Ως τέλος της κρίσης του ελληνικού χρέους χαρακτήρισε ο διεθνής Τύπος την πρόσφατη αναβάθμιση από τους διεθνείς οίκους της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας σε επενδυτικό επίπεδο. Σε ρεπορτάζ τους οι «Financial Times», το Bloomberg, το Associated Press (AP) κ.ά., φιλοξένησαν αναλύσεις για τις μελετημένες κινήσεις του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με στόχο τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας.
Οταν τα μεγαλύτερα και έγκυρα δίκτυα του κόσμου μιλούν για τη νέα οικονομική εποχή της Ελλάδας, «που σημαίνει περαιτέρω βελτίωση του κόστους δανεισμού, υψηλότερες επενδύσεις στη χώρα, ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας», πρέπει να κάνουμε μια μικρή αναδρομή σε όλα όσα προηγήθηκαν πριν φτάσουμε στο σημερινό σημείο.
Στην Ελλάδα τού σήμερα αποπληρώνεται το χρέος του επίσημου τομέα και αυξάνεται το μερίδιο στο χρέος του ιδιωτικού τομέα. Οι κυβερνητικές προτεραιότητες επικεντρώνονται στην επιτυχή εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος Greece 2.0, με αρκετές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις.
Η θετική επίδραση για τις τράπεζες ξεκίνησε από την ποιότητα των ισολογισμών τους και έφτασε μέχρι το ταμπλό στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα υπάρχει:
-Βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης
-Αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας
-Μείωση του κόστους για τις εκδόσεις ομολόγων
-Αύξηση της αξίας του χαρτοφυλακίου κρατικών ομολόγων που διατηρούν οι ελληνικές τράπεζες
-Ενίσχυση των επενδύσεων, εξέλιξη που συμβάλλει θετικά στην πιστωτική επέκταση των τραπεζών
Με λίγα λόγια, η Ελλάδα ανέκτησε επενδυτική βαθμίδα λόγω των αξιοσημείωτων προσπαθειών της ελληνικής κυβέρνησης.
Τι περάσαμε...
Γι’ αυτό και σε αυτή την κομβική στιγμή, πρέπει να αναλογιστούμε τι αντιμετωπίσαμε ως χώρα κατά το πρόσφατο παρελθόν, με τη μνημειώδη πολιτική οικονομικής καταστροφής της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ενός κόμματος που αυτοπροσδιοριζόταν ως αντισυστημικό, αντικαπιταλιστικό και, πάνω από όλα, αντιμνημονιακό.
Ηδη πριν από την κρίση ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αρχίσει να εγκαταλείπει τη λεκτική μεταρρυθμιστική κληρονομιά του. Ομως, τα χρόνια της οικονομικής κρίσης μεταλλάχθηκε πλήρως. Δεν εγκατέλειψε μεν σε επίπεδο διακήρυξης προθέσεων ιδεολογικά στοιχεία που είχε υιοθετήσει όταν ήταν μικρό αντιπολιτευόμενο κόμμα του 4%, αλλά πρόσθεσε σε αυτά τη μεγάλη λαϊκιστική υπόσχεση ότι ήθελε και μπορούσε να ικανοποιήσει πάσης φύσεως αιτήματα, τα οποία, σωρευτικά, κατέτειναν στη δημιουργία ενός γιγαντωμένου μοντέλου κρατικού παρεμβατισμού.
Οι υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ περιελάμβαναν την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, την καταγγελία του Μνημονίου (go back, Madame Merkel κ.λπ.), την αποτροπή κομβικών ιδιωτικοποιήσεων (Ελληνικό, ΟΛΠ), την ανάκληση των περικοπών σε συντάξεις, μαζικές μονιμοποιήσεις στο Δημόσιο, τη διατήρηση του κρατικού μονοπωλίου της ΔΕΗ και πολλά ακόμα. Επιπλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ ανταποκρινόταν στην ιστορικά διαμορφωμένη πεποίθηση των ιδεολογικών του ινστρουχτόρων ότι για όλα κεντρικός μοχλός είναι το κράτος.
Το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης το έτος 2014 επισφράγισε ακριβώς αυτή τη μετάλλαξη, που από ιδεολογικός φορέας της Αριστεράς μετατράπηκε σε κόμμα του λαϊκισμού, που «όλα τα σφάζει όλα τα μαχαιρώνει».
Μετά το δημοψήφισμα του Ιουλίου 2015 και τη μνημειώδη ιστορική του κωλοτούμπα, άρχισε η αργή μετάβαση από τον ακτιβισμό στη διαχείριση των προβλημάτων που υπαγόρευαν, εν πολλοίς, η οικονομική καθαρότητα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τα Μνημόνια.
Το πρώτο βήμα ήταν το τρίτο Μνημόνιο, το οποίο οι ίδιοι δεν θέλαμε να το λέμε έτσι, και πρόβλεπε συνέχιση της δημοσιονομικής σύνεσης και κατά βάση φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Χρειάσθηκαν όμως δύο «επικαιροποιήσεις», το 2016 και 2017, υπό στενή επιτήρηση –δεν τους πίστευε κανένας στην Ευρώπη– , για να μην καταρρεύσει.
Στο μεταξύ, ετοιμάστηκε νέο «πλαίσιο πολιτικής», με το περίγραμμα να έχει ήδη χαραχθεί: «Αριστερά» πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% έως το 2022, «αριστερή» μείωση συντάξεων το 2019 και του αφορολογήτου το αργότερο έως το 2020. Στο ίδιο πλαίσιο, οι τράπεζες π.χ. είχαν δεσμευθεί έναντι του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) για χιλιάδες «αριστερούς» πλειστηριασμούς το χρόνο, την περίοδο 2019-2021.
Επιστρέφοντας στο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, θυμίζουμε ότι αυτό στηριζόταν στους εξής τέσσερις πυλώνες:
-Αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
-Επανεκκίνηση της οικονομίας και προώθηση φορολογικής δικαιοσύνης.
-Εθνικό σχέδιο για την ανάκτηση της εργασίας.
-Μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος για την εμβάθυνση της Δημοκρατίας.
Τζάμπες της Αριστεράς
Επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υποσχεθεί:
-Διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της ονομαστικής αξίας του χρέους, ώστε να γίνει βιώσιμο – «Εγινε για τη Γερμανία το 1953. Να γίνει και για την Ελλάδα το 2014», έλεγαν
-«Ρήτρα ανάπτυξης» στην αποπληρωμή του υπόλοιπου, έτσι ώστε να εξυπηρετείται από την ανάπτυξη και όχι από το πλεόνασμα του Προϋπολογισμού
-Περίοδο χάριτος, δηλαδή «moratorium», στην εξυπηρέτησή του, για την άμεση εξοικονόμηση πόρων για την ανάπτυξη
-Εξαίρεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων από τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης
-Συμφωνία για «Ευρωπαϊκό New Deal», με δημόσιες επενδύσεις για την ανάπτυξη και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
-Ποσοτική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με απευθείας αγορά κρατικών ομολόγων
Τελικά, από όλα τα παραπάνω δεν έκανε σχεδόν τίποτα. Απλά νόμιζε ότι απευθυνόταν σε ιθαγενείς που εντυπωσιάζονταν από τα «καθρεφτάκια».
Κάπως έτσι έχασε την εμπιστοσύνη ακόμα και μεγάλου μέρους των ψηφοφόρων και των ιδεολόγων της Αριστεράς και κατέληξε στο πολιτικό περιθώριο με βίαιο πολιτικά τρόπο.