Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος μια από τις πιο φωτισμένες προσωπικότητες της Ορθοδοξίας, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την κατήχηση στην Αθήνα μέχρι την ιεραποστολή στην Αφρική και το έργο του στην Αλβανία, η ζωή του ήταν γεμάτη από αγώνες, θυσίες και πνευματικό έργο. Ο βίος του αποτελεί έμπνευση και υπόδειγμα για όλους όσους αναζητούν την αλήθεια, την ενότητα και την αγάπη.
Από τα παιδικά του χρόνια, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος συμμετείχε στις χριστιανικές μαθητικές ομάδες της αδελφότητας θεολόγων «Η Ζωή», οι οποίες αποτέλεσαν το φυτώριο για την πνευματική του πορεία. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εντάχθηκε στη χριστιανική φοιτητική ένωση και διδάχθηκε την αξία της κατήχησης. Ως νεαρός κατηχητής, ανέλαβε να μεταδώσει το μήνυμα του Ευαγγελίου σε νέους της Πλάκας και της Ομόνοιας. Στους μαθητές του συγκαταλέγονται διακεκριμένες προσωπικότητες όπως ο φιλόσοφος Χρήστος Γιανναράς και ο μετέπειτα ηγούμενος του Αγίου Όρους, Βασίλειος Γοντικάκης.
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: Ο ιεραπόστολος των εθνών
Η δράση του Αναστάσιου ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ξεκίνησε την ιεραποστολή στην Αφρική, όπου δημιούργησε ναούς, σχολεία και κέντρα ιατρικής φροντίδας. Από την Ουγκάντα μέχρι την Κένυα, η παρουσία του ενέπνευσε χιλιάδες ανθρώπους. Για τρεις δεκαετίες, μελέτησε τις θρησκείες της ηπείρου και μετέδωσε το μήνυμα της Ορθοδοξίας, κερδίζοντας την αγάπη και τον σεβασμό των κατοίκων. Ίδρυσε τους «Πορευθέντες», μια ομάδα που συνεχίζει το έργο του μέχρι σήμερα.
Η ζωή του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου χαρακτηρίζεται από την αγωνία για ενότητα. Από τα φοιτητικά του χρόνια, συνεργάστηκε με κορυφαίες προσωπικότητες της Ορθοδοξίας και συμμετείχε ενεργά στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών. Ηγέτης με διεθνές κύρος, διαλέχθηκε με εκπροσώπους όλων των χριστιανικών δογμάτων, αλλά και με θρησκευτικές ομάδες πέρα από τον χριστιανισμό. Πάντα επεδίωκε τη γεφύρωση των διαφορών, υποστηρίζοντας την ειρηνική συνύπαρξη και τον διάλογο.
Ο Αναστάσιος δεν δίσταζε να τοποθετείται στα κρίσιμα ζητήματα της ορθοδοξίας. Εργάστηκε για την επίλυση προβλημάτων και συγκρούσεων, ιδιαίτερα στις σχέσεις μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Πατριαρχείου Μόσχας. Παρά τις διαφωνίες, η συμβολή του στην ενότητα της ορθοδοξίας ήταν καθοριστική, ενώ η φωνή του ακουγόταν ως φωνή αγάπης και σύνεσης.
Ο Άγιος της Αλβανίας
Η προσφορά του στην Αλβανία ξεκίνησε το 1992, όταν ανέλαβε να ανασυγκροτήσει την Ορθόδοξη Εκκλησία της χώρας μετά από δεκαετίες διωγμών. Παρά τις προκλήσεις, ο Αναστάσιος κατάφερε να αναστήσει κυριολεκτικά την Εκκλησία, οικοδομώντας ναούς, σχολεία και κοινωνικές υποδομές. Η επιμονή και το θάρρος του τον έκαναν αγαπητό στους Αλβανούς, ενώ η συμβολή του στην ελληνοαλβανική προσέγγιση ήταν ανεκτίμητη.
Ο διανοούμενος θεολόγος
Καθηγητής Πανεπιστημίου και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, ο Αναστάσιος υπήρξε ένας από τους πιο διακεκριμένους διανοούμενους της εποχής του. Με σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, δημοσίευσε πλήθος έργων για τη θεολογία, την ιεραποστολή και τη διαθρησκειακή κατανόηση. Η σκέψη του ήταν βαθιά και πολυδιάστατη, πάντα προσανατολισμένη προς την αγάπη και την ενότητα.
Σε όλη του τη ζωή, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος αντιμετώπισε προκλήσεις, τόσο πνευματικές όσο και σωματικές. Ποτέ δεν δίστασε να αγωνιστεί για τις πεποιθήσεις του, ακόμη και όταν αυτό σήμαινε αντιπαράθεση με ισχυρά συμφέροντα. Παρέμεινε πιστός στην αποστολή του, ακόμα και όταν χαρακτηριζόταν «ενοχλητικός» από όσους δεν συμμερίζονταν το όραμά του.
