Ραγδαία αύξηση αφίξεων ασυνόδευτων προσφυγόπουλων, κυρίως από τον Έβρο, καταγράφεται τους τελευταίους μήνες, ενώ ο εκτιμώμενος συνολικός αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα ανέρχεται σε 2352, σύμφωνα με στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων.

Το σύστημα στέγασης των ασυνόδευτων ανηλίκων της χώρας περιλαμβάνει επί του παρόντος 71 κέντρα μακροχρόνιας φιλοξενίας και 82 εποπτευόμενα διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης. Η δυναμικότητα των θέσεων φιλοξενίας σαφώς έχει ένα συγκεκριμένο αριθμό, όπως ορίζεται μέσα από την Εθνική Στρατηγική, στις 2500 θέσεις.

Στην επικαιροποιημένη κατάσταση για τα ασυνόδευτα ανήλικα, που εκδόθηκε την 1η Οκτωβρίου από την Ειδική Γραμματεία Προστασίας, η αύξηση διαφαίνεται από τον Μάιο με 497 παραπομπές ανηλίκων σε σχέση με 293 τον Απρίλιο, τον Ιούνιο είναι 521, τον Ιούλιο 577, τον Αύγουστο 732 και το Σεπτέμβριο 799.

Όπως καταγράφεται στη μηνιαία αναφορά της Ειδικής Γραμματείας, την τρέχουσα χρονική στιγμή, η πλειονότητα των ασυνόδευτων ανήλικων που εισέρχονται από τα χερσαία σύνορα του Έβρου είναι έφηβοι από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και την Συρία. «Έρχονται πολλές κατευθείαν στα γραφεία μας, ακραία ταλαιπωρημένα και ζητώντας να στεγαστούν», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Λίλη Κωνσταντίνου από την ΑΡΣΙΣ.

«Υπήρχε ήδη αύξηση από τον Απρίλιο και πλέον υποστηρίζουμε τριπλάσιο αριθμό, με τις δομές φιλοξενίας να είναι υπερπλήρεις», προσθέτει.

Η δυναμικότητα των δομών φιλοξενίας τους, που ορίζεται μέσα από την Εθνική Στρατηγική στις 2500 θέσεις είναι προς τον παρόν επαρκής, αν και αρχίζει να πιέζεται από τις αφίξεις.

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ειδικός γραμματέας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, Ηρακλής Μοσκώφ, τονίζει ότι την τρέχουσα χρονική στιγμή, η αύξηση που έχει καταγραφεί στις αφίξεις «δημιουργεί ένα καινούριο περιβάλλον, στο οποίο πρέπει να ανταποκριθούμε μέσα από τις απαιτούμενες διαδικασίες χρηματοδότησης για την περαιτέρω ενδυνάμωση του συστήματος υποδοχής των ασυνόδευτων ανήλικων».

Από την πλευρά της, η Λίλη Κωνσταντίνου, υπεύθυνη στη Θεσσαλονίκη τής κινητής μονάδας για ασυνόδευτα παιδιά σε επισφαλείς συνθήκες και του Κέντρου Πληροφόρησης της ΑΡΣΙΣ- Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων, αναφέρεται στην μεγάλη αύξηση αφίξεων ασυνόδευτων προσφυγόπουλων τα οποία, πολλές φορές, τα βρίσκουν να τους περιμένουν νωρίς το πρωί στην πόρτα των γραφείων της οργάνωσης.

Σύμφωνα με κ. Μοσκώφ, ο αριθμός αφίξεων στη χώρα μας επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες, που τους θερινούς μήνες είναι πιο ήπιες και την οργανωμένη ανταπόκριση του κράτους σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών και τους διεθνείς οργανισμούς. «Τα τελευταία χρόνια», επισημαίνει, «έχει οικοδομηθεί ένα σύστημα εντοπισμού, υποδοχής και φροντίδας ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ελλάδα, με διαδικασίες, συνεργασίες και γρήγορα αντανακλαστικά».

«Το σύστημα στέγασης και φροντίδας, αποτελεί ένα “οικοσύστημα” φιλοξενίας και φροντίδας που εγγυάται την προστασία των ανηλίκων, την κατάλληλη υποστήριξη, κοινωνική ένταξη και ομαλή μετάβασή τους στην ενήλικη ζωή. Την τρέχουσα χρονική στιγμή, η αύξηση που έχει καταγραφεί στις αφίξεις δημιουργεί ένα καινούριο περιβάλλον, στο οποίο πρέπει να ανταποκριθούμε μέσα από τις απαιτούμενες διαδικασίες χρηματοδότησης για την περαιτέρω ενδυνάμωση του συστήματος υποδοχής των ασυνόδευτων ανήλικων» λέει ο κ. Μοσκώφ. Παράλληλα, συμπληρώνει, στο πλαίσιο διακρατικής και ευρωπαϊκής συνεργασίας ένα ακόμα εργαλείο που ενεργοποιείται είναι το Πρόγραμμα Εθελοντικής Μετεγκατάστασης, για την προάσπιση των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων και μέχρι σήμερα 1274 ασυνόδευτα παιδιά έχουν μεταφερθεί με ασφάλεια σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ.

Προκειμένου, όπως εξηγεί, να μην μένει κανένα παιδί αόρατο και εκτός συστήματος προστασίας, δημιουργήθηκε ο Εθνικός Μηχανισμός Επείγουσας Ανταπόκρισης (ΕΜΕΑ), που λειτουργεί στην Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και υποστηρίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και τις οργανώσεις ΑΡΣΙΣ, Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού και ΜΕΤΑδραση.

Ο Εθνικός Μηχανισμός ενεργοποιείται με τον εντοπισμό ενός ανηλίκου που βρίσκεται εκτός πλαισίου οργανωμένης προστασίας και με τη συνεργασία της ΕΛ.ΑΣ., την Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης και την Υπηρεσία Ασύλου και φορείς παιδικής προστασίας, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι αποκτούν άμεσα πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, καταγραφής και στέγασης σε δομές επείγουσας φιλοξενίας.