Τη σχέση δυσπιστίας μεταξύ πολίτη και Δημοσίου, μια σχέση που έχει ραγίσει εδώ και δεκαετίες, θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει το υπουργείο Εσωτερικών. Εδώ και καιρό τα στελέχη του υπουργείου επεξεργάζονται ένα φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο θα θέσει σε εφαρμογή η Νίκη Κεραμέως. Αυτό το σχέδιο «πατάει» στην πλατφόρμα Trip Advisor, στην οποία οι πολίτες κριτικάρουν και βαθμολογούν ξενοδοχεία, εστιατόρια και τουριστικά αξιοθέατα με βάση την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν και τη συνολική εμπειρία της επίσκεψής τους. 

Με το «Trip Advisor για το Δημόσιο», ο πολίτης θα μπορεί να βαθμολογήσει την εμπειρία του από την επίσκεψη σε εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία, ταχυδρομεία, ΚΕΠ και άλλες υπηρεσίες στις οποίες υπάρχει αλληλεπίδραση με το Δημόσιο. Με λίγα λόγια, θα γίνει τα μάτια και τα αυτιά του κράτους και θα δίνει την πραγματική εικόνα για την ποιότητα των υπηρεσιών του Δημοσίου σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, έτσι ώστε το υπουργείο να παρεμβαίνει και να διορθώνει τα προβλήματα που εντοπίζονται. 

Επιπροσθέτως, κάθε πολίτης που θα συμμετέχει σε αυτήν τη διαδικασία και θα υποβάλλει την κριτική του, θα αισθάνεται ότι συμμετέχει στον βαθμό που του αναλογεί στην καθημερινή προσπάθεια για τη βελτίωση των υπηρεσιών του Δημοσίου και όχι ότι περιπλανιέται σε ένα καφκικό περιβάλλον, όπου δεν θα πρόκειται ποτέ να εξυπηρετηθεί ικανοποιητικά, όπως συμβαίνει συνήθως σήμερα. 

Για παράδειγμα, ο πολίτης που θα επισκεφθεί ένα ΚΕΠ θα έχει τη δυνατότητα να αξιολογήσει ηλεκτρονικά τις υπηρεσίες που του παρασχέθηκαν, τη συμπεριφορά, την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα των υπαλλήλων, ενώ κάποιος που θα νοσηλευτεί θα αξιολογήσει τις υποδομές του νοσοκομείου και τη φροντίδα που δέχτηκε από τους γιατρούς και τους νοσηλευτές. 

Ο όγκος της πληροφορίας που θα κατατίθεται στην πλατφόρμα θα φιλτράρεται από το υπουργείο Εσωτερικών για να γίνεται καλύτερη αποτίμηση των αποτελεσμάτων που θα προκύπτουν και να αποφεύγονται κριτικές και βαθμολογίες που είναι σκόπιμα κακοπροαίρετες, ένα φαινόμενο που εμφανίζεται κατά κόρον στο πραγματικό Trip Advisor. Επίσης, οι αξιολογήσεις δεν θα έχουν με κανέναν τρόπο επίπτωση στους εργαζομένους του Δημοσίου. Οι κακές κριτικές δεν θα επιφέρουν πρόστιμα, στερήσεις προαγωγής ή άλλες κυρώσεις και οι καλές κριτικές δεν θα φέρνουν μπόνους ή άλλα προνόμια. Με λίγα λόγια, δεν θα παίζουν κανέναν ρόλο και δεν θα συνδέονται με την αξιολόγηση που κάνει το ίδιο το υπουργείο Εσωτερικών. 

Συγχρονισμός με Ε.Ε. 

Οι πολίτες θα αποκτήσουν λόγο στη λειτουργία του Δημοσίου και οι εργαζόμενοι θα δουν να εφαρμόζεται μια σειρά ευνοϊκών ρυθμίσεων μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα εργασιακά που τέθηκε σε διαβούλευση την περασμένη Παρασκευή. 

Στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας προσαρμόζεται στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2019/1152 της Ευρωπαϊκής Ενωσης και εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο των ελάχιστων απαιτήσεων σχετικά με την υποχρέωση του εργοδότη να ενημερώνει τον εργαζόμενο για τους βασικούς όρους της ατομικής σύμβασης εργασίας του. Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζονται η διαφάνεια και η προβλεψιμότητα για τους όρους εργασίας του, με παράλληλη διατήρηση της εύλογης ευελιξίας στην άτυπη απασχόληση και στη μείωση των ανισοτήτων λόγω του είδους της σχέσης ή της σύμβασης εργασίας. 

Κάθε εργαζόμενος θα έχει έγγραφη σύμβαση ή έστω λεπτομερή έγγραφη ενημέρωση των βασικών όρων εργασίας του, εντός μίας εβδομάδας από την πρόσληψη, αντί του διμήνου που ισχύει σήμερα, ενώ αυξάνονται και συμπληρώνονται οι βασικοί όροι της σύμβασης που πρέπει να δίδονται στον εργαζόμενο. Αν, για παράδειγμα, ο εργοδότης έχει υποσχεθεί στον εργαζόμενο κατάρτιση, αυτή πρέπει να αναφέρεται στη σύμβαση, για να μην μπορεί ο εργοδότης να ξεγελάσει τον εργαζόμενο. Το ίδιο ισχύει με τη δοκιμαστική περίοδο, ώστε να μην μπορεί ο εργοδότης να ισχυριστεί εκ των υστέρων ότι δήθεν έδιωξε τον εργαζόμενο επειδή απέτυχε στη δοκιμή, χωρίς να έχει συμφωνήσει δοκιμαστική περίοδο μαζί του. 

Στη σύμβαση πρέπει να αναφέρονται εγγράφως τυχόν συμφωνίες για απασχόληση σε βάρδιες και επίσης για το πώς πληρώνονται οι υπερωρίες και η εργασία το Σαββατοκύριακο. Ακόμα κι αν πρόκειται για σύμβαση επί παραγγελία, πρέπει να συμφωνούνται εγγράφως, μεταξύ άλλων, οι εγγυημένες αμειβόμενες ώρες, η αμοιβή τους, η αμοιβή της υπέρβασής τους και ο ελάχιστος χρόνος ειδοποίησης του εργαζομένου, έτσι ώστε να προστατεύονται κι αυτοί οι εργαζόμενοι από καταχρηστικές εργοδοτικές συμπεριφορές και να μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους. 

Αν πρόκειται για σύμβαση προσωρινής απασχόλησης, πρέπει πλέον να αναφέρεται όχι μόνον ο άμεσος εργοδότης, αλλά και ο έμμεσος, έτσι ώστε να γνωρίζει ο εργαζόμενος ποιος πρόκειται να ωφεληθεί πραγματικά από την εργασία του. Τέλος, πρέπει να αναφέρονται και ο φορέας κοινωνικής ασφάλισης και κάθε σχετιζόμενη με την κοινωνική ασφάλιση παροχή του εργοδότη, ώστε να διασφαλιστούν και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα και να υποστηριχθεί περισσότερο η καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας. 

Ανω του ενός εργοδότη 

Οπως είχε γίνει γνωστό, εδώ και αρκετές εβδομάδες νομιμοποιείται πλέον η εργασία σε περισσότερους του ενός εργοδότη και ο εργαζόμενος θα έχει το δικαίωμα να έχει μια εργασία με πλήρη απασχόληση και άλλη μια με μερική απασχόληση. Με τον τρόπο αυτόν θα μπορεί να εργάζεται έως 13 ώρες την ημέρα, για να διασφαλιστεί η ανάπαυση των 11 ωρών που προβλέπεται από το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα του 1999. 

Ενα άλλο κέρδος για τον εργαζόμενο είναι ότι η περίοδος της δοκιμαστικής περιόδου θα είναι έξι μήνες και όχι ένας χρόνος που είναι σήμερα. Αυτό σημαίνει, στην πράξη, ότι ο εργαζόμενος θα δικαιούται αποζημίωση απόλυσης αν έχει εργαστεί έξι μήνες. 

