Τα “κόκκινα” δάνεια, βρέθηκαν στο επίκεντρο αντιπαράθεσης μεταξύ του υφυπουργού Οικονομικών, αρμόδιου για το χρηματοπιστωτικό σύστημα Γιώργου Ζαββού και της αντιπολίτευσης, κατά την πρώτη μέρα συζήτησης, στην αρμόδια επιτροπή της βουλής, του νομοσχεδίου που προβλέπει, παράταση του σχεδίου «Ηρακλής» για 18 μήνες ακόμα, καθώς και τροποποιήσεις στον πτωχευτικό νόμο για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
«Στόχος των νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης είναι ο μετασχηματισμός της παραγωγικής βάσης της οικονομίας και η εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος ώστε να ενισχύσει με ρευστότητα επιχειρήσεις και νοικοκυριά», τόνισε ο κ. Ζαββός ενώ σύσσωμη η αντιπολίτευση κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι ανοίγει διάπλατα την πόρτα στους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας χωρίς να αποκλείει τον κίνδυνο για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών και δήλωσε ότι καταψηφίζει το νομοσχέδιο.
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Οικονομικών απάντησε ότι η αντιπολίτευση προτείνει απλά σχέδια επί χάρτου, ακοστολόγητα και μη ρεαλιστικά. «Προωθούμε ένα συντεταγμένο πρόγραμμα εξόδου από τη κρίση των ελληνικών τραπεζών, για να υπηρετήσει το καινούργιο μοντέλο οικονομίας μετά την πανδημία. Προτεραιότητα μας είναι η εξυγίανση τους, ώστε απαλλαγμένες από τα «κόκκινα δάνεια» και με νέα εργαλεία, να αναλάβουν τον κοινωνικό τους ρόλο, ενισχύοντας με ρευστότητα, επιχειρήσεις και νοικοκυριά», τόνισε χαρακτηριστικά ο υφυπουργός, αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
«Το θέμα των «κόκκινων δανείων» είναι μια μακροχρόνια οδυνηρή πραγματικότητα για αυτό την αντιμετωπίσαμε από την αρχή με το σχέδιο «Ηρακλής», με στόχο την δραστική τους μείωση. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός το τόνισε δύο φορές, ότι η μείωση των «κόκκινων δανείων» είναι μία, από τις 3 προϋποθέσεις, για να μπορέσει η χώρα να κάνει το αναπτυξιακό άλμα της 10ετίας», ανέφερε ο κ. Ζαββός. Παράλληλα επεσήμανε ότι, «στην πρώτη φάση του σχεδίου Ηρακλής τα «κόκκινα δάνεια» μειώθηκαν κατά 32 δισ. ευρώ χωρίς καμία επιβάρυνση για τον Έλληνα φορολογούμενο, για αυτό και το έχουν επικροτήσει οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και οι επενδυτές που έδωσαν τα λεφτά τους».
«Ο «Ηρακλής» αποδείχτηκε ότι είναι ένα πολύ γερό σκαρί, έδειξε την ανθεκτικότητά του από την ψήφο εμπιστοσύνης των επενδυτών. Είναι μια μεταρρύθμιση που επιδρά θετικά και στις άλλες διεθνείς αγορές. Η παράταση για άλλους 18 μήνες του σχεδίου «Ηρακλής 2» είναι τρανή απόδειξη της επιτυχίας του εγχειρήματος και πιστεύουμε ότι μέχρι τέλος του χρόνου τα κόκκινα δάνεια θα φτάσουν σε μονοψήφιους αριθμούς. Και η εμπιστοσύνη των αγορών αποδεικνύεται από τις απανωτές αναβαθμίσεις της χώρας μας. Θέλουμε να βρισκόμαστε στο μεγάλο ραντεβού του τραπεζικού συστήματος με το Ταμείο Ανάκαμψης. Στόχος μας είναι να κατευθυνθούν οι χρηματοδοτήσεις στην πραγματική οικονομία», υπογράμμισε ο κ. Ζαββός και κατέληξε:
«Με τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούμε, το τραπεζικό σύστημα θα είναι ικανό να υπηρετήσει ένα νέο μοντέλο οικονομίας μετά την πανδημία. Προτεραιότητα μας είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Για αυτό οι τράπεζες πρέπει να είναι απαλλαγμένες από «κόκκινα δάνεια» ώστε να αναλάβουν τον κοινωνικό τους ρόλο και να βοηθήσουν στην πραγματική οικονομία».
Από την πλευρά του, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Χαράλαμπος Μαμουλάκης, υποστήριξε ότι η κυβέρνηση προχωρά σε παρεμβάσεις με έντονο ενωσιακό χρώμα αλλά την ίδια στιγμή παραδίδει τους ευάλωτους δανειολήπτες με τα «κόκκινα δάνεια» στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών».
