των Ανδρέα Κ. Σακελλαριάδη και Κωνσταντίνου Ν. Μπερδέ, Λογιστών – Φοροτεχνών
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 15 του Ν.4177/2013 : 1. Ως τακτικές και ενδιάμεσες εκπτωτικές περίοδοι, κατά τη διάρκεια των οποίων επιτρέπεται η πώληση εμπορευμάτων ή η παροχή υπηρεσιών με μειωμένες τιμές, ορίζονται οι εξής:
α) Τακτικές εκπτώσεις:
αα) από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου και
αβ) από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου μέχρι το τέλος του Αυγούστου.
β) Ενδιάμεσες εκπτωτικές περίοδοι:
βα) το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου και
ββ) το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου.
Οι ενδιάμεσες εκπτωτικές περίοδοι μπορούν να μεταβάλλονται σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα με απόφαση του οικείου Αντιπεριφερειάρχη, η οποία εκδίδεται μετά από γνώμη των εμπορικών συλλόγων και των επαγγελματικών οργανώσεων της Περιφερειακής Ενότητας και δημοσιεύεται έως την 1η Δεκεμβρίου του έτους που προηγείται της εφαρμογής των ενδιάμεσων εκπτωτικών περιόδων. Οι κατά το προηγούμενο εδάφιο οριζόμενες εκπτωτικές περίοδοι διαρκούν συνολικά τριάντα (30) ημέρες ετησίως και περιλαμβάνουν τουλάχιστον δύο Κυριακές. Η παρούσα παράγραφος δεν εφαρμόζεται στις πωλήσεις αυτοκινήτων.
Η παράγραφο 1α του άρθρου 16 του Ν.4177/2013 αναφέρει ότι :
- Επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις εξής Κυριακές:
α) Την πρώτη Κυριακή κατά την έναρξη εκάστης τακτικής εκπτωτικής περιόδου της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση που η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με επίσημη αργία, η δυνατότητα μετατίθεται την επόμενη Κυριακή.
β)Τις δύο (2) Κυριακές πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων
γ) Την Κυριακή των Βαΐων.
δ) Την τελευταία Κυριακή κάθε έτους.
ε) Δύο Κυριακές κατά τη διάρκεια των ενδιάμεσων εκπτωτικών περιόδων, που καθορίζονται με απόφαση του οικείου Αντιπεριφερειάρχη σύμφωνα με την περίπτωση β’ της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του παρόντος. Στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η ως άνω απόφαση δεν έχει εκδοθεί, επιτρέπεται η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων την πρώτη Κυριακή του Μαΐου και την πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου. Σε περίπτωση που η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με επίσημη αργία, η δυνατότητα μετατίθεται την επόμενη Κυριακή.
Και η παράγραφος 3β του ιδίου άρθρου,16 του Ν.4177/2013, ορίζει ότι :
β. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 23 του Ν. 2224/1994 , όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 3377/2005 , αντικαθίσταται ως εξής:
«Το ανωτέρω πλαίσιο ωραρίου καθορίζεται για τις καθημερινές ημέρες μέχρι την 21:00 ώρα, το Σάββατο μέχρι την 20:00 ώρα και την Κυριακή από ώρα 11:00 έως ώρα 20:00.»
Βάση των ανωτέρω από 11 Ιουλίου 2022 έως και 31 Αυγούστου του 2022 θα υλοποιηθεί πανελλαδικά περίοδος καλοκαιρινών εκπτώσεων, συγκεκριμένα στις 17 Ιουλίου 2022 ημέρα Κυριακή τα καταστήματα θα είναι ανοικτά από 11πμ έως και 8μμ.
Περαιτέρω, οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν κατά την Κυριακή δικαιούνται αναπληρωματική ανάπαυση σε εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας η οποία δύναται και να προηγείται των Κυριακών αυτών, σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 16 του Νόμου 4177/2013 . «Ισχύει μόνο για τις Κυριακές της περίπτωσης α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του Νόμου 4177/2013 « α) Την πρώτη Κυριακή κατά την έναρξη εκάστης τακτικής εκπτωτικής περιόδου της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση που η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με επίσημη αργία, η δυνατότητα μετατίθεται την επόμενη Κυριακή»
σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 10 του Β.Δ748/1966 το οποίο αναφέρει:
- Μισθωτοί εκ των υπαγομένων εις τας διατάξεις του παρόντος απασχολούμενοι κατά Κυριακήν, εξαιρέσει της περιπτώσεως της παρ. 1 του άρθρο 6 του παρόντος άνω των πέντε ωρών, δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας περί της απασχολήσεως ταύτης και των άλλων ενδεχομένων συνεπειών, αναπληρωματικής εβδομαδιαίας αναπαύσεως διαρκείας 24 συνεχών ωρών κατ΄ άλλην εργάσιμον ημέραν της αρξαμένης την Κυριακήν εβδομάδος, αρχομένων από της ώρας λήξεως της εργασίας.