Η δοκιμαστική περίοδος, όταν θα συμφωνείται, υποχρεωτικά θα αναγγέλλεται ως τέτοια στην «Εργάνη» και θα παρακολουθείται η λήξη της ή η μετατροπή της σε αορίστου χρόνου, ώστε να αποφεύγονται οι καταχρηστικές πρακτικές. Η παρακολούθησή της θα είναι δυνατή και από την πλευρά του εργαζομένου σε πραγματικό χρόνο μέσω του MyErgani app. Με τον τρόπο αυτόν σταματάει η καταχρηστική εργοδοτική πρακτική των πολύμηνων ή συνεχών ή και πολυετών δοκιμαστικών συμβάσεων και τίθεται το εξάμηνο ως ανώτατο όριο για τη δοκιμή της εργασιακής συνεργασίας και σχέσης ένα χρονικό διάστημα που είναι επαρκές για να διαγνώσει κάθε εργοδότης την επάρκεια ή ακαταλληλότητα ενός νεοπροσληφθέντος. 

Το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει και το πρόβλημα μη προβλέψιμης εργασίας και τίθενται συγκεκριμένοι προστατευτικοί όροι για τον εργαζόμενο στις συμβάσεις κατά παραγγελία. Πλέον, θα απαιτείται σωρευτικά η εργασία να παρέχεται εντός προκαθορισμένων ωρών και ημερών, τις οποίες ο εργοδότης θα πρέπει εξ υπαρχής να έχει γνωστοποιήσει στον εργαζόμενο. Επίσης, ο εργαζόμενος θα πρέπει να έχει ειδοποιηθεί από τον εργοδότη για την ανάθεση της εργασίας εγγράφως με SMS, e-mail ή άλλο πρόσφορο τρόπο, σε χρόνο που δεν μπορεί να είναι μικρότερος των 24 ωρών πριν από την ανάληψη της εργασίας, πλην περιπτώσεων που δικαιολογούν αντικειμενικά μικρότερο χρόνο προειδοποίησης, τον οποίο ο εργοδότης γνωστοποιεί στον εργαζόμενο. 

Δικαίωμα αποζημίωσης 

Ο εργαζόμενος δικαιούται να αρνηθεί την ανάληψη εργασίας χωρίς να υποστεί οποιαδήποτε δυσμενή διάκριση. Αν ο εργοδότης ακυρώσει την ανάθεσή της, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο της εργασίας που δεν του ανατέθηκε, ενώ τα συμβαλλόμενα μέρη υποχρεούνται να συμφωνούν έναν ελάχιστο αριθμό αμειβόμενων ωρών εργασίας, αλλιώς η σύμβαση κατά παραγγελία είναι άκυρη. 

Με την πρόβλεψη των συμβάσεων κατά παραγγελία αντιμετωπίζεται ένα χρόνιο πρόβλημα της ελληνικής αγοράς εργασίας, που οδηγεί σε μαύρη και αδήλωτη εργασία, βοηθώντας παράλληλα την εύρεση εργασίας σε ομάδες πληθυσμού που χρειάζονται πιο ευέλικτο πλαίσιο απασχόλησης. 

Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης την κατάρτιση του εργαζομένου, εφόσον αυτή είναι υποχρεωτική, εντός του ωραρίου εργασίας, ενώ δίνει κίνητρα στις επιχειρήσεις να εφαρμόσουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας στους κλάδους που αυτή δεν είναι υποχρεωτική. Τέλος, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να πληρώσουν βαρύτατο πρόστιμο ύψους 10.500 ευρώ για κάθε εργαζόμενο στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι δουλεύει πλήρες ωράριο και έχει δηλωθεί ως part time. 

Ο υπουργός Εργασίας Αδωνις Γεωργιάδης, σε χθεσινή συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ, χαρακτήρισε φιλεργατικό το νομοσχέδιο και εξήγησε πως «επιβεβαιώνει τις αρχικές δεσμεύσεις μας να πετύχουμε τον εξής διπλό στόχο: από τη μία την αύξηση της απασχόλησης και των δίκαια αμειβόμενων θέσεων εργασίας και από την άλλη την εφαρμογή νέων προστατευτικών κανόνων για τους εργαζόμενους».