«Η κυβέρνηση, αντί να διασφαλίσει την προέκταση προστασίας της πρώτης κατοικίας φέρνει ένα υποκριτικό σχέδιο μιας δήθεν δεύτερης ευκαιρίας. Δεσμεύτηκε στα τραπεζικά συστήματα να άρει την προστασία της πρώτης και μοναδικής κατοικίας. Στάθηκε άτεγκτη απέναντι σε ευάλωτους δανειολήπτες μέσα σε μία κρίσιμη συγκυρία με τις επιπτώσεις της πανδημίας. Δεν δείχνει όμως την ίδια σκληρή στάση για τους «σέρβισες» τους οποίους εξυπηρετεί διασφαλίζοντας τα συμφέροντα τους», τόνισε ο κ. Μαμουλάκης και συμπλήρωσε: «Η ιδέα της εγγύησης του δημοσίου έναντι των τραπεζών είναι παράλογη. Αντί να προωθήσετε ένα νέο εργαλείο για τη διαχείριση των «κόκκινων δανείων» εσείς επιλέγετε να κλωτσήσετε το τενεκεδάκι παρακάτω». Ακόμα, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, υποστήριξε ότι «ο ίδιος ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας διατυμπανίζει ότι ο Ηρακλής έχει υπερβολικά μεγάλο δημόσιο ρίσκο, και ότι δεν θα μπορέσουν να εισπράξουν οι τράπεζες και οι εγγυήσεις θα καταπέσουν». «Μέσα σε ένα πλαίσιο ειδικών οικονομικών συνθηκών λόγω πανδημίας εφαρμόζεται ένα μεροληπτικό ιδεοληπτικό σχέδιο, αφαιρώντας το δικαίωμα των Ελλήνων στη στέγη κάτι που εμείς θα υπερασπιστούμε μέχρι τέλους», τόνισε ο κ. Μαμουλάκης.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ, Μιχάλης Κατρίνης, ανέφερε ότι «τα νούμερα διαψεύδουν οικτρά τους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης «ενώ εκτίμησε ότι «η κατάσταση με τα μη εξυπηρετούμενα «κόκκινα δάνεια» θα επιδεινωθεί τραγικά, δημιουργώντας νέα «κόκκινα δάνεια». «Όσες τροποποιήσεις και αν κάνετε στον πτωχευτικό κώδικα, δε θα αλλάξει η βασική φιλοσοφία του, που οδηγεί σε κλείσιμο χιλιάδων μικρών και ατομικών επιχειρήσεων, τη μεταφορά ιδιοκτησίας και επιχειρήσεων σε ξένα χέρια και την απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας», τόνισε ο κ. Κατρίνης και συμπλήρωσε: «Δεν θα καταφέρετε να αποτρέψετε τον κίνδυνο για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών την οποία θα κληθούν να καταβάλουν οι Έλληνες φορολογούμενοι, ούτε να μειώσετε τα «κόκκινα δάνεια» των ελληνικών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τους οποίους παραδίδετε στην πλατφόρμα που ελέγχεται από τους servicers», επεσήμανε ο εισηγητής του ΚΙΝΑΛ. Παράλληλα, ζήτησε «επικαιροποιημένα κριτήρια, για την αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για αδύναμους δανειολήπτες, και δυνατότητα αγοράς των δανείων από τον οφειλέτη πριν καταλήξουν στα fund.
«Παρά το γεγονός ότι θα υπερψηφίσουμε επιμέρους διατάξεις, όπως η ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών, είναι σαφές ότι το Κίνημα Αλλαγής διαφωνεί πολιτικά με τις επιλογές σας που εντείνουν το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους και διευρύνουν τις ανισότητες εις βάρος των πιο αδύναμων, γι’ αυτό και καταψηφίζουμε επί της αρχής το νομοσχέδιο», κατέληξε ο κ. Κατρίνης.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος, έκανε λόγο για «ολομέτωπη επίθεση σε βάρος εργαζομένων, συνταξιούχων, εμπόρων και βιοπαλαιστών που δεν μπορούν, λόγω της καπιταλιστικής κρίσης, να εξυπηρετήσουν τα δάνεια τους». «Τόσο η σημερινή κυβέρνηση όσο και οι προηγούμενες κυβερνήσεις εφαρμόζουν αντιλαϊκές πολιτικές για να βελτιώσουν την οικονομική κατάσταση των τραπεζών και να σταθεροποιηθεί το τραπεζικό σύστημα σε βάρος πάντα των λαϊκών στρωμάτων», σημείωσε και πρόσθεσε: «Στόχος της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας της κυβέρνησης, δεν είναι η ανακούφιση των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, από τα τεράστια και δυσβάσταχτα βάρη των δανείων τους, αλλά το πως θα διευκολυνθούν οι πλειστηριασμοί, ακόμα και πρώτης κατοικίας, προς όφελος των αρπακτικών».