και την παράγραφο 5 του άρθρου 10 του Β.Δ 748/1966, :
- Μισθωτός εκ των υπαγομένων εις τας διατάξεις του παρόντος απασχολούμενος κατά Κυριακήν μέχρι πέντε ώρας δύναται ν΄ αξιώση ισόχρονον αναπληρωματικήν εβδομαδιαίαν ανάπαυσιν εκ του εργασίμου χρόνου άλλης ημέρας της αρξαμένης την Κυριακήν εβδομάδος, υποχρεωτικώς 24ώρου εφόσον έχει απασχοληθεί άνω των 5 ωρών, προαιρετικώς ισόχρονη εφόσον έχει απασχοληθεί μέχρι 5 ώρες.
Η λήψη προσαυξήσεως 75% επί όσες ώρες απασχοληθεί κατά την Κυριακή αναφέρεται στο άρθρο 2 του Ν.435/1976 :
«1. Μισθωτοί απασχολούμενοι κατά τας Κυριακάς και τας κατωτέρω αναφερομένας εορτάς δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας περί της απασχολήσεως ταύτης και των άλλων ενδεχομένων συνεπειών, της υπό της υπ. αριθμ. 8900/1946 Κοινής Αποφάσεως των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, ως αυθεντικώς ηρμηνεύθη διά της υπ’ αριθ. 25825/1951 τοιαύτης, προβλεπομένης προσαυξήσεως εξ 75% κατά τα υπό των εν λόγω αποφάσεων, ως αύται ισχύουν σήμερον, οριζόμενα».
Συνεπώς, κατόπιν των ανωτέρω, οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν την Κυριακή 17η Ιουλίου 2022 άνω των 5 ωρών θα λάβουν αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης και πρόσθετη αμοιβή 75% του 1/25 του νομίμου μηνιαίου μισθού ή του νομίμου ημερομισθίου, οι μισθωτοί που θα απασχοληθούν (5) ή λιγότερες ώρες δικαιούνται προσαύξηση 75% για τις ώρες που θα απασχοληθούν, ωστόσο δεν θεμελιώνουν δικαίωμα ισόχρονης αναπληρωματικής ημέρας ανάπαυσις, δύναται όμως να την αξιώσουν.
Ως νόμιμα κατώτατα όρια στα οποία υπολογίζεται η προσαύξηση 75% θεωρούνται τα εξής :
1) Η υπ’ αριθμ. 38866/21.4.2022 απόφαση της Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Β΄ 173) καθορίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167), όπως ισχύει, ο νόμιμος κατώτατος μισθός και το νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο, για πλήρη απασχόληση, για τους υπαλλήλους και τους εργατοτεχνίτες όλης της χώρας.
2) Τα θεσπιζόμενα κατώτατα όρια με τους κανονιστικούς όρους ΣΣΕ-ΔΑ που βρίσκονται σε ισχύ. Δεσμεύουν μόνον τους εργοδότες και εργαζόμενους που είναι μέλη των οργανώσεων, εκτός και έχει κηρυχτεί γενικός υποχρεωτική, οπότε δεσμεύει όλους του εργοδότες και μισθωτούς του κλάδου ή του επαγγέλματος»
3) Τα νομίμως κατώτατα όρια ΣΣΕ-ΔΑ που έχει λήξει ή καταγγελθεί και ισχύουν βάση της ΠΥΣ 6/2012 ( βασικός μισθός ή βασικό ημερομίσθιο- τα επιδόματα ωρίμανσης-τέκνων-σπουδών-επικίνδυνης εργασίας)
Συμψηφισμός-Παραγραφή
Όταν συντάσσεται η σύμβαση πρόσληψης, μπορεί να συμφωνηθεί να καταβάλλει ο εργοδότης , κάθε μήνα, πέρα από τις νόμιμες αποδοχές και ένα ακόμα επιπλέον ποσό στον απασχολούμενο μισθωτό, που θα θεωρείται ως αμοιβή για τυχόν απασχόληση του ( είτε αυτός είναι εργάτης είτε υπάλληλος ) κατά Κυριακές και τυχόν εξαιρέσιμες εορτές ( Αρ. Π. 1204/90, Εφετ. Θες/νίκης 2519/89).
Αν φυσικά οι αμοιβές αυτές σε κάποιο μήνα, για Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές , μαζί με τις προσαυξήσεις τους είναι περισσότερες από το ποσό που έχει συμφωνηθεί και καταβάλλεται κάθε μήνα, τότε ο εργοδότης καταβάλλει στο μισθωτό και την επιπλέον διαφορά που του οφείλει . Ενώ αντίθετα, αν σε κάποιο μήνα δεν πραγματοποιήθηκε απασχόληση Κυριακή, τότε το ποσό που συμφωνήθηκε καταβάλλεται κανονικά στον μισθωτό.
