Η ενεργειακή κρίση θα βρεθεί στο επίκεντρο των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ξεκινά σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες, με τους ευρωπαίους ηγέτες να προσπαθούν να καταλήξουν σε συμφωνία για τα μέτρα κατά της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας. Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης θα επαναλάβει ότι η ΕΕ οφείλει να στείλει σαφές, ενιαίο μήνυμα στις αγορές ενέργειας πως θα προστατεύσει τους πολίτες της και τις επιχειρήσεις της από τις ακραίες διακυμάνσεις των τιμών και πως απαιτείται να δράσει με αποφασιστικότητα, έχοντας πλέον στο οπλοστάσιό της μηχανισμό που θα καθιερώνει όριο στην τιμή του φυσικού αερίου.
Αυτή τη φορά οι «27» έχουν τουλάχιστον ως βάση συζήτησης μια συγκεκριμένη νομοθετική πρόταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πρόταση αυτή της Επιτροπής περιλαμβάνει την προοπτική κοινής αγοράς φυσικού αερίου, μηχανισμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών, συνεχείς προσπάθειες για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου και ένα μηχανισμό παρέμβασης για τον περιορισμό των τιμών στο χρηματιστήριο φυσικού αερίου TTF. Σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, υπάρχει ευρεία συναίνεση μεταξύ των κρατών-μελών για τους τρεις πρώτους άξονες της πρότασης της Επιτροπής, όμως συνεχίζουν να υφίστανται διαφορές σχετικά με τον περιορισμό στις τιμές του φυσικού αερίου.
Ειδικότερα, το πιο επίμαχο ζήτημα είναι ο «μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς» του φυσικού αερίου που προτείνει η Επιτροπή. Αυτός ο μηχανισμός θα επιτρέψει τον καθορισμό μιας μέγιστης δυναμικής τιμής στην οποία θα μπορούν να πραγματοποιούνται οι συναλλαγές στην αγορά φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο TTF. Θα είναι ένα προσωρινό μέσο, εν αναμονή της ανάπτυξης, ως το Μάρτιο, ενός νέου δείκτη αναφοράς για το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο (ΥΦΑ), ώστε αυτό να αποσυνδεθεί από το TTF. Η πρόταση για τη μέγιστη δυναμική τιμή ικανοποιεί ως ένα βαθμό την Ελλάδα, την Ιταλία και γενικά την πλειοψηφία των κρατών μελών, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ωστόσο η Γερμανία και η Ολλανδία διατηρούν ακόμα σημαντικές επιφυλάξεις.
Σε κάθε περίπτωση, οι ευρωπαίοι ηγέτες σήμερα θα δώσουν μόνο την «πολιτική κατεύθυνση» και προφανώς δεν θα μπουν σε τεχνικές λεπτομέρειες, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο. Τα επιμέρους σύνθετα τεχνικά ζητήματα θα συζητηθούν στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας την επόμενη εβδομάδα και στα μέσα Νοεμβρίου, ούτως ώστε ο νέος κανονισμός για τον περιορισμό των τιμών της ενέργειας να τεθεί σε λειτουργία περί τα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου.
Ευρωπαίος αξιωματούχος εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος, επισημαίνοντας ότι «τώρα ήρθε η ώρα των δράσεων και των αποφάσεων» για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες προσέρχονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με διάθεση συμβιβασμού, ώστε με ενότητα και αλληλεγγύη να αντιμετωπιστεί η αύξηση των τιμών που πλήττει εδώ και πολλούς μήνες τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της ΕΕ.
Πάντως νωρίτερα ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς τάχθηκε για μία ακόμη φορά κατά του ευρωπαϊκού πλαφόν, υποστηρίζοντας ότι μπορεί να προκαλέσει έλλειψη ενέργειας στην Ευρώπη. Παράλληλα ο κ. Σολτς ανέδειξε ως «κεντρικό καθήκον της δεκαετίας» την επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων.
