Μόλις ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζο Ματαρέλα ανακοίνωσε χθες βράδυ ότι παραχωρεί περισσότερο χρόνο στα πολιτικά κόμματα για τις διαβουλεύσεις με στόχο τον σχηματισμό κυβέρνησης, όλοι στο κεντοαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (PD) άφησαν έναν αναστεναγμό ανακούφισης, καθώς στην συνάντηση που είχε προηγουμένως ο πρόεδρος με το αντισυστημικό Κίνημα των 5 Αστέρων, ο ηγέτης του Λουΐτζι Ντι Μάγιο δεν έκανε τον παραμικρό υπαινιγμό για επαφές με το PD. Ωστόσο, τα πράγματα πήγαν καλύτερα απ’ ό,τι περίμεναν και πλέον με την επόμενη συνάντηση των κομμάτων με τον πρόεδρο να έχει προγραμματισθεί την ερχόμενη Τρίτη, οι προοπτικές είναι πολύ ευνοϊκότερες.

«Από τις προτάσεις και τις αρχές που καταθέσαμε στον πρόεδρο και τις δηλώσεις και τα προγραμματικά σημεία του Ντι Μάγιο διαφαίνεται ένα πλαίσιο εντός του οποίου σαφώς κι είναι δυνατόν ότι μπορεί να ξεκινήσουμε να εργαζόμαστε», σχολίασε ο ΓΓ του PD Νικόλα Τζινγκαρέτι. Όμως στην έδρα του κόμματός του, την οδό Νατζαρένο, το κλίμα δεν είναι ήρεμο. Το κόμμα ναι μεν θα ξεκινήσει διαβουλεύσεις με το Κίνημα του Ντι Μάγιο, όμως στις συνομιλίες τούτες θα είναι διαιρεμένο: μεταξύ του Τζινγκαρέτι–που έχει πίσω του την κομματική βάση– και του πρώην ΓΓ και πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι–που ελέγχει την κοινοβουλευτική ομάδα–υπάρχει μία άβυσσος.

Το κομβικό σημείο για την όποια διεργασία, τόσο για τον σχηματισμό κυβέρνησης, όσο και για τις εσωκομματικές διεργασίες στο PD, είναι η επιλογή του ονόματος του προαλειφόμενου πρωθυπουργού. Ο Τζινγκαρέτι κλίνει προς την επιλογή μίας υπερκομματικής προσωπικότητας: πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τον επικεφαλής της αρχής κατά της διαφθοράς Ραφαέλε Καντόνε, αλλά και του προέδρου της Ιταλικής Συμμαχίας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Ενρίκο Τζοβανίνι. Για τον Ρέντσι, όποιος κι εάν επιλεγεί του είναι αδιάφορο, αρκεί να σχηματισθεί μία κυβέρνηση, έτσι ώστε ο ίδιος να έχει χρόνο να πει την τελευταία λέξη αργότερα. Στην ουσία -και κανείς δεν αμφιβάλλει γι’ αυτό- ο Ρέντσι προετοιμάζει το καινούργιο κόμμα του, αλλά συνάμα θέλει να έχει κι έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαβουλεύσεις για μία επικείμενη κυβέρνηση. Για τον λόγο τούτο, μετά την παραίτηση του πρωθπουργού Τζουζέπε Κόντε, οι «Ρεντσικοί» άρχισαν να δηλώνουν urbi et orbi την ιδέα μίας κυβέρνησης «Κόντε νο 2». Και όταν ο Τζινγκαρέτι επισήμως απέκλεισε κάθε τέτοιο ενδεχόμενο, τότε και ο Ρέντσι διάτορα πλέον τάχθηκε υπέρ της νέας πρωθυπουργίας Κόντε, προκαλώντας αναταράξεις στην οδό Νατζαρένο.

Τα προβλήματα για το PD ξεκίνησαν όταν ο πρώην πρωθυπουργός, παλιός συνεργάτης του Ρέντσι και πλέον αντίπαλός του, Πάολο Τζεντιλόνι άφησε να διαρρεύσουν τρία από τα προγραμματικά σημεία που έθεσαν με επιθετικό τρόπο στο τραπέζι των διαβουλεύσεων με τα 5 Αστέρια, θεωρώντας τα αδιαπραγμάτευτα: κατάργηση των νόμων για την ασφάλεια, που θέσπισε ο ηγέτης της ακροδεξιάς Λέγκας Ματέο Σαλβίνι ως υπουργός Εσωτερικών, επίσημη συμφωνία για τον προϋπολογισμό πριν τον σχηματισμό της κυβέρνησης, όχι στη μείωση του αριθμού των κοινοβουλευτικών εδρών, όπως είχε συμφωνηθεί ως σήμερα. Τα τρία τούτα σημεία προκάλεσαν τη στιγμιαία παύση των άτυπων διαπραγματεύσεων με το Κίνημα του Ντι Μάγιο, καθώς προκάλεσαν έκπληξη στο επιτελείο του κόμματος. Το αποτέλεσμα ήταν ότι στη συνάντηση στο Κουηρηνάλιο Μέγαρο με τον Ματαρέλα, ο Ντι Μάγιο επέμεινε στη μείωση του αριθμού των εδρών «εντός της παρούσης θητείας» της Βουλής, επέκρινε μεν τον Σαλβίνι «που άνοιξε μονομερώς την κρίση», αλλά δεν ανέφερε το PD ως πιθανό συνομιλητή για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Στο κόμμα του Τζινγκαρέτι όλοι άρχισαν να ανησυχούν, όμως η παράταση που έδωσε ο Ματαρέλα, τους προκάλεσε ανακούφιση.

