Το δικό της μανιφέστο για τον ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος η Έφη Αχτσιόγλου, η οποία έχει ήδη ανακοινώσει την υποψηφιότητά της για την διαδοχή Τσίπρα. Επιχειρώντας να κινηθεί μεταξύ της γραμμής των προεδρικών και της εσωκομματικής αντιπολίτευσης της «Ομπρέλας» η πρώην υπουργός είπε μεταξύ άλλων ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατανόησε «στο απαιτούμενο βάθος πόσο σημαντική ήταν στην παρούσα φάση για την ελληνική κοινωνία η κυβερνητική σταθερότητα, που μετατράπηκε σχεδόν σε κοινωνικό αίτημα».
«Σε συνθήκες απλής αναλογικής, δεν καταφέραμε να συγκροτήσουμε μια αξιόπιστη πρόταση κυβερνητικής λύσης», ανέφερε η κα Αχτσιόγλου, ενώ χαρακτήρισε και πάλι ως λανθασμένο το ερώτημα αν ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει στο εξής να κινηθεί προς τα αριστερά ή προς το κέντρο.
Η υποψήφια διάδοχος του Αλέξη Τσίπρα έκανε εκτενή αναφορά σε όλη την πολιτική και ιδεολογική ύλη που καλείται να διαχειριστει ο νέος ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να επιτύχει την επανάκαμψή του.
Στο πλαίσιο αυτό είπε για:
Αίτια ήττας
Σε συνθήκες απλής αναλογικής, δεν καταφέραμε να συγκροτήσουμε μια αξιόπιστη πρόταση κυβερνητικής λύσης.
Κι εδώ εδράζεται μια επιπλέον αδυναμία μας. Η αδυναμία μας να κατανοήσουμε στο απαιτούμενο βάθος πόσο σημαντική ήταν στην παρούσα φάση για την ελληνική κοινωνία η κυβερνητική σταθερότητα, που μετατράπηκε σχεδόν σε κοινωνικό αίτημα.
Η πολυφωνία ως προς τις στρατηγικές μας προτεραιότητες που ενίοτε μετατρεπόταν ακόμα και σε κακοφωνία.
Η επικοινωνιακή μας υστέρηση με δεδομένο μάλιστα το εξαιρετικά δυσμενές μιντιακό περιβάλλον.
Και άλλα αίτια που ίσως δεν έχουν συζητηθεί ακόμη, όπως η αδυναμία να αξιοποιήσουμε τη στρατηγική της διεύρυνσης για να μετατρέψουμε το ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ σε ένα κόμμα όχι μόνο μαζικό αλλά ταυτόχρονα συμμετοχικό, παρεμβατικό και χρήσιμο για την κοινωνική πλειοψηφία.
Αντίθετα πολλές φορές η διεύρυνση αξιοποιήθηκε για να χαραχτούν στρεβλές εσωτερικές διαχωριστικές γραμμές, να οικοδομηθούν σκληροί μηχανισμοί εντός του κόμματος.
Η αδυναμία μας να μιλήσουμε θετικά, για τις δυνατότητες που υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία και οικονομία, για την άλλη πολιτική που μπορεί να οδηγήσει με ασφάλεια και με ρεαλιστικούς όρους σ’ ένα καλύτερο μέλλον για όσους δημιουργούν στη χώρα μας.
Η έλλειψη μιας αναγκαίας επάρκειας τεχνικού χαρακτήρα στον πολιτικό και προγραμματικό μας λόγο που θα προσέδιδε και μεγαλύτερο βάθος στο σχέδιό μας.
Η συζήτηση για τις αιτίες της ήττας είναι μια συζήτηση που πρέπει να γίνει. Πρέπει όμως να γίνει εν κινήσει. Γνωρίζω πολύ καλά ότι μετά από μια πολιτική ήττα θα υπάρξει μια περίοδος ενδοσκόπησης. Δεν είναι το τέλος του κόσμου. Ίσως είναι και αναγκαίο.
