Γράφει ο Χάρης Παυλίδης

 

Οι αφοριστικές επιθέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εκτός του ότι δεν λύνουν το πρόβλημα, δεν απαντούν και στο ζητούμενο: πώς θα σωθεί ο παγκόσμιος ιστός από τον εαυτό του; Υπάρχει μια πραγματικότητα και η απάντηση δεν είναι να κλείσουμε τα μάτια μας, αλλά να δούμε τον κόσμο με κριτικό πνεύμα. Η δαιμονοποίηση του Facebook, του Twitter ή του Tiktok εκτός από αστεία είναι και σκοταδιστική αφού παραπέμπει σε εποχές όπου η τεχνολογική πρόοδος τελούσε υπό διωγμόν. Εν προκειμένω το πρόβλημα δεν είναι τα κοινωνικά δίκτυα, αλλά η καταχρηστική λειτουργία της ελευθερίας που παρέχουν στους χρήστες τους.

Το γεγονός ότι όλοι, λιγότερο ή περισσότερο, προτιμάμε να σερφάρουμε στο Διαδίκτυο αντί να διαβάζουμε ένα βιβλίο, ότι δεν διαβάζουμε εφημερίδες προτιμώντας τις φήμες και τα κουτσομπολιά των κοινωνικών δικτύων, ότι δεχόμαστε άκριτα τις θεωρίες συνωμοσίας θεωρώντας ότι ο Τύπος αποκρύπτει την αλήθεια, δεν συνεπάγεται ότι για όλα αυτά την αποκλειστική ευθύνη έχουν οι πλατφόρμες. Προφανώς η ελευθερία στα χέρια οργανωμένων ομάδων που εξυπηρετούν κάθε λογής συμφέροντα λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις, αλλά οφείλουμε ως ενεργοί πολίτες να αναζητήσουμε την ισορροπία ανάμεσα στο εικονικό και στο πραγματικό: προστατεύοντας τον εαυτό μας και τα ίδια τα κοινωνικά δίκτυα.

Η καλή εξέλιξη: το Facebook, για πρώτη φορά, σημειώνει σημαντικές απώλειες μια και το εγκατέλειψαν τέσσερα εκατομμύρια χρήστες. Ταυτοχρόνως, το Twitter δέχθηκε ένα σημαντικό πλήγμα από τη στιγμή που ο Ιλον Μασκ δεν δέχθηκε ότι ο αριθμός των χρήστων του είναι ο πραγματικός (ψεύτικα profiles) και ματαίωσε την εξαγορά του.

Το καλό νέο: παγκοσμίως οι πωλήσεις βιβλίων αυξήθηκαν –και λόγω της πανδημίας– ενώ οι νέοι αμφισβητούν την αξιοπιστία των πληροφοριών που διακινούνται στον παγκόσμιο ιστό. Πολλές εφημερίδες ανακτούν τους αναγνώστες τους –στην Ελλάδα είθισται τα καλά νέα να αργούν– ενώ η δημοσιογραφική υπογραφή συνιστά και πάλι προϋπόθεση για τη δημοσίευση. Εν ολίγοις, ξεκινάει η αναζήτηση αυτού που προαναφέραμε: της ισορροπίας.

Δεν είναι εύκολο και θα χρειαστεί χρόνος προκειμένου τα κοινωνικά δίκτυα να επιστρέψουν στην αρχική τους αποστολή. Και με δεδομένο ότι δύσκολα θα βρεθεί ο αδένας του εγκεφάλου που θα διακρίνει το πραγματικό από το εικονικό, το fake από την αλήθεια, η αναζήτηση της ισορροπίας επαφίεται στον επαγγελματισμό των δημοσιογράφων και όχι των δημοσιογραφούντων.