Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) προχωρά στη δημιουργία ενός νέου Γραφείου Εντοπισμού και Αντιμετώπισης ψευδών ειδήσεων, με στόχο την αναχαίτιση της παραπληροφόρησης που διακινείται γύρω από ζητήματα δημόσιας υγείας. Η πρωτοβουλία εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική ενημέρωσης και ενίσχυσης της εμπιστοσύνης του κοινού.
Ταυτόχρονα, ο Οργανισμός σχεδιάζει πιλοτικά προγράμματα εγγραμματοσύνης υγείας σε σχολεία της Αθήνας και της Λάρισας, με προοπτική επέκτασης σε ολόκληρη τη χώρα. Το πρώτο εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο με ανάλυση των πιο διαδεδομένων ψευδών ειδήσεων αναμένεται να κυκλοφορήσει μέσα στον Δεκέμβριο, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, σε συνέντευξή του στο Πρακτορείο FM.
«Ξεκινάμε από τα εμβόλια, που πλήττονται περισσότερο»
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηχριστοδούλου, η παραπληροφόρηση εξακολουθεί να επηρεάζει κρίσιμους τομείς της πρόληψης, με τα εμβόλια να βρίσκονται στο επίκεντρο. Θύμισε ότι στην πανδημία του covid το φαινόμενο κορυφώθηκε, ενώ ακόμη και σήμερα διακινούνται λανθασμένες ερμηνείες μελετών που «υποτίθεται» συσχετίζουν τα εμβόλια με καρκίνους — κάτι που, όπως τόνισε, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Παράλληλα, νέα κύματα παραπληροφόρησης στοχεύουν ακόμη και σε θέματα όπως η χλωρίωση του νερού ή η παστερίωση του γάλακτος. Για τον λόγο αυτό, το Γραφείο θα ξεκινήσει από τον τομέα των εμβολίων και στη συνέχεια θα επεκταθεί σε άλλα πεδία υγείας.
Στα πρότυπα του ECDC η νέα μονάδα του ΕΟΔΥ
Το υλικό παραπληροφόρησης θα κατηγοριοποιείται σε τρεις βαθμίδες επικινδυνότητας, ανάλογα με την απήχηση της πηγής και τον δυνητικό κίνδυνο για το κοινό. Αντίστοιχο σύστημα εφαρμόζει ήδη το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), με το οποίο ο ΕΟΔΥ βρίσκεται σε στενή συνεργασία.
Η διαδικασία θα περιλαμβάνει τον εντοπισμό, την ανάλυση και την ιεράρχηση των ψευδών ειδήσεων. Για να αποφευχθεί η αναπαραγωγή της παραπληροφόρησης, ο ΕΟΔΥ θα δημοσιεύει κυρίως τη σωστή, επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφόρηση, και μόνο τον τίτλο και την πηγή της ψευδούς είδησης.
Παράλληλα, μια ειδική ομάδα επαγγελματιών υγείας και επικοινωνίας θα στελεχώσει το νέο Γραφείο, ενώ αναπτύσσεται ένα ψηφιακό σύστημα εντοπισμού fake news με τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης. Σημαντικό ρόλο θα έχουν και οι έτοιμες τεκμηριωμένες απαντήσεις ευρωπαϊκών οργανισμών, όπως το ECDC και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ).
Εκπαίδευση πολιτών και μαθητών: Το δεύτερο σκέλος
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στη διαμόρφωση κριτικής σκέψης στο κοινό, με έμφαση στη νέα γενιά. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, ο ΕΟΔΥ ετοιμάζει εκπαιδευτικό υλικό, ακόμη και σε μορφή παιχνιδιού, ώστε οι μαθητές να μάθουν να ξεχωρίζουν αξιόπιστες από αναξιόπιστες πηγές.
Τα πρώτα προγράμματα θα εφαρμοστούν πιλοτικά σε σχολεία της Αθήνας και της Λάρισας, σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, πριν επεκταθούν σε πανελλαδικό επίπεδο.
«Η σωστή πληροφορία μπορεί να σώσει ζωές»
Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ επισήμανε ότι η παραπληροφόρηση μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες ακόμη και στην πορεία μιας ασθένειας. Όπως εξήγησε, πολλοί ασθενείς, αναζητώντας ελπιδοφόρα αλλά ανακριβή στοιχεία στο διαδίκτυο, είτε καθυστερούν είτε παραλείπουν θεραπείες — μερικές φορές με τραγικά αποτελέσματα.
Καταλήγοντας, υπογράμμισε πως στη σημερινή «εποχή της πληροφορίας», το κρίσιμο ζητούμενο για επαγγελματίες και πολίτες είναι η σωστή αξιοποίηση των δεδομένων και η καλλιέργεια κριτικής σκέψης. «Αυτό είναι που πρέπει να καλλιεργήσουμε στους νέους γιατρούς», σημείωσε χαρακτηριστικά.
