Το υπουργείο Ισότητας υπολογίζει τον τζίρο σε 5 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα. Αλλοι μιλούν για 4 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Το βέβαιο είναι ότι σε έσοδα από την πορνεία η Ισπανία κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη και την τρίτη στον κόσμο (μετά το Πουέρτο Ρίκο και την Ταϊλάνδη). Οι γυναίκες που εκδίδονται στη χώρα υπολογίζονται σε 350.000. Και τώρα ο Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να καταργήσει την πορνεία με σχέδιο νόμου που θα φέρει στη Βουλή πριν λήξει η θητεία του.

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ
Η Ανα ντε Μιγκέλ, φιλόσοφος, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Rey Juan και συγγραφέας του βιβλίου «Σεξουαλικός νεοφιλελευθερισμός», συμφωνεί απολύτως. Η πορνεία δεν είναι μια δουλειά σαν τις άλλες, λέει σε ένα debate που οργάνωσε η Εl Pais, και οι γυναίκες δεν την επιλέγουν ελεύθερα. «Τι θέλετε, να πηγαίνουμε στις ουρές των ανέργων, όπου όλο και περισσότερες είναι γυναίκες, και να τους λέμε, χαλαρώστε, υπάρχει δουλειά στα μπουρδέλα; Να λέμε στους νέους που οι μητέρες τους είναι άνεργες ότι η σεξουαλική εργασία είναι μια επιλογή γι’ αυτές; Εγώ δεν θέλω έναν τέτοιο κόσμο. Δεν είναι ο κόσμος που θέλω για τους φοιτητές και τις φοιτήτριές μου».

Η Ενκάρνα Μποδελόν, νομικός και καθηγήτρια της Φιλοσοφίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, έχει μια διαφορετική προσέγγιση. Το μείζον πρόβλημα για κείνη είναι ότι «δεν προστατεύονται τα εργασιακά δικαιώματα των γυναικών που εκδίδονται. Και οι γυναίκες αυτές δεν μπορούν να καταγγείλουν τη βία ή τις άλλες μορφές κακοποίησης που υφίστανται. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε λοιπόν όλοι – και κυρίως οι φεμινίστριες – είναι να τις ακούσουμε».

Οι περισσότερες πόρνες στην Ισπανία είναι σήμερα ξένες γυναίκες χωρίς χαρτιά, που στρατολογήθηκαν πολλές φορές με ψεύτικες προσφορές εργασίας ή αναγκάστηκαν να βγουν στον δρόμο ύστερα από θανατικές απειλές που δέχθηκαν οι ίδιες και οι οικογένειές τους. Σε κανέναν άλλο τομέα δεν είναι τόσο δύσκολο για έναν εργαζόμενο να δραπετεύσει από τους εκβιασμούς, την τρομοκρατία και την απομόνωση.

Η Ανα ντε Μιγκέλ δεν το αρνείται. Η προσέγγισή της όμως είναι αμιγώς φεμινιστική. Η πορνεία είναι μια σχολή ανθρώπινης ανισότητας, σημειώνει, που ενισχύει την ιδέα ότι οι γυναίκες είναι κορμιά, αντικείμενα ή πράγματα στην υπηρεσία των ανδρών. Κι αν εκείνοι δεν μπορούν να βάλουν όρια – να μπουν στη θέση των άλλων ανθρώπων, και όχι της δικής τους επιθυμίας – πρέπει να τα βάλει η κοινωνία, δηλαδή το κράτος.

Δηλαδή; Τι εννοεί ο πρωθυπουργός, διερωτάται η Ενκάρνα Μποδελόν, όταν λέει ότι θέλει να καταργήσει την πορνεία; Εννοεί το μοντέλο της Βόρειας Ευρώπης; Μα αυτό ξέρουμε πού έχει οδηγήσει: στη Σουηδία, για παράδειγμα, δεν εξαλείφθηκε η ζήτηση, απλώς μετατοπίστηκε σε τρίτες χώρες. Οι εκδιδόμενες γυναίκες βγήκαν στην παρανομία. Και η βία εναντίον τους έχει αυξηθεί.

