Η «Σκάλα της Τζαβέλαινας», σημείο αναφοράς στον Αχέροντα και στις πλαγιές των βουνών του Σουλίου, είναι ένα «μαγικό» μονοπάτι. Εκεί ,η ιστορία, συναντά το φυσικό κάλλος και η εναλλακτική πρόταση για τους περιπατητές και φυσιολάτρες, έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον και αξία/ Είναι ένα «ταξίδι», από τον μυθικό Αχέροντα έως το ένδοξο Σούλι και την σύγχρονη εποχή.
Το μονοπάτι ξεκινάει από τη Γλυκή, το τουριστικό κεφαλοχώρι της Παραμυθιάς, δίπλα στις όχθες του Αχέροντα. Μέσα στην πυκνή βλάστηση και τους ήχους από τα νερά του ποταμού, η διαδρομή προς την «Σκάλα της Τζαβέλαινας» είναι υπέροχη.
Η κ. Κωνσταντίνα Πάντη, Γραμματέας του Πολιτιστικού Συλλόγου της περιοχής επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, πως πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά σημεία εναλλακτικού τουρισμού στην Ήπειρο.
Το μονοπάτι είναι κλιμακωτό. Ο περιπατητής ακολουθεί την όχθη, διασχίζει μέσα από τα λευκά βράχια τα στενά του Αχέροντα και ζει τον δικό του μύθο. Στην συνέχεια η διαδρομή, γίνεται πιο ανηφορική, φιδωτή και απότομη. Αυτή είναι η «Σκάλα της Τζαβέλαινας», ο τόπος που σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση συνδέθηκε με την ηρωίδα του Σουλίου.
Σύμφωνα με ένα θρύλο, η Μόσχω, σύζυγος του Λάμπρου Τζαβέλα, γυναίκα τολμηρή άνοιξε το μονοπάτι στο γκρεμό με τους μαστόρους της, κρεμασμένους στα βράχια. Μία άλλη εκδοχή, αναφέρει πως η θρυλική καπετάνισσα ήταν η μοναδική που επιχείρησε να περάσει το απόκρημνο μονοπάτι με το άλογο της και σκοτώθηκε.
Στην κορυφή της Σκάλας υπάρχει ένα τούνελ λαξευμένο στο βράχο που δίνει συνέχεια στο μονοπάτι. Μετά από πεζοπορία περίπου 20 λεπτών, η διαδρομή συναντά μια διακλάδωση. Ακολουθώντας το αριστερό μονοπάτι, μετά από 2 ώρες πεζοπορίας συναντάς το Κάστρο της Κιάφας και το Κούγκι.
Το άλλο μονοπάτι που οδηγεί προς τα δεξιά καταλήγει μετά από 4 ώρες στις αρχαίες Πύλες του Άδη.
Όποια διαδρομή και αν ακολουθήσει ο επισκέπτης, το τοπίο είναι εντυπωσιακό και ανόθευτο. Θα συναντήσει το γεφύρι του Ντάλα, ένα παλιό νερόμυλο, στοιχεία πολιτισμού περασμένων εποχών.
Ο Δήμος Σουλίου και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γλυκής, στην προ πανδημίας εποχή πραγματοποιούσαν δραστηριότητες στην περιοχή, αναδεικνύοντας την ιστορία, τον πολιτισμό και τη φυσική ομορφιά.
