Την περασμένη Τετάρτη είδαμε στην Αστυπάλαια, αυτό το πανέμορφο μικρό νησί που κολυμπάει στο δωδεκανησιακό αρχιπέλαγος, μια φωτογραφία από το πράσινο μέλλον της χώρας μας. Στη βάση ενός λεπτομερούς σχεδίου που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή, η Αστυπάλαια θα γίνει ενεργειακά αυτόνομη έως το 2026. Ετσι θα καλύπτει κατά 80% τις ενεργειακές της ανάγκες από καθαρές μορφές ενέργειας, δηλαδή από τον ήλιο και τον άνεμο που διαθέτει σε αφθονία.
Ταυτόχρονα σε συνεργασία με τον όμιλο της Volkswagen, υλοποιούμε ήδη ένα πρόγραμμα πλήρους υποκατάστασης του στόλου των αυτοκινήτων δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, ώστε η Αστυπάλαια να γίνει το πρώτο νησί της Μεσογείου που θα υποδεχθεί την ηλεκτροκίνηση. Τα πρώτα 9 ηλεκτροκίνητα οχήματα παραδόθηκαν ήδη αυτή την εβδομάδα, για να καλύψουν τις ανάγκες της τοπικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος, του Κέντρου Υγείας και της Πολιτικής Αεροπορίας, ενώ ταυτόχρονα εγκαταστάθηκαν και οι 12 πρώτοι ηλεκτρικοί σταθμοί φόρτισης.
Ξεκινώντας από τη μικρή κλίμακα ενός νησιού κατανοούμε καλύτερα το μέγεθος του εγχειρήματος που ονομάζεται μετάβαση σε μια νέα, πιο πράσινη οικονομία. Μια οικονομία που σέβεται τους φυσικούς πόρους, το περιβάλλον, για να τα μετατρέψει σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας, ικανό να προσελκύσει νέες επενδύσεις, να δημιουργήσει νέες καλύτερες θέσεις εργασίας και να αναβαθμίσει συνολικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών μας.
Τα ελληνικά νησιά είναι ιδανικά πεδία για την εφαρμογή καινοτόμων και πιλοτικών τεχνολογικών λύσεων, τόσο στον τομέα της ενέργειας, όσο και των υπόλοιπων υποδομών, όπως η παραγωγή ενέργειας, η θέρμανση, η ψύξη, οι μεταφορές, η αφαλάτωση, η διαχείριση υδατικών πόρων και αποβλήτων. Επίσης έχουν το θετικό χαρακτηριστικό ότι μπορεί να επιτευχθεί καλύτερος συντονισμός των κατοίκων, λόγω της μικρής κλίμακας και της συλλογικής συνείδησης.
Αυτά τα χαρακτηριστικά επιτρέπουν την εφαρμογή γενικευμένων μηχανισμών συμμετοχής των πολιτών, μέσω των οποίων μπορούν να αξιοποιήσουν αμεσότερα και πληρέστερα τις δυνατότητες του ενεργού καταναλωτή (prosumer).
Η Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια χάρη στην τολμηρή και φιλόδοξη πολιτική της κυβέρνησης για απεξάρτηση από τον λιγνίτη έχει καταφέρει να μειώσει κατά 16 εκατομμύρια τόνους τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (-33%) στους τομείς της ηλεκτροπαραγωγής, της παραγωγής θερμότητας, της ενεργοβόρου βιομηχανίας και της αεροπλοΐας, κυρίως χάρη στον περιορισμό της συμμετοχής του λιγνίτη στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής.
Το δε εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα έχει βρεθεί στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία καθώς τοποθέτησε πιο ψηλά τη χώρα μας – και θα συνεχίσει να το κάνει μέσα από την επικείμενη αναθεώρησή του – από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε ό,τι αφορά τους στόχους για τη μείωση των εκπομπών ρύπων, τη διείσδυση των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας αλλά και τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.
Για να υποστηριχθούν οι φιλόδοξοι αυτοί στόχοι έχει ήδη εξασφαλισθεί η χρηματοδότηση του πρασινίσματος της οικονομίας τόσο από το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης, το «Ελλάδα 2.0», όσο και από το επόμενο ΕΣΠΑ. Η μερίδα του λέοντος από τα 72 δισ. ευρώ της επόμενης προγραμματικής περιόδου, θα κατευθυνθεί κατά το 1/3, δηλαδή 24 δισ. ευρώ, σε πράσινες δημόσιες επενδύσεις. Αυτές εκτιμούμε ότι θα κινητοποιήσουν τουλάχιστον άλλες τόσες ιδιωτικές επενδύσεις στο πεδίο της πράσινης οικονομίας, έως το 2027.
Οι στόχοι αυτοί είναι πράγματι μεγάλοι και φιλόδοξοι. Γι’ αυτό και το παράδειγμα της Αστυπάλαιας είναι τόσο σημαντικό. Διότι μεταφέρει στη μικροκλίμακα αυτό που σχεδιάζουμε για όλη τη χώρα. Η σημειολογία δε της Αστυπάλαιας δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη. Η πεταλούδα του Αιγαίου κάνει τη δική της μετάβαση από το παλιό αναπτυξιακό της μοντέλο σε ένα καινούργιο, όπως ο μεταξοσκώληκας μετατρέπεται σε μια όμορφη πεταλούδα. Και πιστεύουμε ότι με το πέταγμά της θα εμπνεύσει και θα κινητοποιήσει την πράσινη αλλαγή και σε όλη την υπόλοιπη χώρα.
το άρθρο του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ δημοσιεύεται στην εφημερίδα Τα Νέα
