Η αντιμετώπιση της καθημερινότητας είναι το μεγάλο πρόβλημα των κρατών-μελών της ΕΕ. Στην Ελλάδα το θέμα αυτό αποκτά μεγαλύτερη διάσταση, γιατί η πατρίδα μας βγήκε από μνημόνια και ταλαιπωρήθηκε από τη νόσο covid-19.

του Κωνσταντίνου Μαργαρίτη

Απαιτούνται γρήγορα αντανακλαστικά, άμεση αξιοποίηση όλων των κοινοτικών ενισχύσεων και κυρίως μια σύγχρονη διάρθρωση του κράτους σε νέα πρότυπα.

Ο κόσμος αλλάζει ταχύτατα μπροστά στα μάτια μας. Ο τρόπος που μεταβάλλονται οι συνθήκες και ο ρυθμός με τον οποίο συντελούνται οι αλλαγές μας προκαλούν έκπληξη, συχνά οδυνηρή. Ωστόσο δεν θα έπρεπε να ξαφνιαζόμαστε.

Ο κ.Ray Dalio, ιδρυτής της Bridgewater Associates, τονίζει χαρακτηριστικά:

  • Τα κράτη ξέμειναν από χρήματα και για να μπορέσουν να αποπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και επέλεξαν τη λύση της «εκτύπωσης» νομισματικών μονάδων.
  • Υφίστανται εσωτερικές διαμάχες μέσα στα ίδια τα κράτη, εξαιτίας της αυξανόμενης ανισότητας μεταξύ φτωχών και πλούσιων, καθώς η μεσαία τάξη συρρικνώνεται. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής, με τη δυσαρέσκεια να οδηγεί στην άνοδο του λαϊκισμού.
  • Αύξηση των εντάσεων μεταξύ χωρών.Όχι μόνο μεταξύ περιφερειακών κρατών, αλλά μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Από την μια έχουμε μια ανερχόμενη κυρίαρχη δύναμη, την Κίνα, και από την άλλη την ηγέτιδα δύναμη, τις ΗΠΑ, η οποία επιθυμεί να διατηρήσει την δεσπόζουσα θέση που κατέχει στον κόσμο για δεκαετίες.

Όλα αυτά που συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα, έχουν ξαναεμφανιστεί στο παρελθόν αρκετές φορές τα τελευταία 500 χρόνια. Σχεδόν πάντοτε αποτελούν σαφείς ενδείξεις ότι ο κόσμος αλλάζει.

Μεταμορφώνεται η κοινωνία με έντονους ρυθμούς εσωτερικά. Οι αναταραχές οδηγούν σε αλλαγή πολιτεύματος ή συντάγματος, ενώ στην ακραία τους μορφή φτάνουν μέχρι και τον εμφύλιο πόλεμο. Κατόπιν μεταβάλλεται και η διάταξη δυνάμεων μεταξύ εθνικών κρατών, με νέες διεθνείς συμφωνίες που συνήθως αλλάζουν μόνο μετά από πόλεμο. Αν οι αναθεωρητικές δυνάμεις αποδειχθούν ισχυρότερες από τις αποδυναμωμένες κυρίαρχες, οδηγούμαστε σε μια νέα τάξη πραγμάτων.

Οι μεγάλοι κύκλοι της ιστορίας, όπου διαγράφεται η άνοδος και η πτώση μιας κυρίαρχης χώρας-αυτοκρατορίας και του νομίσματος της είναι 250 χρόνια. Οι κύκλοι αυτοί είναι επικαλυπτόμενοι.

Ρίχνοντας μια ματιά πίσω την ιστορία, παρατηρούμε, περίπου, να επαναλαμβάνονται τα ίδια γεγονότα. Οι ηγέτιδες δυνάμεις περνάνε από την άνοδο στην καθιέρωση και κατόπιν στην παρακμή. Αυτό που βασικά αλλάζει είναι οι εθνικότητες και τα τεχνολογικά μέσα που χρησιμοποιούνται.

Ιδιαίτερα σημαντικό για την πρόοδο κάθε αυτοκρατορίας, είναι πως κυβέρνηση, ιδιωτικές επιχειρήσεις και στρατός, συνεργάζονται αρμονικά. Μόνο έτσι μπορεί να εξαπλωθεί εμπορικά και να επιβάλλει το νόμισμα της ως το κυρίαρχο μέσο πληρωμής σε παγκόσμιο επίπεδο. Μόλις επιτύχει την ευρεία αποδοχή του νομίσματος, όλοι θα θέλουν να μετατρέψουν τις οικονομίες τους σε αυτό το νόμισμα. Τότε είναι που θα επιτύχει να γίνει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.

Όσοι καταφέρουν να ερμηνεύσουν  τον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα της οικονομικής και νομισματικής πραγματικότητας, θα είναι οι «μπροστάρηδες» της εποχής.

Η πολιτική ηγεσία της Ελλάδας καλείται να αποκωδικοποιήσει αυτές τις αλλαγές και να χαράξει μια νέα διαδρομή προς όφελος των πολιτών.