Θα το πω ευθέως: Μια από τις ευκολίες είναι η αντιπαράθεση, για το αν ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πρέπει να κινηθεί προς τα αριστερά ή προς το Κέντρο. Είναι απλουστευτικό και λανθασμένο ερώτημα.
Νομίζω ότι αυτή η εν πολλοίς στρεβλή αντιπαράθεση που διεξάγεται μάλιστα με αυτούς τους γεωγραφικούς όρους δεν φωτίζει τα ζητήματα στρατηγικής. Ενώ παράλληλα συγχέει την ταυτότητα με την απεύθυνση.
Και το μόνο στο οποίο τελικά συμβάλλει είναι σε έναν πληθωρισμό πολιτικών ταυτοτήτων, σε μια πλειοδοσία αυτοδικαιωτικών τοποθετήσεων.
Σε μια άγονη σύγκρουση.
Αριστερά και Κέντρο
Τα πολιτικά μου διαπιστευτήρια τα έδωσα εκεί που έπρεπε, στον κόσμο της εργασίας.
Με όσα μπορέσαμε, εγώ και οι σύντροφοι που δουλεύαμε μαζί, να κάνουμε, με όσα καταφέραμε να υπερασπιστούμε και με πολλά που διεκδικήσαμε απέναντι σε ασύμμετρης ισχύος δυνάμεις.
Και αναρωτιέμαι:
Είναι αριστερή ή κεντρώα σήμερα η υπεράσπιση του κόσμου της εργασίας; Με στόχο την αύξηση των μισθών στο μερίδιο του ΑΕΠ, τη ρύθμιση της αγοράς εργασίας και την ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων;
Είναι αριστερή ή κεντρώα σήμερα η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης;
Είναι αριστερό ή κεντρώο σήμερα να πρωταγωνιστούμε στο ευρωπαϊκό μέτωπο αριστεράς, πρασίνων, σοσιαλιστών και κοινωνίας των πολιτών που οδήγησε στην πρόσφατη νίκη στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο; Αναφέρομαι στην ψηφοφορία για την αποκατάσταση της φύσης, εκεί που η ΝΔ βρέθηκε ξανά στην λάθος μεριά της ιστορίας, ψηφίζοντας μαζί με το μαύρο μέτωπο της ευρωπαϊκής άκρας δεξιάς.
Είναι αριστερό ή κεντρώο σήμερα να προτάξουμε την ανθρωπιστική διαχείριση του μεταναστευτικού και του προσφυγικού, να υπερασπιζόμαστε τους κανόνες του διεθνούς δικαίου;
Είναι αριστερή ή κεντρώα πολιτική σήμερα να υπερασπιστούμε τον δημόσιο χαρακτήρα των υποδομών, το κοινωνικό κράτος, το δημόσιο πανεπιστήμιο, τα κοινά αγαθά; Όλα τα αγαθά, δηλαδή, όλα τα δημόσια εργαλεία που παράγουν ασφάλεια σε ένα περιβάλλον κρίσεων και αστάθειας.
