«Η Ελλάδα έχει το ξεχωριστό προνόμιο κάθε της προορισμός να είναι και μία μοναδική εμπειρία για τους τουρίστες», λέει η υφυπουργός Τουρισμού Έλενα Ράπτη και ποιος θα μπορούσε να έχει αντίρρηση, όταν όλα τα στοιχεία δείχνουν εύγλωττα ότι «οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 16,2% (3,8 δισ. ευρώ) και η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση κατά 20,6% (6,9 εκατ. ταξιδιώτες), σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023».
Είστε ικανοποιημένοι από τα στοιχεία που καταγράφονται κατά το πρώτο πεντάμηνο για τον τουρισμό μας;
Είμαστε ικανοποιημένοι, καθώς βλέπουμε ότι η φετινή χρονιά αναμένεται να ξεπεράσει ακόμα και την περσινή χρονιά-σταθμό για τον ελληνικό τουρισμό. Και για να σας μιλήσω με επίσημα στοιχεία για το πρώτο πεντάμηνο του 2024, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 16,2% (3,8 δισ. ευρώ) και η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση κατά 20,6% (6,9 εκατ. ταξιδιώτες), σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Και όλα αυτά, σε μήνες εκτός τουριστικής αιχμής, γεγονός που μας κάνει να αισιοδοξούμε ιδιαίτερα για τους θερινούς μήνες, που κορυφώνεται η τουριστική σεζόν.
Πέρα όμως, από την αύξηση στα τουριστικά μεγέθη που σαφώς μας ενδιαφέρουν και τα παρακολουθούμε, εμείς, ως υπουργείο Τουρισμού, θέλουμε να είμαστε ένα βήμα μπροστά. Σκοπός μας, λοιπόν, είναι όχι μόνο η αυξητική τάση που παρουσιάζει το ελληνικό τουριστικό προϊόν, αλλά και η ποιοτική και βιώσιμη ανάπτυξή του.
Και προς αυτήν την κατεύθυνση κινούνται όλες οι νομοθετικές μας πρωτοβουλίες, οι οποίες αποσκοπούν σε μακροπρόθεσμα οφέλη, με γνώμονα το μέτρο, την ισόρροπη ανάπτυξη μεταξύ των προορισμών και το σεβασμό στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες.
Ποιες περιοχές αναδεικνύονται πρωταθλήτριες ως προς τις αφίξεις και γιατί εκτιμάτε ότι κατάφεραν να προσελκύσουν μεγάλη μερίδα επισκεπτών;
Με τα στοιχεία που έχουμε μέχρι τώρα από το ΙΝΣΕΤΕ και αφορούν στο πρώτο εξάμηνο του έτους, πέρα από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη που σημειώνουν τις περισσότερες διεθνείς αφίξεις, σημαντική άνοδος παρατηρείται στο Ηράκλειο, στη Ρόδο, στα Χανιά, στην Κέρκυρα και πολλούς ακόμη προορισμούς. Αξιοσημείωτη, όμως, είναι και η αύξηση των αφίξεων στη Μυτιλήνη σε σχέση με πέρυσι. Μία αύξηση σχεδόν 45%.
Βέβαια, αύξηση παρατηρείται στην πλειοψηφία των προορισμών πανελλαδικά και αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί φαίνεται πως ολοένα και περισσότερες περιοχές τραβούν το τουριστικό ενδιαφέρον των ταξιδιωτών.
Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη έχουν καθιερωθεί ως city break προορισμοί, στους οποίους οι επισκέπτες μπορούν να βρουν τα πάντα. Το ίδιο ισχύει και για το Ηράκλειο, που είναι και ο επόμενος στόχος μας για ανάδειξή του ως city break προορισμού, με πολλές δυνατότητες να γίνει το λιμάνι του κόμβος home porting για την κρουαζιέρα.
Είναι προορισμοί που επενδύουν στη διαφοροποίηση του τουριστικού τους προϊόντος, το οποίο χρόνο με το χρόνο εκμεταλλεύονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Και αυτό το βλέπουμε και μέσα από την επαφή μας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Αλλωστε η βιωσιμότητα των προορισμών, μέσα από την ενδυνάμωση της διακυβέρνησης σε τοπικό επίπεδο για την αποδοτικότερη διαχείριση και προώθησή τους και τη συνεργασία ανάμεσα σε Κεντρική Διοίκηση, Τοπική Αυτοδιοίκηση και ιδιωτική πρωτοβουλία, αποτελεί και τον πρώτο στρατηγικό στόχο του υπουργείου Τουρισμού.
