Μετά από χρόνια στην κόλαση και ορισμένες περιόδους στο καθαρτήριο, ή Ελλάδα πέτυχε να περάσει τις πύλες τού παραδείσου των οφειλετών!
Για πρώτη φορά τα δεκαετή ομόλογα τής Ελλάδας έπεσαν κάτω από το όριο αποδόσεως το 1%. Ενώ η απόδοση των ελληνικών και γερμανικών ομολόγων έφθασε τις 133 μονάδες! Όσο περίπου και τα ιταλικά ομόλογα!.
Του Μανώλη Μαυρομάτη*
Η έγκυρη οικονομικοπολιτική εφημερίδα Sole24 τού Μιλάνου και ή επίσης κορυφαία πολιτική La Repubblica τής Ρώμης έκαναν τις εκτενέστατες πιο πάνω επισημάνσεις μετά την αναθεώρηση προς τα πάνω την πρόβλεψη τής Κομισιόν για την ανάπτυξη στην Ελλάδα για το 2019. Ήταν οι συνολικές τρίμηνες προβλέψεις πού ανακοίνωσε ο Πάολο Τζεντιλλόνι. Αρμόδιος για την οικονομία Επίτροπος στην ΕΕ.
Με τα θετικά αυτά στοιχεία στον φάκελο του, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πηγαίνει την προσεχή εβδομάδα (20 Φεβρουαρίου) στις Βρυξέλλες.
Εκεί θα δώσει την κρίσιμη μάχη τον διεκδικήσεων για τα οικονομικά μας.
Ο πρόεδρος τού Συμβουλίου Βέλγος Σάρλς Μισέλ, συγκαλεί έκτακτη Σύνοδο κορυφής μέ αποκλειστικό θέμα τον προυπολογισμό 2021-2027 της ευρωπαϊκής ένωσης.
Μετά από σημαντική καθυστέρηση και τις διαμαρτυρίες πολλών κρατών μελών ό Μισέλ αποφάσισε να επιταχύνει τούς ρυθμούς.
Τα πρώτα μηνύματα πού φθάνουν στις ηγεσίες παρουσιάζουν ενδοιασμούς και προβληματισμούς για πολλά σημεία..
Ιδιαίτερα στους τομείς αγροτικά και υποδομές. Αφορούν κυρίως τα κράτη τού Νότου όπως τα παρουσίασε ή Φινλανδική προεδρία.
Με την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν και τους προέδρους των πολιτικών ομάδων στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο να βρίσκονται σε διαρκή ένταση, με διαμαρτυρίες, ενστάσεις και απειλές ότι δεν πρόκειται να ψηφίσουν τις αποφάσεις τού Συμβουλίου, αν θίγονται τα συμφέροντα των χωρών τους.
Ειδικότερες αντιρρήσεις των κυβερνήσεων του Νότου σε κόντρα με εκείνες του Βορρά!
Σε αποκλειστικότητα παραθέτουμε το σύνολο των κεφαλαίων τού προυπολογισμού 2021-2027 καθώς και τις διαφορές μεταξύ των Θεσμών.
Η Κομισιόν προτείνει 1.13 τρις ευρώ.
Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο 1.32 τρις ευρώ. Η “συναλλαγή-συμβιβασμός” λιγότερο από 1.07%.
Ολλανδία, Δανία, Σουηδία και Αυστρία προτείνουν κάτω τού 1%!..Το Βερολίνο είναι πιο ευέλικτο και δεν έχει αντιρρήσεις με την πρόταση τής Κομισιόν!
Να δούμε λοιπόν την εικόνα πού θα συναντήσουν στο έδρανο τους στο Συμβούλιο οι 27 ηγέτες τής Ε.Ε.
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει για τα έτη 2021-2027 ένα προϋπολογισμό ΕΕ, συνολικού ύψους 1.134,5 δις εκατ. Ευρώ (αναλήψεις υποχρεώσεων), που ισοδυναμεί με 1,1% του ΑΕΕ της ΕΕ των 27.
Αυτό εκτιμάται ότι αντιστοιχεί σε αύξηση σε σχέση με το δημοσιονομικό πλαίσιο (ΔΠ) 2014-2020 σε 1,02% του ΑΕΕ της ΕΕ-28, αλλά κάποιοι σημαντικοί παράγοντες δυσχεραίνουν τις συγκρίσεις:
– η ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης για πρώτη φορά στο ΔΠ 2021-27
– Η απόσυρση του Ηνωμένου Βασιλείου, που σημαίνει ότι το επόμενο ΔΠ θα είναι για μια Ένωση 27 χωρών. Μικρότερη ΕΕ σημαίνει μικρότερο Ακαθ .Εγχώριο Εισόδημα ΑΕΕ), επηρεάζοντας άμεσα τον τρόπο ‘αύξησης’ του Π/Υ ΕΕ (και το πολλαπλασιαστικό του αποτέλεσμα…).
– Η διαφορετική διάρθρωση από το τρέχον ΔΠ. Η νέα ονοματολογία τρέχουσα βασίζεται στη στρατηγική «Ευρώπη 2020», όπως η «έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη», η ψηφιακή οικονομία, η μετανάστευση, η διαχείριση των συνόρων και η άμυνα. Αυτή η μετατόπιση των προτεραιοτήτων ‘ανακατανέμει εσωτερικά’ τους πόρους με πιο εμφανείς τις αυξήσεις σε έρευνα και καινοτομία, στήριξη επενδύσεων, μετανάστευση και διαχείριση των συνόρων, ασφάλεια και άμυνα. Οι περικοπές έγιναν κυρίως στην πολιτική συνοχής και στην κοινή γεωργική πολιτική της ΕΕ.