Είναι αριστερή ή κεντρώα σήμερα μια πολιτική που θέτει στο επίκεντρο το θέμα της αναδιανομής, δεν μιλά γενικά και αόριστα για τις ανισότητες, αλλά προτάσσει συγκεκριμένες πολιτικές, ενάντια στη νόμιμη φοροαποφυγή ή την φοροδιαφυγή του ακραίου πλούτου και των κερδών;
Είναι αριστερή ή κεντρώα σήμερα μια πολιτική που διεκδικεί την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας ώστε να μην ανοίξει ένας νέος κύκλος λιτότητας στην Ευρώπη; Που διεκδικεί το Σύμφωνο να μην αφορά αυθαίρετους αριθμητικούς κανόνες για το χρέος και το έλλειμμα, αλλά στόχους κοινωνικής συνοχής, για μια προς τα πάνω σύγκλιση; είναι ριζοσπαστικό ή κεντρώο το αίτημα εξαίρεσης από τους όποιους δημοσιονομικούς στόχους των δαπανών για την υγεία ή την πράσινη μετάβαση; Την ώρα μάλιστα που η κυβέρνηση της ΝΔ φαίνεται να έχει ήδη συμφωνήσει σε επαναφορά των πρωτογενών πλεονασμάτων του 2% σαν να μην έχει μεσολαβήσει η κρίση ακρίβειας και η ενεργειακή κρίση;
Είναι αριστερή ή κεντρώα μια πολιτική που θέτει μετ επιτάσεως το θέμα της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας ώστε η χώρα να διεκδικήσει μια διαφορετική θέση στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας με έμφαση στην πράσινη μετάβαση, την καινοτομία, τα συνεργατικά εγχειρήματα;
Είναι τελικά αριστερό ή κεντρώο να υπερασπιστούμε μια ενεργητική και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, όπως αυτή που άσκησε ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση, και οδήγησε σε μια από τις κορυφαίες παρακαταθήκες του Αλέξη Τσίπρα, στη Συμφωνία των Πρεσπών;
Να επενδύσουμε στο περιεχόμενο, να εμβαθύνουμε και με τεχνικούς όρους ακόμη, ώστε να προκρίνουμε πολιτικές που μπορούν να καταστήσουν την θέση μας σύγχρονη, αξιόπιστη, αποτελεσματική.
Οικονομία
Στην οικονομία να επεξεργαστούμε και να μιλήσουμε συγκεκριμένα για το πώς θα διαμορφώσουμε ένα αναπτυξιακό μοντέλο και παραγωγικά καινοτόμο, ένα μοντέλο συμπεριληπτικής ανάπτυξης,
να μιλήσουμε για μια προοδευτική φορολογική μεταρρύθμιση, για το επενδυτικό περιβάλλον, και την ανάγκη βαθέων τομών και μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση αλλά και στην ταχύτητα της απονομής της δικαιοσύνης, για στήριξη με συγκεκριμένες πολιτικές συνεργατικών εγχειρημάτων ΜμΕ που μπορούν να πρωταγωνιστήσουν στην οικονομία της γνώσης και της καινοτομίας.
Εργασία
Είναι φανερό ότι οι θέσεις μας δεν μπορούν να περιορίζονται στην αποκατάσταση θεσμών του παρελθόντος. Για κάποιους εργαζόμενους έχουν νόημα αλλά για πολλούς δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα. Πρέπει να μιλήσουμε για τις σύγχρονες ανάγκες με προωθητικό τρόπο. Να μιλήσουμε για τη "μεγάλη παραίτηση". Για το γεγονός δηλαδή ότι χιλιάδες εργαζόμενοι προσπαθούν να βάλουν οι ίδιοι ένα όριο στις προβληματικές εργασιακές σχέσεις, παίρνοντας το ρίσκο της παραίτησης. Να μιλήσουμε για συγκεριμένες πολιτικές που διασφαλίζουν δικαιώματα στην εργασία για όλους, χωρίς εργαζόμενους δεύτερης κατηγορίας – όπως οι εργολαβικοί, οι διανομείς στις πλατφόρμες και οι ψευδώς αυτοαπασχόλουμενους, να μιλήσουμε για το χρόνο εργασίας, να προσαρμόσουμε τις προτάσεις μας στις τεχνολογικές εξελίξεις ώστε να μην ώστε δημιουργούνται γκρίζες ζώνες στην προστασία.
Εξωτερική πολιτική
Να υπερασπιστούμε μια προοδευτική εξωτερική πολιτική.
Που προασπίζεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και χρησιμοποιεί το διεθνές δίκαιο για να επιλύουμε ειρηνικά διαφορές με τους γείτονές μας.