Θέλω να κάνω, όμως, μία ειδική αναφορά στη Ρόδο, στην οποία η περσινή σεζόν έκλεισε 15 Νοεμβρίου. Η Ρόδος είναι ένα νησί που, παρά τις πρόσφατες κρίσεις που πέρασε λόγω πυρκαγιών, κατάφερε, όχι μόνο να τις αντιμετωπίσει αποτελεσματικά, καθιστώντας το νησί ασφαλή προορισμό, αυξάνοντας, μάλιστα, και την τουριστική του δραστηριότητα, αλλά και να υλοποιήσει για πρώτη φορά –σε παγκόσμιο επίπεδο– μία εμβληματική πρωτοβουλία, το Σχέδιο The Rhodes Co-Lab Sustainable Destination 2030, προς τον ολιστικό μετασχηματισμό της Ρόδου σε έναν βιώσιμο τουριστικό προορισμό. Μία πρωτοβουλία που αξίζει να αναδειχθεί και να αποτελέσει παράδειγμα για την αειφορία των προορισμών, που είναι και το απόλυτο ζητούμενο.
Η «στροφή» στη βιωσιμότητα, στην ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα έχει πολλαπλά οφέλη για τους προορισμούς, βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα. Είναι στόχοι στους οποίους –ως υπουργείο Τουρισμού– επενδύουμε και διαχέουμε στις τοπικές κοινωνίες, για τη διατήρηση της τουριστικής συνοχής και στο παρόν αλλά και στο μέλλον.
Βλέπουμε ωστόσο μείωση σε δημοφιλείς προορισμούς όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη. Τι φταίει;
Είναι πολύ νωρίς για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για δύο από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς, καθώς, όπως γνωρίζετε, η κίνησή τους κορυφώνεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η μείωση για την οποία συζητάμε δεν αφορά στο πρώτο πεντάμηνο του έτους αλλά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, που ξεκινούν οι διεθνείς αφίξεις για τα συγκεκριμένα νησιά.
Δεδομένου, όμως, ότι η διάρκεια της σεζόν ξεπερνά την τυπική και πλέον φθάνει μέχρι και τους φθινοπωρινούς μήνες και για τους δύο αυτούς προορισμούς, ξεκάθαρη εικόνα θα μπορούμε να έχουμε στο τέλος της σεζόν.
Το θετικό, ωστόσο, που παρατηρούμε είναι η διάχυση της τουριστικής κίνησης σε περισσότερους ελληνικούς προορισμούς σε σχέση με άλλες χρονιές, γεγονός που δείχνει ότι η προσπάθεια του υπουργείου για επέκταση της τουριστικής περιόδου και χωρικά αλλά και χρονικά αποδίδει.
Ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας μας και αυτό που έχουμε θέσει ως προτεραιότητα είναι να διασφαλίσουμε ότι η ανάπτυξη του θα έχει όρους βιωσιμότητας, σύγχρονους και φιλικούς προς το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες, ώστε να συνεχίσει να είναι αποδοτικός για τους προορισμούς και την εθνική οικονομία.
Πώς θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση την αύξηση στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια που καθιστούν απαγορευτικές τις διακοπές για την ελληνική οικογένεια;
Αναγνωρίζουμε ότι υπήρχε μια σημαντική αύξηση των τιμών των ακτοπλοϊκών, σε βάθος των τελευταίων ετών, αλλά όχι φέτος σε σύγκριση με πέρυσι. Συγκριτικά με το 2023, υπάρχουν κατηγορίες ακτοπλοϊκών εισιτηρίων στις οποίες καταγράφονται τιμές μειωμένες ή τουλάχιστον σταθερές. Η αύξηση που παρατηρείται για το ίδιο διάστημα αφορά κατά κύριο λόγο στα δρομολόγια μεταξύ των νησιών (ενδονησιωτικές γραμμές).
Η κυβέρνηση παρακολουθεί στενά το φαινόμενο και παρεμβαίνει όποτε κριθεί αναγκαίο, ιδιαίτερα σε μια περίοδο κατά την οποία οι μετακινήσεις είναι αυξημένες. Συνεχίζουμε απρόσκοπτα τους εντατικούς ελέγχους των τιμών στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια ενώ με το Παρατηρητήριο Τιμών ελέγχουμε και παρακολουθούμε σε χρόνους (σχεδόν) real time όλα τα εκδιδόμενα εισιτήρια της ακτοπλοΐας, διατηρώντας το σχετικό αρχείο ιστορικού.
Το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αναπτύσσει μια σταθερή επικοινωνία με την Επιτροπή Ανταγωνισμού –στο πλαίσιο του σεβασμού της θεσμικής της ανεξαρτησίας–, με στόχο τη συνεργασία για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση τυχόν περιστατικών καταχρηστικής συμπεριφοράς.
Μπορούν οι υποδομές στα νησιά του Βορείου Αιγαίου να υποδεχτούν τον μεγάλο όγκο τουριστών μετά τη λειτουργία του συστήματος της visa express;
Η εφαρμογή της visa express είναι ένα μέτρο που υιοθετήθηκε φέτος με στόχο να ανοίξει η «ομπρέλα» επιλογών των τουριστών και να αυξηθεί η κίνηση στα νησιά του Βόρειου και του Ανατολικού Αιγαίου. Είναι ένα μέτρο που έτυχε μεγάλης αποδοχής από τις τοπικές κοινωνίες και τα πρώτα θετικά αποτελέσματά του είναι ήδη ορατά. Το ενδιαφέρον είναι αυξημένο, η τουριστική αγορά κινείται και οι τοπικές οικονομίες παίρνουν πράγματι μία μεγάλη ανάσα.