Απαγορεύεται να δηλώσει ο εργοδότης εκ των υστέρων ότι το επιπλέον ποσό που διατίθεται κάθε μήνα στο μισθωτό, καταβάλλεται για να συμψηφιστούν οι αποδοχές του απασχολούμενου μισθωτού Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές,
ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΤΙΣ ΚΥΡΙΑΚΕΣ
α) Χωρίς αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης δικαιούται :
ι) Το νόμιμο ή συμβατικό ημερομίσθιο ή το 1/25 του μισθού, ανάλογα με τις ώρες απασχόλησης.
ιι) Προσαύξηση 75% επί του νομίμου ημερομισθίου ή του 1/25 του νομίμου μισθού, ανάλογα με τις ώρες απασχόληση.
β) Με αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης δικαιούται :
ι) Μόνο προσαύξηση 75% υπολογιζόμενη επί του νομίμου ημερομισθίου ή του 1/25 του νομίμου μισθού.
Εάν ο μισθωτός απασχοληθεί κατά την Κυριακή ή εξαιρέσιμη εορτή κάτω των πέντε (5) ωρών και δεν τύχει «ισόχρονης ανάπαυσης», ο μισθωτός αυτός δικαιούται πρόσθετη αμοιβή τόσα ωρομίσθια, όσες οι ώρες απασχόλησης, προσαυξημένα με ποσοστό 75%. Τμήμα ίσο με 15 τουλάχιστον λεπτά θεωρείται ως πλήρη ώρα ( εδ. γ της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Β.Δ 748/66 ).
Επιχειρήσεις που απασχολούν ένα μόνο μισθωτό ορισμένης ειδικότητας δύναται να χορηγούν την αναπληρωματική εβδομαδιαία ανάπαυση, με άδεια της αρμόδιας Επιθεώρησης Εργασίας, ανά περίοδο τεσσάρων μηνών, σε συνεχές ημέρες ίσες προς τον αριθμό των Κυριακών που ο μισθωτός απασχολήθηκε ( παράγραφος 4 του άρθρου 10 του Β.Δ 748/66 )
Η ημέρα της αναπληρωματικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης καθορίζεται από τον εργοδότη με την υποχρέωση όπως, στο έντυπο Ε4 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΩΡΑΡΙΟΥ το οποίο υποβάλλεται το αργότερο ως και την ίδια ημέρα της ημέρας αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους, παράγραφος 5.18 του άρθρου 5 της 40331/Δ1.13521/2019,στις παρατηρήσεις να αναγράφεται η ημέρα της αναπληρωματικής εβδομαδιαίας ανάπαυσης ( Απόφ. Υπ. Εργασίας 3762/67 ).
Προβλέπεται διοικητική κύρωση, σύμφωνα με τα άρθρα 24 και 28 του ν. 3996/2011, για τους εργοδότες που δεν καταχωρούν εγκαίρως τις αλλαγές ή τροποποιήσεις του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων στο πληφοροριακό σύστημα Εργάνη
Η Κυριακή δεν περιλαμβάνεται στην εβδομαδιαία εργασία, οπότε οι ώρες απασχόλησης κατά την Κυριακή δεν προστίθενται στις ώρες των ημερών της εβδομάδας για να υπολογιστεί εάν υπάρχει υπερεργασία ή υπερωρία ( ΑΠ.1481/06-ΑΠ.2125/07). Συνεπώς οι ώρες απασχόλησης την Κυριακή μέχρι του ανώτατου ορίου ημερήσιας εργασίας δεν θεωρούνται υπερωριακή απασχόληση.
Τέλος η αξίωση του μισθωτού για αμοιβή σε Κυριακές και εξαιρέσιμες εορτές καθώς και για την προσαύξηση 75% αυτής, όταν αυτή είναι νόμιμη παραγράφεται σε 5 χρόνια και όταν η απασχόληση αυτή είναι παράνομη (χωρίς δηλαδή τις νόμιμες διατυπώσεις) παραγράφεται σε 20 χρόνια, μετρούμενα μετά από την λήξη του έτους που γεννήθηκε η απαίτηση. ( Μον. Πρωτ. Αθηνών 2770/15-Α.Π. 1184/74 )
«Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρο 250 αριθ.17 και 253 ΑΚ προκύπτει ότι παραγράφονται σε πέντε χρόνια οι κάθε είδους μισθοί παροχές που επαναλαμβάνονται περιοδικά και ότι η παραγραφή αρχίζει μόλις λήξη το ημερολογιακό έτος εντός του οποίου γεννήθηκε και κατέστη απαιτητή η αξίωση προς καταβολή του μισθού. Στην ίδια παραγραφή υπόκεινται επίσης και οι αξιώσεις άλλων αμοιβών, όπως είναι τα δώρα εορτών, το επίδομα αδείας και η πρόσθετη αμοιβή για εργασία που παρασχέθηκε την Κυριακή». Μον. Πρωτ. Αθηνών 2770/15
