Στο μυαλό όλων μας βρίσκεται μία ερώτηση: «Εφόσον δεν μιλάει το θύμα, γιατί δεν μιλάει το περιβάλλον;» Η ενδοοικογενειακή βία ορίζεται ως κάθε μορφή βίας που συμβαίνει εντός της οικογενειακής σχέσης και περιλαμβάνει σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική και οικονομική κακοποίηση.
Δυστυχώς, παραμένει εξαιρετικά διαδεδομένη και συχνά αόρατη, καθώς πολλές φορές τα θύματα φοβούνται ή αδυνατούν να καταγγείλουν τους θύτες τους. Τι γίνεται όμως με το περιβάλλον που αντιλαμβάνεται την κατάσταση;
Η κοινωνική ντροπή και το στίγμα μπορεί να παίξουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην αδράνεια του περιβάλλοντος. Η άρνηση ότι ένας άνθρωπος της οικογένειάς σου, όχι μόνο λόγω συναισθηματικών ή εξαρτητικών σχέσεων, προβαίνει σε κακοποίηση δημιουργεί εσωτερική, προσωπική ντροπή.
Τα άτομα του περιβάλλοντος μπορεί να αισθάνονται ενοχές επειδή δεν απέτρεψαν, δεν αντέδρασαν νωρίτερα ή επειδή δεν κατάφεραν να βοηθήσουν το θύμα. Αυτό το αίσθημα μπορεί να τους κάνει να αποφεύγουν την παρέμβαση προκειμένου να μην έρθουν παραπάνω αντιμέτωποι με την εσωτερική σύγκρουση, με τις τύψεις και τις συνέπειές της.
Ένας άλλος πολύ σημαντικός αποτρεπτικός παράγοντας είναι ο φόβος της εκδίκησης ειδικά αν ο δράστης διατηρεί μεγάλη οικονομική, κοινωνική ή πολιτική δύναμη/επιρροή. Μπορεί να υπάρχει φόβος για άσκηση βίας απέναντί μας.
Σκέψεις όπως «θα μπλέξω και εγώ» ή «η δικαιοσύνη δεν κάνει τη δουλειά της» μπορεί να μας οδηγήσουν σε αδράνεια. Το αίσθημα αδυναμίας ενισχύεται από την έλλειψη πίστης στους θεσμούς, στους φορείς και στα συστήματα προστασίας.
Εκτός όμως από τα παραπάνω, υπάρχει και η άγνοια για το τι είναι βία, για το πώς και τι πρέπει να κάνω και πού να απευθυνθώ. Η έλλειψη εκπαίδευσης και ενημέρωσης για τα δικαιώματα των θυμάτων αλλά και τη διαδικασία καταγγελίας οδηγεί στην ανασφάλεια και την αμφιβολία.
Η Εθνική Γραμμή 15900 είναι διαθέσιμη για όσους χρειάζονται βοήθεια σε περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Η γραμμή προσφέρει δωρεάν, ανώνυμη και 24ωρη υποστήριξη σε θύματα βίας, μάρτυρες βίας, παρέχοντας πληροφορίες, ψυχολογική στήριξη και καθοδήγηση για τα επόμενα βήματα.
Οταν το θύμα δεν έχει φωνή, πρέπει να γίνουμε εμείς η φωνή του!
* Νομικός, πρόεδρος «Θάλπος-Ψυχική Υγεία»
