Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε σήμερα από τη Βαγδάτη να “σπάσουν ο κύκλοι της αστάθειας” για να υπάρξει δέσμευση στον δρόμο “της ευημερίας και της ελευθερίας”, με την ευκαιρία μιας επίσκεψης “αλληλεγγύης”, της πρώτης που πραγματοποιεί στο Ιράν εδώ και έξι χρόνια.
Η επίσκεψη του Γκουτέρες πραγματοποιείται σε μια περίοδο που το Ιράκ θυμάται την επέτειο των 20 ετών από την πτώση του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσέιν, ο οποίος ανατράπηκε από τον διεθνή συνασπισμό υπό τις ΗΠΑ που εισέβαλε στη χώρα τον Μάρτιο του 2003.
“Βρίσκομαι εδώ για μια επίσκεψη αλληλεγγύης, για να υπογραμμίσω τη δέσμευση των Ηνωμένων Εθνών να υποστηρίξουν το Ιράν στην εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών (…) και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους Ιρακινούς”, δήλωσε ο Γκουτέρες σε συνέντευξη Τύπου, δίπλα στον πρωθυπουργό Μοχάμεντ Σία αλ Σουντάνι.
Αναφερόμενος σε διάφορα θέματα, μεταξύ των οποίων την επίδραση της κλιματικής αλλαγής, ο Γκουτέρες χαιρέτισε τις προσπάθειες του πρωθυπουργού προκειμένου να αντιμετωπίσει “τις πιο επείγουσες προκλήσεις”, κυρίως “τη μάχη κατά της διαφθοράς, τη βελτίωση των δημόσιων υπηρεσιών και την οικονομική διαφοροποίηση, ώστε να μειωθεί η ανεργία”.
Το Ιράκ, που διαθέτει μεγάλο πλούτο υδρογονανθράκων, αντλεί το 90% των εσόδων του από το πετρέλαιο, και τα αποθέματά του σε ξένα νομίσματα ξεπέρασαν τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια. Όμως, έπειτα από δεκαετίες συγκρούσεων, η χώρα υποφέρει ακόμη από παραπαίουσες υποδομές και ενδημική διαφθορά.
Δυσλειτουργίες που κατήγγειλαν οι διαδηλωτές το 2019, στη διάρκεια ενός τεράστιου, πρωτόγνωρου κινήματος αμφισβήτησης που στηλίτευσε επίσης την επιρροή ένοπλων παρατάξεων και την ανεργία των νέων.
Η χώρα βρίσκεται επίσης στο χείλος μιας πρωτόγνωρης χρόνιας πολιτικής αστάθειας: ο νυν πρωθυπουργός διορίστηκε στα τέλη του 2022 έπειτα από έναν χρόνο ατέρμονων διαβουλεύσεων ανάμεσα στα μεγάλα σιιτικά κόμματα και φονικές συγκρούσεις στη Βαγδάτη στον Αύγουστο.
Ο Γκουτέρες, η προηγούμενη επίσκεψη του οποίου στο Ιράκ ήταν την άνοιξη του 2017, εξέφρασε ωστόσο σήμερα “την ελπίδα” να δει τη χώρα να “σπάει τους κύκλους της αστάθειας και της ευθραυστότητας” προκειμένου να δεσμευτεί “προς μεγαλύτερη ευημερία, ελευθερία και ειρήνη”.
“Περιφερειακή σταθερότητα”
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ χαιρέτισε τον “κεντρικό” ρόλο του Ιράκ για την “περιφερειακή σταθερότητα” και τη “δέσμευση της κυβέρνησης να προχωρήσει ο διάλογος και η διπλωματία”.
Η Βαγδάτη ξεκίνησε διαμεσολάβηση ανάμεσα στο Ιράν και τη Σαουδική Αραβία, τις δύο μεγάλες αντίπαλες περιφερειακές δυνάμεις. Και μπορεί σήμερα αυτές οι συνομιλίες να καθυστερούν, όμως έδωσαν χώρο σε πολλές καρποφόρες συναντήσεις ανάμεσα σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους των δύο χωρών.
Από την πλευρά του, ο Σουντάνι υπογράμμισε τις προτεραιότητες της κυβέρνησής του, στον τομέα “της δημιουργίας θέσεων εργασίας” και της “μάχης κατά της φτώχειας”.
“Η κυβέρνησή μας δημιούργησε μια κάποια πολιτική σταθερότητα και σταθερότητα στον τομέα της ασφάλειας. Σήμερα το Ιράκ είναι κλειδί λύσης στην περιοχή. Δεν αποτελεί μέρος του προβλήματος ασφαλείας και του πολιτικού προβλήματος”, υποστήριξε.
Η εισβολή των ΗΠΑ στις 20 Μαρτίου 2003 και η πτώση του Σαντάμ Χουσέιν άνοιξε για το Ιράκ μία από τις πιο αιματηρές σελίδες στην Ιστορία του, με έναν φονικό διαδογματικό πόλεμο και στη συνέχεια την ενίσχυση της ισχύος των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους. Η Βαγδάτη, με την υποστήριξη ενός διεθνούς συνασπισμού, είχε ανακοινώσει το 2017 τη στρατιωτική “νίκη” της απέναντι στους ισλαμιστές.
Ο Γκουτέρες συναντήθηκε επίσης με τον υπουργό Εξωτερικών Φουάντ Χουσέιν. Αναμένεται να συναντήσει τον πρόεδρο Άμπντελ Λατίφ Ρασίντ και τον πρόεδρο του κοινοβουλίου Μοχάμεντ αλ Χαλμπούσι, σύμφωνα με την ιρακινή διπλωματία.
Αύριο Πέμπτη θα επισκεφθεί έναν καταυλισμό εκτοπισμένων στο βόρειο Ιράκ, προτού μεταβεί στην Αρμπίλ για να συναντηθεί με εκπροσώπους της περιφερειακής κυβέρνησης του αυτόνομου Κουρδιστάν.
Στη συνέχεια ο Γκουτέρες θα μεταβεί στο Κατάρ για τη σύνοδο των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών.
