοστεί πλέρια και, έτσι, εξετάζεται η επιτάχυνσή τους μέσω νέων θεσμικών παρεμβάσεων.
Τι προτείνει η “Επιτροπή Πισσαρίδη”
Ιδιαίτερη αναφορά στο εργασιακό γίνεται και στην ενδιάμεση έκθεση της “Επιτροπής Πισσαρίδη”. Υποστηρίζει τον “εξορθολογισμό της χρήσης και του κόστους των υπερωριών”, και συγκεκριμένα αναφέρει πως “η ευελιξία στη χρήση υπερωριών είναι σημαντική για την οικονομική δραστηριότητα”, ενώ “το κόστος των υπερωριών πρέπει να ευθυγραμμιστεί με εκείνο σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε.”.
Επίσης υποστηρίζεται ο “εξορθολογισμός των υποχρεώσεων υποβολής στοιχείων από τις επιχειρήσεις”. Σύμφωνα με την έκθεση, “οι ισχύοντες κανονισμοί για την αποτροπή εκμετάλλευσης των εργαζομένων από τους εργοδότες έχουν οδηγήσει σε μια σειρά γραφειοκρατικών υποχρεώσεων εκ μέρους των εργοδοτών έναντι του κράτους. Οι υποχρεώσεις αυτές είναι όμως ορισμένες φορές αδύνατον να εκπληρωθούν (π.χ. ενημέρωση εκ των προτέρων για υπερωριακή απασχόληση για την κάλυψη έκτακτων αναγκών). Τέτοιες υποχρεώσεις πρέπει να απλοποιηθούν και να εξορθολογιστούν”.
Τέλος, στην έκθεση επισημαίνεται πως “περιορισμοί στη δυνατότητα μιας επιχείρησης να μεταβάλλει τον αριθμό των απασχολούμενων αποθαρρύνουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και εμποδίζουν την ανακατανομή του εργατικού δυναμικού προς επιτυχημένους και αναπτυσσόμενους τομείς και επιχειρήσεις”.
