Ο θεσμός της «Μαύρης Παρασκευής» ήρθε και στην Ελλάδα το 2016. Η Black Friday είναι η μέρα που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλαδή η τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου, ημέρα η οποία έχει θεωρηθεί ως η αρχή της περιόδου των Χριστουγεννιάτικων αγορών για τις ΗΠΑ από το 1952.
Bάσει έρευνας που πραγματοποίησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών για λογαριασμό του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικών Πωλήσεων Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ), το 63% των καταναλωτών δηλώνει ότι κυνηγάει τις προσφορές, ενώ το το 58% του κοινού περιμένει τις προσφορές και τις εκπτώσεις για να πραγματοποιήσει αγορές. Μάλιστα, το 64% των καταναλωτών επιθυμεί οι περίοδοι των εκπτώσεων να διαρκούν περισσότερο μέσα στο έτος.
Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο κατάργησης των ενδιάμεσων εκπτώσεων (πραγματοποιούνται το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου και το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου) και απελευθέρωσης των προσφορών υπό την έννοια του να επιτρέπεται η διενέργειά τους καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και μάλιστα ακόμη και στο 100% των προϊόντων που διαθέτει ένα κατάστημα.
Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων προχωρεί σε συστάσεις προς τους καταναλωτές τόσο ενόψει των αγορών στις οποίες ενδεχομένως θα προβούν στο πλαίσιο της Black Friday όσο και ενόψει της Cyber Monday (ημέρα προσφορών στο Διαδίκτυο) που ακολουθεί και είναι στις 2 Δεκεμβρίου.
Τι να προσέξουν οι καταναλωτές
Βέβαια, σε πολλές περιπτώσεις οι προσφορές αυτές κρύβουν «παγίδες» οπότε οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και καλό είναι πριν ξεχυθούν σήμερα στα εμπορικά καταστήματα για τις αγορές τους να έχουν κάνει μία έρευνα πριν.
Μάλιστα η Ενωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδος με ανακοίνωση που εξέδωσε συστήνει στους καταναλωτές να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί και να μη δελεάζονται από φαινομενικά εντυπωσιακές προσφορές οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι παραπλανητικές.
Η Eνωση, προτείνει την τήρηση πέντε κανόνων που διασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές δεν θα πέσουν θύματα «προσφορών»:
* Να κάνουν έρευνα αγοράς και να ελέγχουν όχι μόνο την τιμή (αρχική και νέα) αλλά και την ποιότητα των προϊόντων. Επίσης, να αναζητούν στο διαδίκτυο την τιμή του προϊόντος που πρόκειται να επιλέξουν, βάσει κωδικού ή αριθμού μοντέλου, ώστε να είναι βέβαιοι ότι η τιμή που έχουν εντοπίσει είναι η πιο συμφέρουσα.
* Να οριοθετήσουν τις ανάγκες τους και να προγραμματίσουν με λίστα τις αγορές που πρόκειται να κάνουν, οι οποίες θα συμβαδίζουν με τον προσωπικό ή οικογενειακό τους προϋπολογισμό, αποφεύγοντας αλόγιστες δαπάνες.
* Να ενημερωθούν για τις λεπτομέρειες και τους όρους της συναλλαγής τους όταν αγοράζουν προϊόντα με δόσεις. Ιδίως για αγορές με πιστωτική κάρτα, να είναι πάντα ενημερωμένοι για τους όρους και τις προϋποθέσεις της συγκεκριμένης αγοράς.
* Τα προϊόντα πρέπει να φέρουν την αρχική τιμή και την τιμή προσφοράς (όχι το ποσοστό έκπτωσης). Προσοχή! Στις προσφορές συχνά αναγράφεται ότι δεν γίνονται αλλαγές, γι’ αυτό εάν μετανιώσετε, δεν έχετε τη δυνατότητα αλλαγής.
* Να ζητάνε πάντα την απόδειξη για τα προϊόντα που έχουν αγοράσει. Σε περίπτωση που το προϊόν είναι ελαττωματικό και θελήσουν να το επιστρέψουν ή να το αλλάξουν, η επίδειξη της απόδειξης είναι απαραίτητη.
Καλό θα ήταν να γνωρίζουν όλοι ότι η καταναλωτική φρενίτιδα που με τεχνικές marketing δημιουργούν μεγάλοι παράγοντες του εμπορίου (Βlack Friday, άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές, λευκές νύκτες κλπ) έχει ως αποτέλεσμα την υποσυνείδητη άσκηση ψυχολογικής πίεσης στον καταναλωτή, ο οποίος αισθάνεται ότι «πρέπει» να εκμεταλλευτεί τις προσφορές, σπεύδοντας στα μαγαζιά.