Σε ένα μικρό διάλειμμα από τον υπερβολικό φόρτο εργασίας προκειμένου η σχολική χρονιά να ξεκινήσει απρόσκοπτα, με όλους τους εκπαιδευτικούς στις θέσεις τους και τα βιβλία της διδακτέας ύλης πάνω στα θρανία, η Δόμνα Μιχαηλίδου μοιράζεται με το «Μανιφέστο» σκέψεις και στόχους: «Αυτό που θέλω να ξέρουν οι συμπολίτες μας είναι ότι συνεχίζω τη σκληρή και απρόσκοπτη δουλειά. Συνεχίζω χωρίς φόβο και τους διαβεβαιώ πως είμαι έτοιμη να σπάσω (ξανά) αυγά όταν και όποτε χρειαστεί. Στόχος μου είναι να υπάρχει περισσότερη εμπιστοσύνη στο ελληνικό σχολείο» λέει και στα μάτια της βλέπουμε το όραμά της «για μια Παιδεία που δεν θα υστερεί σε τίποτα έναντι των καλύτερων εκπαιδευτικών συστημάτων του κόσμου».
Μετράμε αντίστροφα για το πρώτο κουδούνι. Είναι όλα έτοιμα για την επιστροφή των μαθητών στις σχολικές αίθουσες; Θα ξεκινήσουμε με βιβλία;
Δύο αγωνίες είχαμε, το θυμάμαι κι από τα δικά μου μαθητικά χρόνια: τα βιβλία και τους καθηγητές. Η σχολική χρονιά θα ξεκινήσει με βιβλία σε όλα τα σχολεία της χώρας μας. Σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό, σε κάθε νησί μας, σε κάθε βουνό μας, τα παιδιά θα έχουν από την πρώτη ημέρα βιβλία στα χέρια τους. Τα βιβλία του δημοτικού παραδόθηκαν τον Ιούνιο. Τα λύκεια της χώρας έχουν πάρει βιβλία από τις αρχές Ιουλίου και στα μέσα του Αυγούστου παραδόθηκαν τα βιβλία και στα γυμνάσια. Οσο για τους εκπαιδευτικούς μας, κάνουμε όσο καλύτερη δουλειά μπορούμε ώστε να μην υπάρχουν κενά στα σχολεία.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός για την πλήρωση των κενών θέσεων εκπαιδευτικών στα σχολεία; Σε ό,τι αφορά σε προσλήψεις μόνιμου προσωπικού μπορείτε να μας δώσετε αριθμούς;
Καταλαβαίνουμε και αναγνωρίζουμε την ανάγκη ύπαρξης μόνιμων εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι μόνιμοι, τόσο για τους μαθητές ώστε να χτίζεται μια πολύτιμη μεταξύ τους σχέση, όσο και για τους ίδιους ώστε να έχουν μια ανθρώπινη καθημερινότητα. Συνεχίζουμε να κάνουμε πράξη μια από τις θεμελιώδεις δεσμεύσεις μας. Συνεχίζουμε τους διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών, επενδύοντας έμπρακτα στο ανθρώπινο δυναμικό. Καλές και αναγκαίες οι μεταρρυθμίσεις, όμως αν δεν επενδύσεις πρώτα στο ανθρώπινο δυναμικό της εκπαίδευσης όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Την προηγούμενη τετραετία έγιναν 28.500 προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών και φέτος έχουμε 3.700 προσλήψεις, οι οποίες ανακοινώθηκαν στα μέσα Αυγούστου. Οι μόνιμοι αυτοί εκπαιδευτικοί έχουν ορκιστεί κι έχουν αναλάβει υπηρεσία. Αναφορικά με τα κενά των εκπαιδευτικών, η διαδικασία εξελίσσεται βάσει προγράμματος ώστε να ξεκινήσει η σχολική χρονιά χωρίς κενά. Εχει ολοκληρωθεί η διαδικασία καταγραφής των λειτουργικών κενών από τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και οι ενδιαφερόμενοι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί έχουν υποβάλει τις αιτήσεις τους (είχαν προθεσμία μέχρι τις 28/08) με τις προτιμήσεις τους ως προς τις περιοχές που θα ήθελαν να διοριστούν. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας θα τρέξει το σύστημα και θα ανακοινωθούν τα ονόματα των αναπληρωτών εκπαιδευτικών που θα προσληφθούν στην Α΄ φάση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα κενά διαμορφώνονται δυναμικά για αυτό και για όσα προκύψουν στην πορεία, όπως κάθε χρόνο συμβαίνει –τα οποία και δεν μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί (όπως για παράδειγμα ασθένεια ή εγκυμοσύνη)– θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να καλύπτονται άμεσα.
