Με τις ίδιες του τις δυνάμεις αναμετράται καθημερινά το Συμβούλιο της Επικρατείας για να καταστεί σύντομα από «μεγάλος ασθενής» της ελληνικής Δικαιοσύνης σε σύγχρονο, αποτελεσματικό, σίγουρα γρηγορότερο, ποιοτικά και ποσοτικά αναβαθμισμένο δικαστήριο.
Το 2023 διεκπεραιώθηκαν από το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο 3.407 διοικητικές υποθέσεις, αριθμός μεγαλύτερος από τις εισαγόμενες υποθέσεις που αντιστοιχούν σε 3.028. Βεβαίως, στα τέλη του προηγούμενου έτους οι εκκρεμείς υποθέσεις παρέμειναν σε μεγάλα ύψη, αγγίζοντας τις 11.504, αριθμός ελαφρώς μειωμένος σε σχέση με τον αντίστοιχο έναν χρόνο νωρίτερα, όπου οι εκκρεμότητες εκδίκασης έφτασαν τις 11.879.
Πάντως, τα επίσημα στοιχεία που απορρέουν από την Ετήσια Εκθεση 2023 του ΣτΕ, δείχνουν μια σταδιακή αποκλιμάκωση των υποθέσεων που «λιμνάζουν»: Είναι ενδεικτικό ότι το 2010 οι εκκρεμείς υποθέσεις έφταναν τις 30.000(!), το 2019 τις 12.654, ενώ πλέον ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί στις 11.504. Το πλήθος των ανεκδίκαστων υποθέσεων διοικητικής φύσεως παραμένει αδιαμφισβήτητα μεγάλο, με τη διοίκηση του ΣτΕ (και, βεβαίως, το υπουργείο Δικαιοσύνης) να έχει ένα μεγάλο στοίχημα μπροστά της για σημαντική επιτάχυνση εκδίκασης των υποθέσεων, που αποτελεί επιτακτικό αίτημα της κοινωνίας.
Νέα δικονομία
Βαθιά τομή στο πλαίσιο λειτουργίας του ΣτΕ αποτέλεσε ο πρόσφατος νόμος του υπουργείου Δικαιοσύνης, με τον οποίο αλλάζει η δικονομία του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Ο νέος νόμος αναμόρφωσε το Προεδρικό Διάταγμα του 1989, με το οποίο λειτουργούσε το δικαστήριο όλες αυτές τις δεκαετίες και στοχεύει στην εξοικονόμηση χρόνου και διαδικασιών. Ηδη, κατά την εκδίκαση του πολύ σημαντικού θέματος του Νέου Οικονομικού Κανονισμού, τηρήθηκε από τον νέο πρόεδρο του ΣτΕ, κ. Μιχάλη Πικραμμένο, χρονόμετρο στις αγορεύσεις των δικηγόρων, που δεν ξεπέρασαν τα 6 λεπτά. Ομοίως ίσχυσε και για τις εισηγήτριες της υπόθεσης.
Επίσης, το νέο νομοθέτημα προβλέπει «κόφτη» σελίδων στα ένδικα μέσα και τα υπομνήματα που υποβάλλουν οι δικηγόροι, 30 και 20 σελίδες, αντίστοιχα. Σε διαφορετική περίπτωση, ο νομοθέτης προβλέπει τσουχτερά πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφώνονται.
Εμβληματικές υποθέσεις
Αποφάσεις-ορόσημο εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας μέσα στο προηγούμενο έτος, επικυρώνοντας ή ανατρέποντες σε άλλες περιπτώσεις τους κανόνες σε οικονομικά και επενδυτικά ζητήματα, ασφαλιστικά και θέματα δημόσιας υγείας, αλλά και προστασίας του περιβάλλοντος.
Με την απόφαση 1312/2023 επικύρωσε την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών να φορολογήσει με 15% τα ακίνητα που ανήκουν σε offshore εταιρείες, σε μια προσπάθεια να ελεγχθεί η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή και να κατανεμηθούν δικαιότερα τα φορολογικά βάρη στους πολίτες.
Επικύρωσε την απόφαση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων να σταματήσει τις παράλληλες εξαγωγές και την ενδοκοινοτική διακίνηση συγκεκριμένων φαρμάκων που παρουσίαζαν μεγάλες ελλείψεις στην ελληνική αγορά. Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο ορθά αποφάσισε ότι οι εξαγωγές φαρμάκων που την ίδια ώρα εξέλειπαν από την εγχώρια αγορά, δημιουργούσε σοβαρό θεραπευτικό κενό και βλάβη της δημόσιας υγείας.
Επίσης, το Συμβούλιο της Επικρατείας, με την υπ’ αριθμόν 750/ 2023 απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου επέτρεψε σε δικηγόρους και λογιστές να παρέχουν πιστοποιημένες υπηρεσίες για την απονομή συντάξεων του ΕΦΚΑ. Επί της ουσίας, επικύρωσε τις διατάξεις των υπουργείων Οικονομικών και Ασφάλισης, που προέβλεπαν ότι πιστοποιημένοι επαγγελματίες, όπως είναι οι δικηγόροι και οι λογιστές, μπορούν να παρέχουν συγκεκριμένες υπηρεσίες (υπολογισμός χρόνου ασφάλισης, προσυνταξιοδοτικές βεβαιώσεις), ως επικουρικοί εργαζόμενοι που συνδράμουν τη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλει το κράτος να απονείμει γρηγορότερα τις συντάξεις ΕΦΚΑ.
Το δικαστήριο πήγε κόντρα στις αντιπολιτευτικές ιαχές και άναψε το πράσινο φως στη συνέχιση των εργασιών για την εκτέλεση του έργου κατασκευής σταθμού μετρό στα Εξάρχεια, κρίνοντας ότι οι όποιες συνέπειες στη μετακίνηση των πολιτών και στο φυσικό περιβάλλον είναι προσωρινές και θα αποκατασταθούν άμεσα με την περάτωση του έργου και τη φύτευση 20.000 δέντρων στην περιοχή.
Οι όροφοι του mr Cocomat
Η… οδύσσεια εκτέλεσης μιας δικαστικής απόφασης αποτυπώνεται γλαφυρά στην περίπτωση του ξενοδοχείου ιδιοκτησίας της εταιρείας Μπλε Κέδρος του mr Cocomat, στην Ακρόπολη. Το 2019 και το 2020, αντίστοιχα, μετά από προσφυγή κατοίκων της περιοχής, αλλά και απόφασης του υπουργείου Πολιτισμού να μειώσει το ύψος των κτηρίων στα 24 μέτρα για λόγους προστασίας των ιστορικών μνημείων της χώρας, το Συμβούλιο Συμμόρφωσης του ΣτΕ έχει εκδώσει δύο πρακτικά που ορίζουν σαφώς ότι το ξενοδοχείο οφείλει να κατεδαφίσει ως αυθαιρέτους τους ορόφους από τα 24 μέτρα και πάνω. Από τον περασμένο Απρίλιο η Περιφέρεια έχει σφραγίσει τους αυθαίρετους ορόφους και εκκρεμεί η κατεδάφισή τους.