Σήμερα, η ζωή και το έργο του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου αποτελούν φάρο για την ορθοδοξία και την ανθρωπότητα. Η αφοσίωσή του στην κατήχηση, την ιεραποστολή, την ενότητα και τη διακονία του ανθρώπου αναγνωρίζονται από όλους. Δεν ήταν απλώς ένας ηγέτης της Εκκλησίας. Ήταν ένας οραματιστής, ένας αγωνιστής και ένας άνθρωπος του Θεού που προσέφερε φως στον κόσμο.
Σε λαϊκό προσκύνημα η σορός του, στα Τίρανα η κηδεία
Η σορός του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου, ο οποίος εκοιμήθη σε ηλικία 95 ετών μετά από μακρά νοσηλεία στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», θα εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα.
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος ανακοίνωσε ότι την Κυριακή θα τελεστεί θεία λειτουργία στη Μητρόπολη Αθηνών ενώπιον του σκηνώματος του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου. Στην τελετή θα προεξάρχει ο αντιπρόεδρος της Ιεράς Συνόδου, Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, Ιερόθεος. Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος θα τελέσει τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως.
Όπως αναφέρεται στο επίσημο ανακοινωθέν, το σκήνωμα του εκλιπόντος θα παραμείνει στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αθηνών, όπου οι πιστοί θα μπορούν να το προσκυνήσουν έως τις πρωινές ώρες της Δευτέρας.
Η Εξόδιος Ακολουθία θα τελεστεί την Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου, στις 11:00 το πρωί τοπική ώρα (12:00 μεσημέρι ώρα Ελλάδος), αμέσως μετά την ολοκλήρωση της Θείας Λειτουργίας.
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Αλβανίας, στο κλείσιμο της συνεδρίασής της, τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ της ανάπαυσης της ψυχής του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου Αναστασίου. Κάλεσε παράλληλα το σύνολο των πιστών να προσευχηθούν για την ψυχή του μακαριστού Προκαθημένου.
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Αλβανίας έλαβε τις ακόλουθες αποφάσεις:
- Εξελέγη ο Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης ως Τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου.
- Κηρύχθηκε πενθήμερο εκκλησιαστικό πένθος, από τις 25 έως τις 29 Ιανουαρίου.
- Αποφασίστηκε η άφιξη του σκηνώματος στα Τίρανα την Τρίτη, 28 Ιανουαρίου.
- Ορίστηκε η Εξόδιος Ακολουθία για την Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου, στον Καθεδρικό Ναό «Αναστάσεως του Χριστού» στα Τίρανα.
- Τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση για την ανάπαυση του αείμνηστου Αρχιεπισκόπου.
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, από την πλευρά της:
- Εξέφρασε τη βαθιά θλίψη της για την κοίμηση του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου.
- Τέλεσε Τρισάγιο στο Παρεκκλήσιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Κυριακή, 26 Ιανουαρίου 2025: Στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αθηνών θα τελεστεί Θεία Λειτουργία ενώπιον του σκηνώματος του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, με προεξάρχοντα τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο. Μετά τη Θεία Λειτουργία, θα ακολουθήσει Τρισάγιο από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.
Δευτέρα, 27 Ιανουαρίου 2025: Το σκήνωμα θα παραμείνει σε λαϊκό προσκύνημα στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αθηνών.
Τρίτη, 28 Ιανουαρίου 2025: Το πρωί της Τρίτης, το σκήνωμα αναχωρεί οδικώς από την Ελλάδα, μέσω του συνοριακού σταθμού της Κακαβιάς. Στη συνοδεία περιλαμβάνονται ο Μητροπολίτης Απολλωνίας και Φίερι κ. Νικόλαος, ο Επίσκοπος Κρούγιας κ. Αναστάσιος και οι ιερείς πατήρ Χαράλαμπος Γκιόκα και Σπυρίδων Τοπάντζας.
Υποδοχή στα Τίρανα: Στις 16:00, η Ιερά Σύνοδος της Αλβανίας θα υποδεχτεί το σκήνωμα μπροστά από τον Καθεδρικό Ναό «Αναστάσεως του Χριστού» στα Τίρανα, όπου θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας.
Πέμπτη, 30 Ιανουαρίου 2025: Η Εξόδιος Ακολουθία θα τελεστεί στις 11:00 π.μ., μετά τη Θεία Λειτουργία, στον Καθεδρικό Ναό «Αναστάσεως του Χριστού» στα Τίρανα. Η ταφή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αναστασίου θα πραγματοποιηθεί κάτω από το Ιερό Βήμα του Καθεδρικού Ναού, σε ειδική κρύπτη που είχε προετοιμαστεί από τον ίδιο τον αείμνηστο Αρχιεπίσκοπο.
Ο βίος του αποτελεί μια υπενθύμιση ότι η αγάπη, η αφοσίωση και η πίστη μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.