– Η μεγαλύτερη ευελιξία στο νέο ΔΠ.
– Από την πλευρά των εσόδων, η σταδιακή κατάργηση των περισσότερων διορθωτικών μηχανισμών (rebates) με την σύσταση ομάδας υψηλού επιπέδου που θα εξετάσει την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων που συνδέονται ρητά με τις πολιτικές της ΕΕ.
Ο τομέας 2 –Συνοχή και αξίες» ανέρχεται σε 34,5% του ΔΠ 2021-2027 (392 δις ευρώ) , το μεγαλύτερο ποσό χρηματοδότησης. Έχει νέα διάρθρωση και περιλαμβάνονται τρεις ομάδες πολιτικής: 5) περιφερειακή ανάπτυξη και συνοχή, 6) Οικονομική και Νομισματική Ένωση, 7) επενδύσεις σε ανθρώπους, κοινωνική συνοχή και αξίες. Το μεγαλύτερο μέρος των πόρων του κονδυλίου κατανέμεται σε τρία ταμεία για την πολιτική συνοχής: το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (+ 2% στα 330 δις ) , το Ταμείο Συνοχής (-45% στα 41 δις ) , και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο + (-7% στα 190,5 δις ). Από την άλλη πλευρά, η Επιτροπή προτείνει σημαντική αύξηση στο Erasmus + (+92% με 26,7 δις ) και τριπλασιασμό στο κονδύλιο για το Σώμα της Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης. Το νέο Ταμείο Δικαιοσύνης, Δικαιωμάτων και Αξιών θα ανέρχεται σε 841,3 εκατ. Ευρώ και θα περιλαμβάνει δύο προγράμματα: το πρόγραμμα δικαιοσύνης (προώθηση ενός ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης και τη διασυνοριακή συνεργασία) και το πρόγραμμα δικαιωμάτων και αξιών (προώθηση των δικαιωμάτων, των αξιών και της ισότητας) .
Ο τομέας 3 –Φυσικοί πόροι και Περιβάλλον, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος τομέας, 30% του ΔΠ (336,6 δις) και προορίζεται για προγράμματα που υποστηρίζουν: α) τη γεωργική (ΚΑΠ) και θαλάσσια πολιτική (Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ,) σε 5,45) και β) τη δράση για το περιβάλλον και το κλίμα. Τα δύο γεωργικά ταμεία – το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ, 254 δις ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ 70 δις) που αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος τον τομέα, μειώθηκαν κατά περίπου 15%. Το πρόγραμμα LIFE για τη δράση για το περιβάλλον και το κλίμα θα αυξηθεί από τα σημερινά 3,2 δις. Ευρώ σε 4,8 δις. Ευρώ (+ 50% σε 4,8 δις ).
Ο τομέας 4 – Μετανάστευση και Διαχείριση Συνόρων αντιπροσωπεύει το 2,7% του νέου ΔΠ (30,1 δις ) και περιλαμβάνει τη μετανάστευση με πόρους του Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης (+36% σε 9,2 δις) και τη διαχείριση των συνόρων με το Ταμείο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των Συνόρων (IBMF) (+197% σε 8,2 δις) το οποίο περιλαμβάνει εξοπλισμό διαχείρισης συνόρων, θεωρήσεων και τελωνειακού ελέγχου. Οι αποκεντρωμένοι οργανισμοί που συνδέονται με την ασφάλεια των συνόρων, Frontex, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνόρων και Ακτοφυλακής, θα τριπλασιάσουν τον προϋπολογισμό τους, επιτρέποντας στον Frontex να δημιουργήσει ένα μόνιμο σώμα περίπου 10 000 συνοριοφυλάκων μέχρι το τέλος της επόμενης περιόδου του ΠΔΠ.
Η σύγκριση αυτών των προτάσεων με τη θέση του Ευρ.Κοινοβουλίου δείχνει ότι συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό, πχ στους τομείς που χρήζουν πρόσθετης χρηματοδότησης, στην ενίσχυση της ευελιξίας (δημιουργία αποθεματικό για ειδικές ανάγκες), στη δημιουργία μηχανισμού για την προάσπιση του κράτους δικαίου, την ενσωμάτωση του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό και τη μεταρρύθμιση του συστήματος ιδίων πόρων της ΕΕ.
Ωστόσο, η πρόταση διαφέρει από τη θέση του Κοινοβουλίου όσον αφορά το συνολικό μέγεθος του επόμενου ΔΠ (1,3% του ΑΕΕ) και τις προτεινόμενες περικοπές της πολιτικής συνοχής και γεωργίας.
Σε αντίθεση με το ΕΚ, το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη εκφράσει κοινή θέση σχετικά με το μελλοντικό ΔΠ και τους ίδιους πόρους. Το Κοινοβούλιο κατέστησε σαφές ότι βλέπει τους δύο φακέλους ως πακέτο και επέμεινε να συνδέσει τη συναίνεση με το ΔΠ με πρόοδο όσον αφορά τη μεταρρύθμιση των ιδίων πόρων.
*Ο Μανώλης Μαυρομμάτης διετέλεσε ευρωβουλευτής της Ν.Δ και Ειδικός Σύμβουλος της Επιτρόπου Κρισταλίνας Γκεοργκίεβα στην Κομισιόν.
