Διαχείριση επίθεσης με πυροβόλο όπλο, επίθεση με τσεκούρι ή μαχαίρι κατά ανυποψίαστων ατόμων, επίθεση με χειροβομβίδες ή ακόμη και επίθεση κατά πλήθους με αυτοκίνητο που είναι παγιδευμένο με εκρηκτικά. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα σενάρια διαχείρισης κρίσης τα οποία εμπεριέχονται στο σχέδιο «Πρόμαχος» που αποκαλύπτει σε αποκλειστικότητα το «Mανιφέστo».
Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο πρώτης αντιμετώπισης κατά μεμονωμένων δραστών ή αλλιώς «Lone Actor». Είναι ένα από τα κυριότερα εγχειρίδια πρώτης ανταπόκρισης των στελεχών της Ελληνικής Αστυνομίας σε περιπτώσεις κρίσεων που συντάχθηκε στις αρχές Αυγούστου.
Το προφίλ του δράστη
Σύμφωνα με τον «Πρόμαχο», ο Lone Actor «αποτελεί μια διαρκώς εξελισσόμενη απειλή για την ασφάλεια. Η φύση της δράσης του καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την πρόληψη και τον έγκαιρο εντοπισμό του από τις αρχές επιβολής του νόμου καθώς συχνά δεν υπάρχουν σαφή προειδοποιητικά σημάδια ή επικοινωνίες που να διευκολύνουν τον έγκαιρο εντοπισμό του».
Ο Lone Actor έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Διαπράττει επιθέσεις αδιακρίτως με σκοπό να προκαλέσει όσο τον δυνατόν περισσότερα θύματα, χρησιμοποιεί όπλα, εκρηκτικές ύλες, μαχαίρια και οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο, ενώ τα κίνητρά του ποικίλλουν.
Συνήθως δεν έχει προσωπικό κίνητρο εναντίον συγκεκριμένων ατόμων. Αξιοσημείωτο είναι δε πως το 1/3 των ατόμων αυτών είχαν ιστορικό εθισμού σε ναρκωτικά και αλκοόλ, έχουν πρόσβαση σε όπλα, ενώ –όπως έχει διαπιστωθεί– σε ελάχιστους από αυτούς είχε διαγνωστεί κάποιου είδους ψυχική διαταραχή.
Ο μεμονωμένος δράστης, που στα εγχειρίδια του FBI αποκαλείται και ως Active Shooter, δηλαδή Ενεργός Σκοπευτής, επιλέγει μόνος του τον χρόνο, τον τόπο και τη μέθοδο με την οποία θα πραγματοποιήσει την επίθεση. Συνήθως κάνει πρόβες με τον τρόπο που θα δράσει, αδιαφορεί για την επιβίωσή του και προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τα αδύνατα σημεία των στόχων του. Ο χρόνος της επίθεσης διαρκεί λίγα λεπτά, ενώ κατά τη διάρκειά της φροντίζει να βρίσκεται σε κίνηση.
Ποιοι μπορεί όμως να είναι οι πιθανοί στόχοι του σύμφωνα με το εγχειρίδιο «Πρόμαχος»; Οπως έχει διαπιστωθεί από ενέργειες που έχουν διαπράξει μεμονωμένοι δράστες σε χώρες του εξωτερικού, επιλέγουν χώρους με χαμηλό ή καθόλου επίπεδο ασφάλειας, που είναι εύκολα προσβάσιμοι. Πρόκειται για αυτό που αναφέρουν ως soft target ή αλλιώς εύκολοι στόχοι.
Αυτοί είναι χώροι που φιλοξενούν φεστιβάλ και συναυλίες, σχολεία ή πανεπιστήμια, χώροι λατρείας, τουριστικά αξιοθέατα και μέσα μαζικής μεταφοράς ή αεροδρόμια. Παράλληλα έχει διαπιστωθεί πως τέτοιου τύπου ενέργειες έχουν καταγραφεί σε εστιατόρια και νυχτερινά κέντρα, καθώς και σε τουριστικά θέρετρα.
Τα κίνητρα και οι ενδείξεις
Τα κίνητρα που μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο σε τυφλό χτύπημα κατά ανυποψίαστων πολιτών είναι πολλά. Ορισμένοι από τους δράστες κινητοποιούνται από ακραίες πολιτικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις. Αλλοι θεωρούν ότι αδικήθηκαν από το σύστημα, ενώ κάποιοι αισθάνονται περιθωριοποιημένοι.
Οι ενδείξεις για έναν μεμονωμένο δράστη είναι αρκετές, αλλά πιθανότατα μόνο τα έμπειρα μάτια κάποιου αστυνομικού μπορούν να τις διακρίνουν. Συνήθως έχουν νευρική συμπεριφορά, επιδεικνύουν αδικαιολόγητο ενδιαφέρον για το προσωπικό ασφαλείας που υπάρχει σε κάποιο χώρο, διστακτικές κινήσεις σε σημεία ελέγχου ή ακόμη και γρήγορης απομάκρυνσης από αυτά.
«Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας. Οσο περνάει η ώρα, θα αυξάνεται ο αριθμός των θυμάτων». Αυτή θα πρέπει να είναι η πρώτη σκέψη των αστυνομικών σύμφωνα με το εγχειρίδιο «Πρόμαχος», που θα κληθούν να διαχειριστούν μια έκτακτη κατάσταση. Οι πρώτοι ανταποκριτές που θα φτάσουν σε ένα τέτοιο περιστατικό θα πρέπει να ενημερώσουν άμεσα το κέντρο επιχειρήσεων, να αποκτήσουν οπτική επαφή με τον δράστη και να διαπιστώσουν τι οπλισμό έχει και αν φέρει εκρηκτικά.
Την ευθύνη αφοπλισμού και σύλληψης του δράστη έχει ο αρχαιότερος αστυνομικός που θα φτάσει στον τόπο του συμβάντος, ο οποίος «επιλέγει σημεία εισόδου και δίνει εντολή για την έφοδο των αστυνομικών στην καυτή ζώνη, με σκοπό τον αφοπλισμό και την εξουδετέρωση του δράστη».
Στο εγχειρίδιο «Πρόμαχος» αναφέρονται οργανώσεις που βρίσκονται στο μικροσκόπιο των Αρχών και δρουν στη χώρα. Πρόκειται για αναρχικές συλλογικότητες και ακροαριστερές οργανώσεις. Παράλληλα αναφέρονται και αποτυπώνονται φωτογραφικά, εκρηκτικές ύλες, χειροβομβίδες και τρόποι απόκρυψης εκρηκτικών μηχανισμών, μέσα σε μπουφάν, γιλέκα ακόμη και σε σόλες παπουτσιών.
Η ονομασία του εγχειριδίου «Πρόμαχος» προέρχεται από την αρχαία στρατιωτική ορολογία και παραπέμπει στον πολεμιστή της πρώτης γραμμής, που υπερασπιζόταν τον «λαό και τη χώρα του», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στη δεύτερη σελίδα του εγχειριδίου των 63 συνολικά σελίδων του.