Σε ό,τι αφορά τη σχέση μας με την Τουρκία, αποδείχθηκε τα προηγούμενα χρόνια ότι μόνο οι εξοπλισμοί και οι αμυντικές συμφωνίες δεν αρκούν για να αποκτήσει το αίσθημα ασφάλειας ο Έλληνας πολίτης.
Επιπλέον αποδείχθηκε για μια ακόμη φορά μετά τις Πρέσπες ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν διστάζει να επιτεθεί στους πολιτικούς του αντιπάλους με όρους πατριδοκαπηλίας, για να μας παρουσιάσει ως "εθνική εξαίρεση".
Αυτές είναι οι λογικές που συνέβαλαν και στην άνοδο της ακροδεξιάς στην Ελλάδα. Εμείς δεν θα ακολουθήσουμε αυτόν τον επικίνδυνο δρόμο. Στα ελληνοτουρκικά στεκόμαστε απέναντι σε προτάσεις που κινούνται εις βάρος των συμφερόντων της χώρας. Αλλά στεκόμαστε και απέναντι στην λογική της αδράνειας και της αναβλητικότητας που μας οδηγεί σε αδιέξοδα και κινδύνους.
Ελληνοτουρκικά
Η επανεκκίνηση του διαλόγου με την Τουρκία σε συνέχεια της δυναμικής που δημιουργήθηκε μετά τους σεισμούς είναι θετική εξέλιξη. Αλλά χρειαζόμαστε έναν συγκροτημένο διάλογο στη βάση του διεθνούς δικαίου.
Που δεν θα περιορίζεται σε απλή ανταλλαγή επισκέψεων αλλά θα βασίζεται στην ανάπτυξη Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Που θα έχει σαφείς κόκκινες γραμμές, σαφή προοπτική την προσφυγή στη Χάγη για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ και θα εντάσσει τα ελληνοτουρκικά στις ευρωτουρκικές σχέσεις.
Αναμένουμε άμεσα ενημέρωση και ξεκάθαρες απαντήσεις από την Κυβέρνηση για την συνάντηση με τον κ. Ερντογάν διότι οι δηλώσεις Μητσοτάκη δημιούργησαν σοβαρά ερωτηματικά.
Αποτελεσματικότητα
Κι εδώ πρέπει να αποφύγουμε την παγίδα της προχειρότητας. Χρειάζεται γνώση, τεχνική επάρκεια και αξιοποίηση των ειδικών σε κάθε πεδίο.
Όχι για να μας πουν τί να κάνουμε, αλλά για να κάνουμε πράξη αυτό που πολιτικά επιδιώκουμε.
Με άμεσο στόχο να εμπνεύσουμε ξανά.
Να ασκήσουμε δημιουργική αντιπολίτευση σήμερα.
Να διευρύνουμε τα όρια του εφικτού, ώστε να γίνουμε αύριο η ρεαλιστική και αποτελεσματική διακυβέρνηση για τους πολλούς.
Πιστεύω βαθιά πως είμαστε ικανοί για ένα τέτοιο εγχείρημα.
Ν.Δ.
Η ηγεμονία της ΝΔ μπορεί να αντιστραφεί.
Η ΝΔ επένδυσε σε μια κοινωνία χαμηλών, εν μέρει και μηδενικών προσδοκιών. Εκ των πραγμάτων αυτή η συνθήκη, δεν θα είναι επ’ αόριστον ανεκτή.
Αλλά ακόμη κι αυτές οι υποσχέσεις που έδωσε, δύσκολα θα εκπληρωθούν.
Ο οικονομικός κύκλος λιτότητας που ανοίγει δεν αφήνει πολλά περιθώρια σε μια νεοφιλελεύθερη πολιτική να τις διατηρήσει.
Το μεγάλο ερώτημα είναι ποιον θα βρει η ΝΔ απέναντι της.
Ένα αδύναμο, εσωστρεφή και χωρίς κυβερνητική προοπτική ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ;
Ή έναν ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ προγραμματικά, πολιτικά, και οργανωτικά έτοιμο;
ΣΥΡΙΖΑ
Χρειαζόμαστε έναν νέο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Έναν ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μεθοδικό, αποτελεσματικό, σύγχρονο.