Τι αλλάζει με τη νέα μεταρρύθμιση που αφορά τη μεταφορά της προσχολικής αγωγής στο υπουργείο Παιδείας από το Εσωτερικών και Εργασίας;
Μπορεί να μην το γνωρίζετε, όμως η προσχολική αγωγή δεν υπάγεται στο υπουργείο Παιδείας, αλλά και δεν είναι αρμοδιότητα ενός και μόνο υπουργείου. Οι βρεφονηπιακοί σταθμοί είναι στο ενδιάμεσο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και του υπουργείου Εσωτερικών. Οι δημοτικοί βρεφονηπιακοί σταθμοί στο υπουργείο Εσωτερικών, οι ιδιωτικοί και οι δημόσιοι στο υπουργείο Εργασίας νυν Οικογένειας. Υπάρχει πολυδιάσπαση των δομών, κάτι που δεν υφίσταται σε άλλες χώρες. Κατά αυτόν τον τρόπο δεν υπάρχει ενιαία πολιτική, το οποίο είναι από μόνο του ένα μεγάλο λάθος. Για αυτόν τον λόγο ετοιμάζουμε μια μεγάλη αλλαγή. Μεταφέρουμε όλη την προσχολική αγωγή και εκπαίδευση στο υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Να ξεκινάμε από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, από την ηλικία των 6 μηνών μέχρι την ηλικία άνω των 18 μηνών στο επίπεδο της προσχολικής εκπαίδευσης. Να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε ό,τι χρειάζεται το παιδί αλλά και ο εκπαιδευτικός. Στόχοι μιας τέτοιας μεταρρύθμισης; Η ανάπτυξη και η καθιέρωση κοινού εκπαιδευτικού προγράμματος για όλη την προσχολική εκπαίδευση – από τον βρεφικό σταθμό έως και το νηπιαγωγείο (0-6 ετών) υπό τον έλεγχο και την ευθύνη ενός επιστημονικού φορέα, του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των γονέων στην προσχολική αγωγή και η αύξηση της συμμετοχής των βρεφών και νηπίων σε αυτήν στην Ελλάδα. Η θέσπιση κοινού ρυθμιστικού πλαισίου (όπως κτηριολογικού, στελέχωσης) για όλους τους σταθμούς (ιδιωτικούς, δημοτικούς, δημόσιους) και εξορθολογισμός αυτού του πλαισίου. Η πραγματικά έγκαιρη ανίχνευση, αξιολόγηση και παρέμβαση σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Σημαντικότατος παράγοντας για εμάς και το κομμάτι της αναπηρίας. Το πώς θα μπορέσει η πρώιμη ανίχνευση αναπηριών, δυσκολιών να γίνει όσο πιο γρήγορα γίνεται για να βοηθηθεί το παιδί και να γίνει όσο πιο λειτουργικό μπορεί. Επιπρόσθετα να περνά η πληροφορία από τον βρεφονηπιακό στο νήπιο και από εκεί και πέρα στο δημοτικό, το γυμνάσιο και το λύκειο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι βρεφονηπιακοί σταθμοί δεν είναι μόνο ένα όχημα για την εναρμόνιση της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, αλλά και ένα όχημα ανάπτυξης του ίδιου του παιδιού.
Αν σας ρωτούσα να μου πείτε ένα πράγμα για το οποίο θα θέλατε να σας μνημονεύουν οι μαθητές και οι γονείς όταν φύγετε από το υπουργείο Παιδείας ποιο θα ήταν αυτό;
Είναι πάρα πολύ νωρίς να μιλάμε για κάτι τέτοιο. Αυτό που θέλω να ξέρουν οι συμπολίτες μας είναι ότι συνεχίζω τη σκληρή και απρόσκοπτη δουλειά. Συνεχίζω χωρίς φόβο και τους διαβεβαιώ πως είμαι έτοιμη να σπάσω (ξανά) αυγά όταν και όποτε χρειαστεί. Στόχος μου είναι να υπάρχει περισσότερη εμπιστοσύνη στο ελληνικό σχολείο. Για μια ολιστική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που αρχίζει από το νηπιαγωγείο και φτάνει μέχρι το πανεπιστήμιο και τη διά βίου μάθηση και στόχο έχει να καλλιεργήσει στη χώρα μας μια επόμενη γενιά γεμάτη με τα καλύτερα εφόδια. Για τους μαθητές, τους φοιτητές, τους σπουδαστές, τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς, ολόκληρη την κοινωνία. Για μια Παιδεία που δεν θα υστερεί σε τίποτα έναντι των καλύτερων εκπαιδευτικών συστημάτων του κόσμου.
Εχει δημιουργηθεί η αίσθηση ότι το τελευταίο δίμηνο η κυβέρνηση εμφανίζει αρρυθμίες και αστοχίες. Πώς το σχολιάζετε; Θεωρείτε ότι παίζει ρόλο το γεγονός ότι έως τώρα δεν υπάρχει ισχυρός πολιτικός αντίπαλος;
Αναφέρεστε στις πυρκαγιές και τη διαχείρισή τους. Δεν χωρά αμφιβολία ότι ζούμε πια στην εποχή της κλιματικής κρίσης και κάθε καλοκαίρι η αντιμετώπιση των πυρκαγιών γίνεται όλο και πιο δύσκολη για όλες τις χώρες. Η Ελλάδα βρίσκεται εδώ και αρκετές εβδομάδες κάτω από ένα εκρηκτικό μείγμα θερμοκρασιών καύσωνα, παρατεταμένης ξηρασίας και ισχυρών ανέμων. Το φετινό καλοκαίρι είναι το χειρότερο από την εποχή που συλλέγονται μετεωρολογικά δεδομένα και εκδίδεται χάρτης επικινδυνότητας για εκδήλωση πυρκαγιάς στη χώρα. Τα στοιχεία είναι καταλυτικά: επτά φορές φέτος το καλοκαίρι, μεγάλες περιοχές της χώρας τέθηκαν για πρώτη φορά σε κατάσταση συναγερμού βαθμού 5. Διπλάσιες από το 2021, τετραπλάσιες από το 2019 και επταπλάσιες από το 2012. Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι αναγνωρίζει τα όποια λάθη, αλλά και βρίσκεται πάντα στο πλευρό των πληγέντων. Ετσι θα κάνει και τώρα, δίνοντας έμφαση στην πρόληψη. Η κυβέρνηση προσπαθεί στην πράξη –και το έχει ουκ ολίγες φορές αποδείξει– να βρίσκει λύσεις προς όφελος των πολιτών, για να βελτιώνει την καθημερινότητά τους. Αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε.