Αλλαγή πλεύσης για τον ΕΦΚΑ, αφού ο οργανισμός φαίνεται να προχωράει σε διαγραφή ανείσπρακτων οφειλομένων ώστε να εντείνει την προσπάθειά του σε όσα χρέη από φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις υπάρχει η δυνατότητα να επιστρέψουν.
Από το ΚΕΑΟ υποστηρίζουν ότι τα χρέη με τις προσαυξήσεις που υπερβαίνουν την 20ετία, είναι 20 ως 30 δισ. ευρώ μαζί με τα τέλη, τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις, καθώς τα οφειλόμενα έχουν φτάσει τα 48,7 δισ. ευρώ.
Είναι ενδεικτικό ότι τα παλιά χρέη του οργανισμού που δημιουργήθηκαν πριν από το 2009, είναι στην ουσία χρέη ανείσπρακτα, καθώς αφορούν κλειστές επιχειρήσεις και μαζί με τα πρόστιμα έχουν φτάσει τα τουλάχιστον 31 δισ. ευρώ.
Θετική είναι η πορεία των εσόδων από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, καθώς τους τελευταίους μήνες εισπράχθηκαν περίπου 493 εκατ. ευρώ, αριθμός που δείχνει ότι αποδίδουν τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης και οι πιο στοχευμένοι έλεγχοι που γίνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Με αυτό το δεδομένο, υπάρχει αισιοδοξία ότι θα πιαστεί ο στόχος για το 2024, για έσοδα 1,65 δισ. ευρώ.
Χάνουν τις ρυθμίσεις
Πάντως, πληθώρα οφειλετών που έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις τις έχουν χάσει λόγω της οικονομικής τους κατάστασης. Τα στοιχεία δείχνουν ότι από τα 26,09 δισ. ευρώ που έχουν ενταχθεί σε κάποια από τις παλιότερες ή τις τρέχουσες ρυθμίσεις, το 70,14% (ή 18,3 δισ. ευρώ) βρίσκονται πια εκτός διαδικασίας, με αποτέλεσμα να έρχονται αντιμέτωποι με τα αναγκαστικά μέτρα καταβολής μηνιαίων εισφορών.
Ανεπίδεκτο είσπραξης είναι πάνω από το 30% των ασφαλιστικών χρεών προς τον ΕΦΚΑ, καθώς προέρχεται από οφειλές που ανάγονται σε βάθος 20ετίας και σε πολλές περιπτώσεις από πλήρως πτωχευμένους ή και αποβιώσαντες οφειλέτες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη λίστα των μεγαλοοφειλετών των Ταμείων, που δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο, περιλαμβάνονται 10.000 –κυρίως– νομικά πρόσωπα με χρέη περίπου 10,5 δισ. ευρώ, τα οποία δεν επιδέχονται είσπραξη. Σε αυτά έρχονται να προστεθούν άλλα 5 δισ. ευρώ από χρέη πριν από το 2009 που δεν μπορούν να εισπραχθούν.
Έως το 2012 υπήρχε οροφή στον ανατοκισμό των οφειλών προς τα Ταμεία, που σταματούσε στο 100% του αρχικού ποσού. Από 1/1/2013 καταργήθηκε η οροφή και όλα τα ληξιπρόθεσμα χρέη προσαυξάνονται χωρίς όριο με ετήσιο επιτόκιο 8,5% και αυξάνουν τα χρέη με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
Αναγκαίος διαχωρισμός
Όπως είχε αναφερθεί στην έκθεση του ΚΕΑΟ για το β’ τρίμηνο του 2024 «μετά την κατάργηση των κριτηρίων για τη διαβίβαση των θεωρητικά εισπράξιμων οφειλών από τα Ταμεία στο ΚΕΑΟ, πολλές από τις οφειλές εμφανίζουν πολύ χαμηλή ή μηδενική εισπραξιμότητα. Για τον λόγο αυτόν, το ΚΕΑΟ, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που θέτει, εντοπίζει και διαχωρίζει τις οφειλές με χαμηλό, ίσως και μηδενικό βαθμό εισπραξιμότητας».
Η προσπάθεια πέφτει πλέον στην είσπραξη των όποιων νέων χρεών. Είναι ενδεικτικό ότι στο δεύτερο τρίμηνο του 2024 το ΚΕΑΟ έστειλε 131.913 ατομικές ειδοποιήσεις σε οφειλέτες για να τακτοποιήσουν τα χρέη τους σε 20 μέρες με ρύθμιση, για να γλιτώσουν τις κατασχέσεις έναντι των οφειλών τους.
Τα ανεπίδεκτα είσπραξης χρέη μπορούν να σβήσουν, είτε με νομοθετική διάταξη είτε διαμέσου της παραγραφής τους. Η παραγραφή είναι στη δεκαετία και από το 2026 το όριο κατεβαίνει στην πενταετία.
Η παραγραφή παύει να ισχύει όταν ο ΕΦΚΑ ή το ΚΕΑΟ –εντός της δεκαετίας ή εντός της πενταετίας μετά το 2026– ειδοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον ασφαλισμένο για την οφειλή: με δικαστικό επιμελητή-κλητήρα, επιστολή, ηλεκτρονική ειδοποίηση, εφόσον υπάρξει μέτρο διοικητικής εκτέλεσης για την είσπραξή της (κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης, επιβολή κατάσχεσης επί κινητής/ακίνητης περιούσιας ή απαίτησης εις χείρας τρίτου, προσδιορισμός προγράμματος πλειστηριασμού κ.λπ.) κ.ά.
Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ τα οποία επεξεργάστηκε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, στα τέλη Ιουλίου, τα συσσωρευμένα ληξιπρόθεσμα χρέη έφτασαν στα 107,3 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 2,2 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Ιούλιο του 2023, αλλά ποσοστό 24,5%, που αντιστοιχεί σε 26,3 δισ. ευρώ, αφορά σε οφειλές που χαρακτηρίζονται και αυτές ως ανεπίδεκτες είσπραξης.
Ετσι, το πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο περιορίζεται σε 80,7 δισ. ευρώ και από αυτό μόλις 3,7 δισ. ευρώ έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης.
Τέλος, μέσα σε έναν χρόνο ο αριθμός των φορολογούμενων με χρέη έως 10.000 ευρώ μειώθηκε κατά 171.116 ΑΦΜ, ενώ όσοι χρωστούν στην εφορία πάνω από 10.000 ευρώ αυξήθηκαν κατά 15.743 ΑΦΜ.
