Ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει σε μια νέα, σκοτεινή φάση. Κυριολεκτικά. Οι τελευταίες επιθέσεις της Ρωσίας σε ενεργειακές υποδομές βύθισαν χιλιάδες ουκρανικά σπίτια στο σκοτάδι και αναζωπύρωσαν τους φόβους ότι ο ερχόμενος χειμώνας θα είναι ο πιο δύσκολος από το 2022. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δείχνει αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει το κρύο ως όπλο, στοιχηματίζοντας ότι οι πολίτες θα λυγίσουν πριν τα στρατεύματα.
Τις προηγούμενες χρονιές, η Μόσχα απέτυχε να πετύχει αυτόν τον στόχο χάρη σε μια παγκόσμια κινητοποίηση υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, που φρόντισε για γεννήτριες, ενεργειακές γέφυρες από την Ευρώπη και εφόδια θέρμανσης. Αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η Ουάσινγκτον φαίνεται λιγότερο διατεθειμένη να παίξει τον ίδιο ρόλο και οι Ευρωπαίοι αναλαμβάνουν μεγαλύτερο βάρος, διαθέτοντας 500 εκατομμύρια δολάρια για να στηρίξουν το ενεργειακό δίκτυο της Ουκρανίας.
Η στρατηγική του Κρεμλίνου
Η Ρωσία δεν κρύβει πλέον ότι στοχεύει πολιτικές υποδομές: ηλεκτρικούς υποσταθμούς, σταθμούς φυσικού αερίου και μονάδες άνθρακα. Στόχος είναι να διακοπεί η θέρμανση και η ηλεκτροδότηση, ώστε οι πολίτες να πιεστούν σε ένα «χειμερινό τελεσίγραφο»: είτε υποχωρείτε είτε παγώνετε. Μόνο φέτος, το ουκρανικό Υπουργείο Ενέργειας καταγράφει σχεδόν 3.000 τέτοιες επιθέσεις – δεκαπλάσιες από τις προηγούμενες χρονιές.
Η Μόσχα έχει ενισχύσει το οπλοστάσιό της με ιρανικά drones και πυραύλους, ενώ τα μετεωρολογικά μοντέλα προμηνύουν έναν ιδιαίτερα παγωμένο Ιανουάριο και Φεβρουάριο. Όλα αυτά συνθέτουν ένα εκρηκτικό σκηνικό για τον φετινό χειμώνα.
Η απάντηση από το Κιέβου και τη Δύση
Η Ουκρανία ανταπαντά με πλήγματα σε ρωσικές ενεργειακές εγκαταστάσεις, διυλιστήρια και υποδομές εξαγωγής πετρελαίου. Πρόκειται για χτυπήματα που αποδυναμώνουν τα έσοδα της Μόσχας και έχουν στρατιωτική αξία, σε αντίθεση με τη ρωσική τακτική που πλήττει αμάχους.
Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να δημιουργήσουν «δίχτυ ασφαλείας» ώστε να κρατηθεί η Ουκρανία όρθια: αντικατάσταση κατεστραμμένων μετασχηματιστών, έκτακτες εισαγωγές φυσικού αερίου, εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Στο παιχνίδι μπαίνουν και αραβικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία, που ήδη πέρυσι δέσμευσε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για στήριξη του Κιέβου.
Διπλωματία σε αναμονή
Οι πρόσφατες σύνοδοι κορυφής είχαν καλλιεργήσει ελπίδες για απευθείας διάλογο Πούτιν–Ζελένσκι. Όμως τα ρωσικά μπαράζ με drones και πυραύλους διέλυσαν κάθε αισιοδοξία. Οι συνομιλίες δεν έχουν τελειώσει, αλλά έχουν παγώσει. Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς το περιέγραψε λιτά: «Προετοιμάζομαι για μακρύ πόλεμο στην Ουκρανία».
Το ζητούμενο πλέον είναι διπλό: να επιβιώσει η Ουκρανία τον χειμώνα και να βγει την άνοιξη με χειροπιαστές εγγυήσεις ασφάλειας. Γιατί χωρίς αυτές, κάθε ειρηνευτική διαδικασία θα μοιάζει με πρόσκαιρη ανακωχή πριν από τον επόμενο γύρο συγκρούσεων.
Ένας χειμώνας ως...κρας-τεστ
Η ουκρανική αντοχή δοκιμάστηκε ήδη δύο φορές στο ψύχος και άντεξε. Τώρα, όμως, με την Ουάσινγκτον διστακτική, τη Μόσχα πιο επιθετική και τον χειμώνα να προμηνύεται πιο βαρύ, η μάχη για το φως και τη θέρμανση αποκτά χαρακτήρα επιβίωσης.
Αν η Δύση δεν κινηθεί εγκαίρως, η στρατηγική του Πούτιν να χρησιμοποιήσει το κρύο ως όπλο μπορεί να αποδειχθεί πιο επικίνδυνη από τις ίδιες τις μάχες στο μέτωπο.
*Με πληροφορίες από CNN