Ολα αυτά, είναι άκρως θετικά και προς τη σωστή κατεύθυνση. Είμαστε εδώ, ώστε να δούμε τα περιθώρια βελτίωσης και όλες τις προσαρμογές που ενδεχομένως χρειαστεί να κάνουμε, προκειμένου να γίνει ακόμα αποδοτικότερο.
Σε ποια άλλα είδη τουρισμού μπορεί να πρωταγωνιστήσει η Ελλάδα;
Η Ελλάδα έχει το ξεχωριστό προνόμιο κάθε της προορισμός να είναι και μία μοναδική εμπειρία για τους τουρίστες. Συνδυάζει και περιλαμβάνει στοιχεία που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων των επισκεπτών της και αυτό από μόνο του την κάνει ιδανικό προορισμό για κάθε εποχή του έτους.
Οι ειδικές μορφές τουρισμού, που αποτελούν και πεδίο αρμοδιότητάς μου, είναι πλέον μία παγκόσμια τάση που ακολουθούν οι ταξιδιώτες, θέλοντας να συνδυάσουν την αναψυχή τους με τα ειδικά τους ενδιαφέροντα. Είναι, όμως, και μία μεγάλη ευκαιρία για να αναδείξουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε προορισμού, που τον διαφοροποιούν και τον κάνουν πόλο έλξης για τους τουρίστες.
Σε αυτό το πλαίσιο, έρχεται και ο δεύτερος στρατηγικός στόχος του υπουργείου μας που αφορά στη διαφοροποίηση και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος, με βασικούς άξονες τη βελτίωση των υφιστάμενων και την προώθηση νέων έργων υποδομών που αφορούν ποικίλες δραστηριότητες, αποτελώντας το «όχημα» για ένα νέο πολυθεματικό προϊόν που θα απευθύνεται σε μεγαλύτερο εύρος ταξιδιωτών και θα προσφέρει πλούσιες εμπειρίες όλον το χρόνο.
Μέσα από ένα σπουδαίο χρηματοδοτικό εργαλείο, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, επενδύουμε στον θεματικό τουρισμό, με στόχο να ενισχύσουμε τους ελληνικούς προορισμούς και να επεκτείνουμε την τουριστική δραστηριότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Με πόρους ύψους 99,2 εκατομμυρίων ευρώ, δρομολογούμε δράσεις που αφορούν στην ανάδειξη του ορεινού τουρισμού, του τουρισμού υγείας και ευεξίας, του αγροτουρισμού και γαστρονομικού τουρισμού, καθώς και του καταδυτικού τουρισμού.
Η στήριξη των ειδικών μορφών τουρισμού δεν περιορίζεται μόνο στο Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς επιπλέον μορφές εναλλακτικού τουρισμού, όπως ο προσκυνηματικός, ο αλιευτικός τουρισμός, ο οινοτουρισμός κ.ά., έχουν ενταχθεί και στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Τουρισμό 2024. Είναι θεματικές που οι περιοχές της Ελλάδας μπορούν να υποστηρίξουν και να προωθήσουν και προς αυτήν την κατεύθυνση βρισκόμαστε σε επαφές με τους αρμόδιους φορείς.
Με πόρους, επίσης, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ενθαρρύνουμε την ίδρυση DMMO’s, που δίνουν τη δυνατότητα στους ΟΤΑ να συμπράξουν με τον ιδιωτικό τομέα με σκοπό την ανάπτυξη, τη διαχείριση και την προώθηση του οικείου τουριστικού προορισμού.
Στο ίδιο πλαίσιο, και η θεσμοθέτηση του Περιφερειακού Συμβουλίου Τουρισμού, που συγκαλείται από την υπουργό με τη συμμετοχή και των 13 περιφερειαρχών και έχει ως στόχο τη χάραξη κοινής στρατηγικής για την ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη των προορισμών.
Τέλος, με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού που υπερψηφίστηκε στη Βουλή, διαμορφώνουμε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, ενισχύοντας –μεταξύ άλλων– την προσπάθειά μας για την ανάδειξη ειδικών μορφών τουρισμού και τη δημιουργία όλων των απαραίτητων προϋποθέσεων για την αναβάθμιση των αντίστοιχων υποδομών και υπηρεσιών.
Η Ελλάδα έχει αναρίθμητους κρυμμένους θησαυρούς και μέσα από τη συνεργασία μας με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την ιδιωτική πρωτοβουλία θέλουμε να τους αναδείξουμε, καθώς αποτελούν το «κλειδί» για την πολυπόθητη επέκταση της τουριστικής περιόδου και την καθιέρωση του brand «Ελλάδα» ως προορισμού για κάθε εποχή του χρόνου.
