Η παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη, με αφορμή την εβδομάδα υψηλού επιπέδου της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, σηματοδοτεί την έναρξη ενός εντατικού διπλωματικού κύκλου επαφών. Κομβικό σημείο του προγράμματος αποτελεί η συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μια επαφή με ιδιαίτερο βάρος για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Το τετ α τετ έχει προγραμματιστεί για σήμερα, Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου, στις 14:00 τοπική ώρα (21:00 ώρα Ελλάδας), στο «Σπίτι της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη. Η φετινή επιλογή χώρου ανήκει στην τουρκική πλευρά, σε αντίθεση με την περσινή συνάντηση που είχε διεξαχθεί σε αίθουσα του ΟΗΕ κατόπιν ελληνικής πρότασης.
Η συζήτηση θα επικεντρωθεί σε διμερή και περιφερειακά θέματα. Από ελληνικής πλευράς, στο τραπέζι θα καθίσουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και ο διπλωματικός σύμβουλος Μίλτον Νικολαΐδης, ενώ από την τουρκική πλευρά θα συμμετάσχουν ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο στενός συνεργάτης του Ερντογάν, Τσαγκατάι Κίλιτς. Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, η οποία θεωρείται προπαρασκευαστική για το τετ α τετ με τον Τούρκο πρόεδρο.
Τα ζητήματα που αναμένεται να κυριαρχήσουν είναι τρία: η στάση της Αθήνας στο πρόγραμμα SAFE, η ενεργειακή διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης και οι εξελίξεις στη Λιβύη. Το κλίμα κρίνεται πιο φορτισμένο σε σύγκριση με πέρυσι, καθώς η Άγκυρα αντιδρά στις ελληνικές κινήσεις που ενισχύουν την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Η ελληνική κυβέρνηση υπογραμμίζει ότι στηρίζει τον διάλογο, ξεκαθαρίζοντας πως δεν πρόκειται να τεθούν υπό αμφισβήτηση ζητήματα κυριαρχίας. Όπως σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, «η κυβέρνηση αυτή έχει επιλέξει να μεγαλώσει ουσιαστικά την Ελλάδα. Έχει επιλέξει τον διάλογο και όχι μία συγκρουσιακή λογική ψευτοπατριωτισμού», τονίζοντας παράλληλα ότι «η Ελλάδα προστατεύει τα σύνορά της, διευρύνει τις στρατηγικές της συμμαχίες και αναδεικνύεται ως δύναμη σταθερότητας».
Πέρα από τη συνάντηση με τον Ερντογάν, ο πρωθυπουργός έχει προγραμματίσει σειρά επαφών με ξένους ηγέτες, σημαντικούς επενδυτές και εκπροσώπους τομέων όπως η ενέργεια, η άμυνα και η φαρμακοβιομηχανία. Την Παρασκευή θα απευθύνει ομιλία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και θα συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες. Την Τετάρτη, θα παραστεί σε γεύμα που συνδιοργανώνουν 28 ομογενειακές οργανώσεις και θα συμμετάσχει στην τελετή βράβευσης του Οικουμενικού Πατριάρχη με το διεθνές βραβείο Templeton.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης εκπροσώπησε ήδη τη χώρα σε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που συγκλήθηκε κατόπιν αιτήματος της Εσθονίας για τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου της από ρωσικά μαχητικά. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ καταδίκασε «κάθε παραβίαση συνόρων κράτους είτε στον αέρα, είτε στο έδαφος, είτε στη θάλασσα», καλώντας τη Ρωσία να σταματήσει τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει και η συζήτηση για το Παλαιστινιακό, με 150 χώρες να έχουν ήδη αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, γεγονός που αυξάνει την απομόνωση του Ισραήλ και περιπλέκει τις διεθνείς ισορροπίες.
Παρά τον έντονο διπλωματικό ρυθμό, όλα τα βλέμματα στρέφονται στη σημερινή κρίσιμη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, η οποία θα αποδείξει αν υπάρχει χώρος για πρόοδο στους διαλόγους Ελλάδας-Τουρκίας ή αν οι διαφορές θα συνεχίσουν να βαραίνουν τις σχέσεις των δύο χωρών.
