Οι τάσεις σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής δραστηριότητας και κυρίως τουρισμού και εξαγωγών στο δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου επιβεβαιώνουν το “αδύναμο” σενάριο ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας μετά την “κάθετη” βουτιά του β’ τριμήνου.

Τα στατιστικά στοιχεία του β΄ τριμήνου βρίσκονται ακόμα υπό επεξεργασία στην ΕΛΣΤΑΤ, αλλά οι προσωρινές εκτιμήσεις για τη βουτιά της οικονομικής δραστηριότητας στην περίοδο του lockdown, προδιαγράφουν την “εξαφάνιση” ενός ποσοστού του ΑΕΠ που ξεπερνά το 15%-16%. Και το οποίο έρχεται να αφαιρεθεί από το ΑΕΠ, μετά από την πτώση (σε τριμηνιαία βάση) κατά 1,6% στο α΄ τρίμηνο του έτους, προ της πανδημίας…

Τα τελικά μεγέθη για το β΄ τρίμηνο όπως και οι προσωρινές ανεπίσημες εκτιμήσεις για το γ΄ τρίμηνο θα είναι δημοσιοποιήσιμα από την ΕΛΣΤΑΤ την πρώτη εβδομάδα του Σεπτέμβρη.

Τότε η πραγματική “εικόνα” της ζημιάς που έχει γίνει συνολικά στο α΄ εξάμηνο του 2020, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το σύνολο της “πτώσης” για το 2020 και την αναπροσαρμογή της οικονομικής διαχείρισης συνολικά.

Το γεγονός ότι το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου δεν δημιουργεί θετικές προσδοκίες ανάκαμψης στο β΄ εξάμηνο, σύμφωνα με εκτιμήσεις υπηρεσιακών παραγόντων του οικονομικού επιτελείου, είναι πολύ πιθανό να υποχρεώσει το ΥΠΟΙΚ να υιοθετήσει εναλλακτικές “λύσεις” κάνοντας μεγαλύτερη χρήση του τμήματος του “μαξιλαριού” των 30-32 δισ. ευρώ που βρίσκεται στην διάθεση του οικονομικού επιτελείου. Στην περίπτωση αυτή βέβαια, όπως αναφέρεται αρμοδίως, ενδέχεται να αλλάξει ο στόχος για το τέλος του 2020…

Προς το παρόν παραμένει σε ισχύ ο κατ’ αρχήν σχεδιασμός του ΥΠΟΙΚ, που ήταν και παραμένει, μέχρι να επιβεβαιωθούν οριστικά τα αποτελέσματα του γ΄ τριμήνου, να κάνει μικρή χρήση του τμήματος του “μαξιλαριού”, αναπληρώνοντας διαρκώς τα ποσά που χρησιμοποιεί με άλλες εισροές (κοινοτικοί πόροι, αναχρηματοδότηση μέσω δανεισμού, SURE κ.ά.) έτσι ώστε το 2020 να κλείσει με το “μαξιλάρι” τελικά ανέπαφο στα 30-31 δισ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται εδώ ότι από το “μαξιλάρι” αυτό τα περίπου 15 δισ. ευρώ που αποτελούν το υπόλοιπο του τελευταίου δανείου από τον ESM σχηματίσθηκε με απόφαση του Eurogroup τον Ιούνιο του 2018 προκειμένου να εγγυηθεί έναντι των δανειστών αλλά και των αγορών, την μεσοπρόθεσμη εξόφληση του δημόσιου χρέους.

Τα υπόλοιπα 15-17 δισ. ευρώ έχουν συγκεντρωθεί με την ενεργό διαχείριση των διαθεσίμων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, διπλασιάζοντας έτσι το εγγυητικό του χρέους αρχικό “μαξιλάρι” από τα 15 δισ. ευρώ σε 30 δισ., ενώ κάποια στιγμή στις αρχές του 2020 είχε φτάσει στα 37 δισ. ευρώ.

Στο μεταξύ βέβαια, με το ξέσπασμα της πανδημίας, η ΕΚΤ ενεργοποίησε το έκτακτο QE (PEPP) με το οποίο παρεμβαίνει στις αγορές αγοράζοντας κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης μαζί και ελληνικά για πρώτη φορά.

Με αυτή την έννοια η “εγγύηση” που αποτελούσε το “μαξιλάρι” έχει ξεπερασθεί όσον αφορά τις αγορές από την ευρύτερη παρέμβαση του PEPP.

Χαρακτηριστικό άλλωστε είναι ότι στο πλαίσιο του PEPP οι αγορές ελληνικών ομολόγων έχουν σε κάποια διαστήματα στο β΄ τρίμηνο ξεπεράσει την “κλείδα” της χώρας και έχουν οδηγήσει έτσι σε πολύ χαμηλά επίπεδα τις αποδόσεις και τα spreads των ελληνικών ομολόγων (όπως άλλωστε και των ιταλικών, ισπανικών, πορτογαλικών).

Αυτή η παρέμβαση της ΕΚΤ ήταν και παραμένει συνάρτηση της πρωτοφανούς ύφεσης της οικονομίας σε ορισμένες χώρες το β΄ τρίμηνο (Ιταλία -17,3%, Ισπανία -22,1% κ.ά.), επιτρέποντας έτσι την αναχρηματοδότηση του χρέους τους με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια.

Κάτι που θα ήταν αδύνατο να συμβεί χωρίς την παρέμβαση αυτή…

Στο ΥΠΟΙΚ ο στόχος της διατήρησης του “μαξιλαριού” στα 30 δισ. ευρώ στο τέλος του 2020, συνδέεται με δύο ουσιαστικές επιδιώξεις/προϋποθέσεις.

Αφενός με την προϋπόθεση οτι η ύφεση συνολικά το 2020 δεν θα ξεπεράσει το 9%-10% του ΑΕΠ και αφετέρου με τη στόχευση της χρήσης του μισού μαξιλαριού (15 δισ. ευρώ) το α΄ εξάμηνο του 2021 αν η ύφεση συνεχισθεί.

Αυτό βέβαια συναρτάται και με το αν έχει διασφαλισθεί ή όχι η προσβαση σε “αντι-covid” δανεισμό από τον ESM, μαζί με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου μέχρι την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης στο β΄ εξάμηνο του 2021.

Σε κάθε περίπτωση ο συνδυασμός των παρεμβάσεων της ΕΚΤ μέσω του PEPP με το “μαξιλάρι” των 30 δισ. ευρώ (από τα οποία μόνο τα 15 μπορούν να χρησιμοποιηθούν με κυβερνητική απόφαση), επιτρέπουν στο ΥΠΟΙΚ και τον ΟΔΔΗΧ να “ξοδεύει” από τον κουμπαρά αυτόν και να τα “συμπληρώνει” στη συνέχεια με την ενεργό διαχείριση του δανειακών διαθεσίμων.

Πηγή: capital.gr