Κι όμως, το σουηδικό μοντέλο είναι το καλύτερο, επιμένει η Α.ν.Μ. Εκεί διερωτήθηκαν τι κοινωνία θέλουμε για τους γιους μας και τις κόρες μας, και γιατί. Και το σχέδιο της κοινωνίας στο οποίο κατέληξαν δεν έχει χώρο για την πορνεία, γιατί οι σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών πρέπει να βασίζονται στην ισότητα και την αμοιβαιότητα. Το κακό είναι ότι η Σουηδία ακολουθεί έναν μοναχικό δρόμο, αν και υπάρχουν χώρες, όπως η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιρλανδία, που ετοιμάζονται να ακολουθήσουν το παράδειγμά της.

Οχι, το καλύτερο μοντέλο είναι το νεοζηλανδικό, αντιτείνει η Ε.Μ. Σε διεθνές επίπεδο, οι οργανωμένες εργαζόμενες του σεξ έχουν πει ότι δεν θέλουν ελέγχους και περιορισμούς στην εργασία τους. Αυτό που θέλουν είναι δικαιώματα. Και το νεοζηλανδικό μοντέλο συζητείται πολύ επειδή προωθεί την αυτοοργάνωση μικρών συνεταιρισμών και καταργεί τον μαστροπό. Φυσικά δεν υπάρχει ένα ιδανικό μοντέλο για όλες τις χώρες, γιατί οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες δεν είναι ίδιες παντού και το βάρος της πατριαρχίας είναι αλλού μεγαλύτερο κι αλλού μικρότερο.

Μπορεί να γίνει διάκριση ανάμεσα στην πορνεία και τη σωματεμπορία; Η Α,ν.Μ. προτιμά να αναστρέψει την ερώτηση. «Πιστεύετε σοβαρά ότι οι άνθρωποι που πάνε με πουτάνες κάνουν αυτή τη διάκριση; Πιστεύετε ότι όταν βλέπουν μια γυναίκα στο πεζοδρόμιο με τακούνια και κοντή φούστα τη ρωτούν αν είναι εκεί με δική της βούληση ή την υποχρεώνουν; Οχι, το μόνο που ρωτούν είναι πόσο παίρνει».

Η Ε.Μ. διαφωνεί: «Αυτή η διάκριση γίνεται στις περισσότερες νομοθεσίες του κόσμου. Και είναι λογικό, αφού πρόκειται για δύο διαφορετικές καταστάσεις. Τόσο η Συνθήκη της Βαρσοβίας όσο και η Συνθήκη του Παλέρμο διαχωρίζουν την πορνεία από τη σωματεμπορία».

Για έναν οβολό

Η πορνεία έχει μακρά ιστορία στην Ευρώπη. Το 1942, η ελβετική κυβέρνηση τη νομιμοποίησε και την έθεσε υπό την προστασία του Συντάγματος. Ακολούθησαν κι άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Αυστρία, η Τουρκία, η Ουγγαρία και η Ελλάδα: η ίδρυση κρατικών πορνείων αποδίδεται στον Σόλωνα και η ταρίφα ήταν ένας οβολός. Η Ολλανδία αποτελεί τον μεγαλύτερο προορισμό σεξουαλικού τουρισμού στην Ευρώπη και δέχεται για τον λόγο αυτό γύρω στους 200.000 επισκέπτες τον χρόνο. Οι περισσότερες χώρες πάντως προσπαθούν να ρυθμίσουν με κάποιον τρόπο αυτό το επάγγελμα. Το μοντέλο που θέλει να ακολουθήσει τώρα ο Πέδρο Σάντσεθ είναι εκείνο της Σουηδίας και της Γαλλίας, όπου δεν τιμωρούνται οι γυναίκες, αλλά οι μαστροποί και οι πελάτες. Στη Φινλανδία, πάλι, τιμωρείται ο πελάτης μόνο όταν συλλαμβάνεται με γυναίκα που είναι θύμα κυκλώματος σωματεμπορίας.
ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