Ακόμα, εξέφρασε την διαφωνία του να δίνονται κρατικές εγγυήσεις για μεταφορά δανείων στους «σέρβισες» ενώ επεσήμανε ότι «το σχέδιο «Ηρακλής» εξυπηρετεί άμεσα τις τράπεζες και τα κοράκια στα οποία έχουν μεταφερθεί τα «κόκκινα δάνεια». «Το πραγματικό σχέδιο είναι να επιταχυνθεί η διαδικασία των πλειστηριασμών. Πάνω από 250.000 σχεδιάζεται ότι θα είναι το επόμενο διάστημα. Επί της ουσίας το κυβερνητικό σχέδιο είναι να εξυπηρετήσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε βάρος των λαϊκών αναγκών και των ελλήνων φορολογουμένων», κατέληξε ο κ. Καραθανασόπουλος, προτείνοντας να γίνει ένα γενναίο κούρεμα όχι μόνο των τόκων αλλά και του αρχικού κεφαλαίου.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Βασίλης Βιλιάρδος, υποστήριξε ότι «με το σχέδιο «Ηρακλής», δεν χάνονται τα «κόκκινα δάνεια» απλώς μεταβιβάζονται με ζημιές στο δημόσιο και προέβλεψε ότι η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να φέρει ένα τρίτο ακόμα σχέδιο. Μίλησε ακόμα για «τροποποιήσεις ντροπή του πτωχευτικού νόμου με απαράδεκτο περιεχόμενο» και πρόσθεσε, ότι «είναι εντελώς απαράδεκτο να μην παρουσιάζεται καμία κοστολόγηση από το γενικό λογιστήριο του κράτους για το πόσο θα επιβαρυνθεί το ήδη μη βιώσιμο χρέος της χώρας».
«Το ιδιωτικό χρέος θα επιβαρύνει το δημόσιο. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια δεν χάνονται αλλά μεταφέρονται σε κερδοσκοπικά φαν, με δημόσια εγγύηση. Οι βελτιώσεις στο νέο πτωχευτικό νόμο είναι προς όφελος των κερδοσκοπικών φαν και δυστυχώς δρομολογούνται χιλιάδες πλειστηριασμοί, με την πίεση της ΕΕ, μέσα στο επόμενο διάστημα. Εμείς καταψηφίζουμε μια ακόμα μνημονιακή δέσμευση της κυβέρνησης», κατέληξε ο κ. Βιλιάρδος.
Ο ειδικός αγορητής του ΜεΡΑ25, Κρίτων Αρσένης, ζήτησε «την άμεση απόσυρση του νομοσχεδίου-Καιάδα» και δήλωσε ότι το κόμμα του δεν πρόκειται να νομιμοποιήσει αυτή τη συζήτηση για αυτό και δεν θα συμμετάσχει στην ψηφοφορία. «Αντί να φέρει την κατάργηση του σχεδίου Ηρακλή και του πτωχευτικού κώδικα, προχωρά στην περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης των δανειοληπτών, τους οποίους ρίχνει στο Καιάδα γιατί έκαναν το λάθος να πάρουν ένα δάνειο για όλη τους τη ζωή, χωρίς καμία δεύτερη ευκαιρία, αντίθετα με διώξεις για την πρώτη τους κατοικίας», υποστήριξε ο κ. Αρσένης και συμπλήρωσε: «Ο Ηρακλής είναι ένα σχέδιο Καιάδας, που δίνει μια 18μηνη παράταση, με νέα εγγύηση του δημοσίου ύψους 12 δισ. ευρώ αλλά που αποσκοπεί μόνο στην εξυπηρέτηση των τραπεζών. Είναι αδιανόητο να φέρνετε έναν πτωχευτικό νόμο που ο οφειλέτης θα μπορεί να αποπληρώνει το δάνειο του με δόσεις αλλά, οποιαδήποτε στιγμή, οι δανειστές έχουν το δικαίωμα να τον κηρύξουν σε πτώχευση αν δεν πληρώσει μία δόση και να μπει η πρώτη του κατοικία σε πλειστηριασμό. Αν δεν καταφέρει μάλιστα να αγοράσει την περιουσία του, αυτή δεσμεύεται και πάει στο δημόσιο το οποίο θα τη δώσει στους δανειστές». «Έχουμε μια κυβέρνηση που προχωρά στη ρευστοποίηση της περιουσίας των νοικοκυριών και επιχειρεί να πετάξει στον Καιάδα τους υπερχρεωμένους δανειολήπτες», κατέληξε ο κ. Αρσένης.
Από την πλευρά του, ο εισηγητής της ΝΔ, Γιώργος Αμανατίδης, έκανε λόγο για «μία πολύ θετική νομοθετική παρέμβαση, λειτουργική και αποτελεσματική ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσβάσταχτες υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν από την πανδημία σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά». Όπως υποστήριξε, «βραχυπρόθεσμος στόχος του νομοσχεδίου είναι να μειωθούν σε μονοψήφιο αριθμό τα «κόκκινα δάνεια» και μακροπρόθεσμα να επιτρέψει την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος και να ενισχύσει την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας».
Ακόμα, έκανε λόγο για «ένα νόμο δεύτερης ευκαιρίας που ενσωματώνει όλα τα εργαλεία και με ενιαίο πλαίσιο και διαδικασία αντιμετωπίζει την οικονομική αδυναμία επιχειρήσεων και νοικοκυριών». «Δίνεται πλέον η δυνατότητα στους έντιμους, υπερχρεωμένους δανειολήπτες να κάνουν ένα ξεκίνημα και να αντιμετωπίσουν τα αξεπέραστα προβλήματα που είχαν», σημείωσε.