Μάρτυρας σωρείας καταγγελιών έχει γίνει το τελευταίο διάστημα η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, για ελλείψεις βασικών αντινεοπλασματικών φαρμάκων οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την μεγάλη καθυστέρηση και σε πολλές περιπτώσεις ακύρωση προγραμματισμένων χημειοθεραπειών, σε πολλά νοσοκομεία της χώρας.
Όπως επισημαίνει η ομοσπονδία, ασθενείς και γιατροί βρίσκονται σε απόγνωση λόγω ελλείψεων φαρμάκων που είναι απαραίτητα και τα οποία προμηθεύονται από τα φαρμακεία.
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., ως Βασικά Φάρμακα ορίζονται τα φάρμακα τα οποία «ικανοποιούν κατά προτεραιότητα τις ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης του πληθυσμού». Πρόκειται για φάρμακα τα οποία πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμα σε ικανοποιητικές ποσότητες και σε γενικά σε τιμές στις οποίες μπορούν να τα προμηθευθούν οι ασθενείς.
Δεδομένου ότι πολλά από τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται σε θεραπείες περισσότερων της μιας μορφών καρκίνου, καθίσταται αδύνατη η εκτέλεση προγραμματισμένων χημειοθεραπειών, ακόμη και αν υπάρχουν στο φαρμακείο του νοσοκομείου τα άλλα αντινεοπλασματικα φάρμακα σχημάτων χημειοθεραπείας. Αυτός είναι και ο λόγος που ο αρμόδιος φορέας ΙΦΕΤ σε συνεργασία με τον ΕΟΦ, φροντίζει για την προμήθεια και ύπαρξη επάρκειας των φαρμάκων αυτών, αλλά και τη δημιουργία αποθέματος ασφαλείας για τις περιπτώσεις ανωμαλιών στην παραγωγή ή την συνεργασία με τον προμηθευτή.
Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, ήδη από τα τέλη Αυγούστου, έχει αποστείλει επιστολή προς το νέο Υπουργό Υγείας (και από τότε έχει επανέλθει αρκετές φορές) με την οποία, ενημερώνει για το πρόβλημα και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανή ένταση του φαινομένου διεύρυνσης των ελλείψεων, φθηνών βασικών φαρμάκων. Παράλληλα υπήρξαν επανειλημμένες επαφές με τον ΙΦΕΤ προκειμένου να λάβουμε απαντήσεις σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος με συγκεκριμένα βασικά φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός μήνα.
Όπως λένε, «οι διαβεβαιώσεις που λαμβάνουμε κάθε φορά από τους υπεύθυνους, δεν φαίνεται να είναι ικανές να ομαλοποιήσουν την κατάσταση καθώς νέες καταγγελίες έρχονται συνεχώς από διάφορα μέρη της χώρας, όπως τη Θεσσαλονίκη την περασμένη εβδομάδα, όπου δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν αυτόλογες μεταμοσχεύσεις λόγω έλλειψης φθηνού βασικού φαρμάκου, ή την Κρήτη όπου στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο του Ηρακλείου οι γιατροί αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα εμπόδια στη χορήγηση των προβλεπόμενων θεραπειών
Επιπλέον προβλήματα υπάρχουν και στην προμήθεια φαρμάκων που συνταγογραφούνται και τα οποία προμηθεύονται οι ασθενείς από τα φαρμακεία. Όλοι μας υποστηρίξαμε με θέρμη και επικροτήσαμε την απόφαση του Υπουργού Υγείας σχετικά με την μη αύξηση των τιμών των φαρμάκων και τη μείωση πολλών από αυτών για το 2020, ωστόσο είναι εξίσου σημαντικό να διασφαλιστεί η επάρκεια σκευασμάτων στα φαρμακεία της χώρας.
Δυστυχώς όμως και σε αυτό τον τομέα το τελευταίο διάστημα παρουσιάζονται φαινόμενα δυσλειτουργίας. Οι μειωμένες εισαγωγές, πιθανόν λόγω clawback, σε συνδυασμό με τις διαπιστωμένες ελλείψεις φαρμάκων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο λόγω προβλημάτων παραγωγής και τις παράλληλες εξαγωγές σε χώρες όπου πωλούνται σε υψηλότερη τιμή τα «ελλείποντα» φάρμακα, δημιουργούν μια κρίσιμη κατάσταση ελλείψεων φαρμάκων που είναι απαραίτητα στις αγωγές που πρέπει να λάβουν οι ασθενείς.
Αυθόρμητα είναι τα ερωτήματα που προκύπτουν:
Γιατί ένα γνωστό και εν πολλοίς διαχρονικό πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται στρατηγικά, αλλά μόνο πυροσβεστικά όταν η κατάσταση φθάσει στο απροχώρητο?
Γιατί ο ΙΦΕΤ δεν διατηρεί απόθεμα ασφαλείας σε βασικά φάρμακα, όπως εκ του νόμου υποχρεούται?
Τη στιγμή που το Υπουργείο Υγείας προσπαθεί να εξασφαλίσει υψηλού κόστους καινοτόμες θεραπείες για τους ογκολογικούς ασθενείς, γιατί μένει εκτεθειμένο με ελλείψεις φθηνών βασικών φαρμάκων?
Ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν και ποιοι κανόνες να θεσπιστούν για να σταματήσει η «τεχνητή έλλειψη» και να μη δημιουργούν πρόβλημα οι παράλληλες εξαγωγές?
Πρέπει να τονίσουμε ότι το πρόβλημα των ελλείψεων φθηνών βασικών φαρμάκων αλλά και άλλων φθηνών, μη συνταγογραφούμενων, ευρείας κατανάλωσης φαρμάκων απολύτως απαραίτητων για τη δημόσια υγεία, δεν είναι νέο, αλλά εμφανίζεται περιοδικά και αφορά συνήθως τα ίδια συγκεκριμένα φάρμακα, γεγονός που εκθέτει ακόμη περισσότερο τις αρμόδιες υπηρεσίες οι οποίες θα έπρεπε να έχουν μεριμνήσει έγκαιρα.
Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, παρακολουθεί το θέμα συνεχώς και καλεί το Υπουργείο Υγείας να προβεί στις ανάλογες ενέργειες προκειμένου να επέλθει και πάλι η ομαλοποίηση της διάθεσης φαρμάκων, ενώ παράλληλα τονίζουμε ότι θα πρέπει να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα που θα οδηγήσουν στην αποτροπή της εμφάνισης του ίδιου φαινομένου στο μέλλον».