Φθηνό χρήμα για τις τράπεζες και μεγάλη ανάσα για την Ελλάδα φέρνει η απόφαση της ΕΚΤ να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο. Τα ομόλογα της χώρας μας είχαν αποκλειστεί από τον Αύγουστο του 2018 και την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου καθώς η χώρα δεν έχει επενδυτική βαθμίδα. 

«Χαιρετίζουμε την απόφαση της ΕΚΤ να αποδεχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση, μια κίνηση που θα δώσει ώθηση στην ρευτότητα της οικονομίας. Κινούμαστε αποφασιστικά και με ένα στέρεο οικονομικό σχέδιο και η Ελλάδα θα βγει ακόμα πιο δυνατή από αυτή την περιπέτεια» έγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Η απόφαση αυτή, σε συνδυασμό με την προηγούμενη απόφαση της ΕΚΤ με την οποία τα ελληνικά ομόλογα θεωρούνται αποδεκτοί τίτλοι στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης λόγω πανδημίας (PEPP), διευρύνει σημαντικά τις πηγές χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών και κατ’ επέκταση ενισχύει την ικανότητά τους να στηρίξουν την πραγματική οικονομία, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Επιπλέον, αναμένεται να έχει θετική επίδραση στην εμπορευσιμότητα και τις αποτιμήσεις των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί έμπρακτη και ουσιαστική στήριξη στη χώρα μας» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μετά την απόφαση.

Η απόφαση της ΕΚΤ παρέχει τη δυνατότητα στις τράπεζες να αποκτήσουν πρόσβαση στα κεφάλαιά της με μηδενικά επιτόκια, ενώ την ίδια στιγμή το ελληνικό δημόσιο θα μπορεί να πουλάει με μεγαλύτερη ευχέρεια ομόλογα στις τράπεζες.

Αυτή είναι η δεύτερη απόφαση της ΕΚΤ μετά την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE). Επίσης γίνεται κατ’ εξαίρεση – λόγω των εκτάκτων συνθηκών από την κρίση της πανδημίας – αφού η χώρα δεν έχει επενδυτική βαθμίδα.

Επιπλέον, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι υιοθέτησε ένα άνευ προηγουμένου σύνολο έκτακτων μέτρων για τις εγγυήσεις προκειμένου να μετριάσει τη σύσφιξη των χρηματοοικονομικών συνθηκών στην Ευρωζώνη. Σε γενικές γραμμές το πακέτο αφορά:

  • Προσωρινή αύξηση της ανοχής κινδύνου του Ευρωσυστήματος προκειμένου να στηριχθεί ο δανεισμός στην οικονομία
  • Η ΕΚΤ χαλαρώνει τις προϋποθέσεις για τη χρήση πιστωτικών απαιτήσεων ως χρηματοοικονομική ασφάλεια
  • Υιοθετεί μια γενική μείωση των περικοπών που εφαρμόζει στις αποτιμήσεις των εξασφαλίσεων
  • Την εξαίρεση (Waiver) για την αποδοχή ελληνικών ομολόγων ως ενέχυρο στις πράξεις του Ευρωσυστήματος

Η ΕΚΤ σημειώνει ότι το τελευταίο πακέτο μέτρων συμπληρώνει τα άλλα μέτρα που ανακοίνωσε πρόσφατα, όπως οι νέες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (LTROs) και το Πρόγραμμα Έκτακτων Αγορών για την Πανδημία (Pandemic Emergency Purchase Programme – PEPP) για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού.

Τα μέτρα συνολικά, στηρίζουν την παροχή τραπεζικού δανεισμού ιδιαίτερα χαλαρώνοντας τις προϋποθέσεις για την αποδοχή δανειακών απαιτήσεων ως ενέχυρο. Την ίδια στιγμή, το Ευρωσύστημα χαλαρώνει το επίπεδο ανοχής κινδύνου για να στηρίξει την παροχή πίστωσης μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης, ιδιαίτερα μειώνοντας τα κουρέματα [haircuts] στην αποτίμηση των εξασφαλίσεων για όλα τα περιουσιακά στοιχεία.

Μεταξύ των μέτρων που υιοθέτησε η ΕΚΤ είναι οι απαιτήσεις για τις εγγυήσεις να περιλαμβάνουν πλέον δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενους και νοικοκυριά και να μειώσει το επίπεδο του ελάχιστου ορίου ποσού για εγχώριες δανειακές απαιτήσεις στο μηδέν από 25.000 ευρώ για να διευκολύνει την κινητοποίηση δανείων από μικρές εταιρικές οντότητες ως εγγυήσεις.

Αυξάνει επίσης από το 2,5% στο 10% το μέγιστο μερίδιο των μη διασφαλισμένων τίτλων χρέους που έχουν εκδοθεί από ένα τραπεζικό όμιλό στο χαρτοφυλάκιο ασφαλειών ενός πιστωτικού ιδρύματος.

Το Δ.Σ. αποφάσισε επίσης να αυξήσει προσωρινά το επίπεδο ανοχής κινδύνου μέσω μιας γενικής μείωσης των περικοπών [haircuts] στην αποτίμηση των εγγυήσεων κατά ένα πάγιο συντελεστή 20%.

Η ΕΚΤ σημειώνει ότι τα μέτρα αυτά είναι προσωρινά για όσο διαρκεί η κρίση της πανδημίας και συνδέονται με την διάρκεια του Προγράμματος Έκτακτων Αγορών (PEPP). Αναφέρει επίσης ότι θα τα επανεξετάσει πριν το τέλος του 2020, αξιολογώντας ταυτόχρονα εάν υπάρχει ανάγκη να παρατείνει ορισμένα από τα μέτρα αυτά.

Τέλος, αναφέρει ότι θα εξετάσει και νέα μέτρα για να μετριάσει προσωρινά τον αντίκτυπο στη διαθεσιμότητα των εγγυήσεων αντισυμβαλλόμενων από πιθανές υποβαθμίσεις.