Δεν ξεκινάμε από το μηδέν. Το κόμμα μας έχει διαγράψει μια μεγάλη και πλούσια πορεία.
Έχουμε μια πολύτιμη συλλογική παρακαταθήκη με δύο κορυφαίους σταθμούς υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα:
Τότε που μέσα στην κρίση (2012) επιδιώξαμε να αναλάβουμε τη διακυβέρνηση, και αναλάβαμε (2015) την ευθύνη να βγάλουμε την χώρα από το τέλμα της χρεοκοπίας. Είναι η στιγμή, που ο ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύει ότι θέλει και μπορεί να είναι κόμμα διακυβέρνησης.
Αλλά και τότε που πήραμε την απόφαση να διευρύνουμε τον ΣΥΡΙΖΑ και να τον μετατρέψουμε σε ένα μεγάλο μαζικό κόμμα.
Αυτά είναι συλλογικές παρακαταθήκες.
Παρακαταθήκες πάνω στις οποίες πρέπει να χτίσουμε την επόμενη μέρα.
Έχουμε όμως και σοβαρές ελλείψεις και σοβαρές παθογένειες.
Διότι το κόμμα μας ακόμα παραμένει μακριά από τις ανάγκες και από τους στόχους που θέτουμε. Το έχουμε επισημάνει αρκετές φορές, είναι όμως επείγουσα ανάγκη, να αποκτήσουμε αποτελεσματική παρέμβαση στους κοινωνικούς χώρους, στα συνδικάτα, στην αυτοδιοίκηση, στους επιστημονικούς φορείς.
Ταυτόχρονα είναι αναγκαίο να εντάξουμε ουσιαστικά όλους όσοι προσήλθαν στο κόμμα τα τελευταία χρόνια, μετά το κάλεσμα του Αλέξη Τσίπρα, να αποκτήσουν ρόλο, να θέσουμε συγκεκριμένους και μετρήσιμους στόχους στις οργανώσεις και να παρακολουθούμε στενά την πορεία τους.
Θα πρέπει να φέρουμε εμείς τον ΣΥΡΙΖΑ στη ζωή των μελών και των φίλων μας και όχι να περιμένουμε να χωρέσουν όλοι και όλες σε ένα προκατασκευασμένο κοστούμι.
Στο νέο κύκλο που ανοίγει για τον ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ σας καλώ να προχωρήσουμε όχι με το άγχος της δικαίωσης των διαφορετικών μας διαδρομών ή εμπειριών, αλλά επιτυγχάνοντας μια νέα σύνθεση, ώστε να συγκροτήσουμε μια νέα κοινή ταυτότητα, ώστε να δημιουργήσουμε μια νέα πολιτική παράδοση. Την πολιτική παράδοση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, ενός νέου σύγχρονου αριστερού κόμματος που μπορεί να είναι ο κορμός, το κέντρο και ο βασικός εκφραστής του δημοκρατικού και προοδευτικού κόσμου.
Χρειαζόμαστε: μεθοδικότητα, δέσμευση σε συγκεκριμένους στόχους, συνέπεια αλλά πάνω από όλα ένα κόμμα με δομές.
Ένα κόμμα των δομών και όχι των προσώπων.
Τα όσα είπα αποτελούν αδρές στρατηγικές γραμμές μιας νέας πορείας για το ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, γιατί καμία ατομική συμβολή δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη συλλογική ευφυία του κόμματος.
Αν εμπιστευτούμε και αν επενδύσουμε σε αυτή τη συλλογική ευφυία είμαι πεπεισμένη ότι μπορούμε να πετύχουμε. Σε ό,τι με αφορά αναλαμβάνω την ευθύνη να υπηρετήσω με όλες μου τις δυνάμεις αυτή τη νέα προοπτική.