Στο PD ουδείς νιώθει πλέον ασφαλής, ούτε καν η πλευρά του Ρέντσι. Όλοι τους πλέον φοβούνται πως το Κίνημα των 5 Αστέρων θα θέσει ως όρο να πρωθυπουργεύσει ο Ντι Μάγιο, μόλις από το πανόραμα αποχωρήσει ο Κόντε, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες δεν ενδιαφέρεται ούτε και για την–χηρεύουσα ακόμη–θέση του Ευρωπαίου Επιτρόπου από πλευράς Ιταλίας. Σε περίπτωση που ο όρος τούτος έλθει στη διαπραγμάτευση, αναμένεται ότι η πλευρά Τζινγκαρέτι θα τον απορρίψει. Η περίπτωση της αποτυχίας και της προσφυγής στις κάλπες τότε θα είναι ορατή, καθώς ο Τζινγκαρέτι έχει θέσει ως προϋπόθεση, είτε τον σχηματισμό μίας σταθερής κυβέρνησης, είτε εκλογές. Τώρα όλοι στο κόμμα ευελπιστούν πως ο Ντι Μάγιο θα προτείνει ένα τρίτο πρόσωπο ως πρωθυπουργό.

Εντός των προσεχών ημερών θα υπάρξουν θεματικές συναντήσεις ανάμεσα στα ανώτερα στελέχη των δύο κομμάτων. Μάλιστα προβλέπεται και μία συνάντηση ανάμεσα στον Τζινγκαρέτι και τον Ντι Μάγιο, όμως προς το παρόν δεν έχει ορισθεί κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία γι’ αυτό.

Εν τω μεταξύ, ο Κόντε θα εκπροσωπήσει την Ιταλία στη διάσκεψη της G7 στο Μπιαρίτζ της Γαλλίας. Με δεδομένο ότι η διορία στην Ιταλία για να προτείνει το όνομα του Ευρωπαίου Επιτρόπου που της αναλογεί εκπνέει στις 26 Αυγούστου, ο Κόντε ενδέχεται σε συνεργασία με τον Ματαρέλα, και με γνώμονα πως απορρίπτει το ενδεχόμενο να διορισθεί ο ίδιος στο αξίωμα τούτο, να ορίσει μία άλλη προσωπικότητα. Φήμες θέλουν να έχει προταθεί το όνομα του ΥΠΕΞ Έντσο Μοαβέρο Μιλανέζι, ή ακόμη καλύτερα μία γυναίκα (κάτι που φέρεται να έχει προτείνει και η νέα πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν), η οποία όμως δεν θα προέρχεται από την πολιτική.

Επιπλέον, ο διορισμός του Ιταλού Επιτρόπου αποτελεί δυνητικά κι άλλο ένα αγκάθι στις κυβερνητικές διαπραγματεύσεις. Το Κίνημα του Ντι Μάγιο δεν επιθυμεί να διορισθεί Επίτροπος από τις τάξεις του, προκειμένου να μην είναι δεσμευμένο εάν χρειασθεί να αντιταχθεί σε έναν προϋπολογισμό, που θα έχει συνταχθεί καθ’ υπαγόρευση των Βρυξελλών–κατά τα πρότυπα του Σαλβίνι. Ο Τζινγκαρέτι από την πλευρά του θα επιθυμούσε να στείλει στις Βρυξέλλες τον Τζεντιλόνι, όμως αυτό θα εξαρτηθεί από τις διαβουλεύσεις του επόμενου 4ήμερου ανάμεσα στο PD και το Κίνημα. Μόνο που και στα δύο κόμματα, η ενότητα δεν είναι διόλου εξασφαλισμένη. Απεναντίας.

Γιώργης-Βύρων Δάβος

Πηγή: La Repubblica, Il Fatto Quotidiano, huffingtonpost.it