Στην σκιά των τραγικών γεγονότων της Ουάσιγκτον η ΕΕ αντέδρασε ψύχραιμα και οι δηλώσεις των ηγετών των 27 κρατών μελών αλλά και της μόλις αποχωρίσασας Μεγάλης Βρετανίας, ανέδειξαν την δυναμική της ενωμένης Ευρώπης στις κρίσιμες εξελίξεις που συγκλόνισαν τον κόσμο.

του Μανώλη Μαυρομμάτη*

Παρά τα προβλήματα που έχουν προκληθεί από την πανδημία του κορωνοϊού και την απώλεια χιλιάδων ανθρώπων, οι θεσμοί ανέδειξαν τις σχέσεις φιλίας και τους δεσμούς αλληλεγγύης με την σύμμαχο χώρα. Απέναντι σε έναν εσωτερικό εχθρό όπως ο λαϊκισμός που οδήγησε σε εξτρεμιστικές ενέργειες ενός πλήθους φανατικών εισβολέων. Χωρίς όρια και σεβασμό σε σύμβολα εθνικά που το Καπιτώλιο, ναός της δημοκρατίας για εκατομμύρια Αμερικανούς και σεβαστός στις χιλιάδες επισκέπτες που φθάνουν καθημερινά στις ΗΠΑ.

Στη σκιά της μαύρης απειλής, οι ηγέτες της ΕΕ στάθηκαν στο ύψος τους. Μεμονωμένα αλλά και με ομοφωνία υπερασπίσθηκαν την πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών που στις πρόσφατες εκλογές ψήφισαν και εξέλεξαν έναν νέο Πρόεδρο της χώρας τους. Γιατί αυτός ήταν ο κύριος λόγος των εκρηκτικών αντιδράσεων εκείνων που είδαμε σε παγκόσμια τηλεμετάδοση ζωντανά, να πρωταγωνιστούν σε σκηνές βίας και τρόμου προκειμένου να ανατρέψουν το αποτέλεσμα των εκλογών. Με έναν σκηνοθέτη που ήξερε από πρώτο χέρι τους ρόλους καθώς χρόνια πριν είχε ο ίδιος βρεθεί ως ηθοποιός και παρουσιαστής στην μικρή οθόνη σε πρώτο πλάνο!

Για τους χαρακτηρισμούς που δόθηκαν σ’ όλο το διάστημα της θητείας του στην προεδρία των ΗΠΑ αλλά πολύ περισσότερο μετά τα γεγονότα στο Καπιτώλιο, δεν θα σταθούμε άλλο…

Ο Ντόναλντ Τραμπ έγραψε ιστορία… Την δική του ιστορία που σημάδεψε ένα Έθνος! που άφησε ένα στίγμα στην καρδιά ενός λαού που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πόσο χρονικό διάστημα θα περάσει για να επιστρέψει στην κανονικότητα…

Γιατί ασφαλώς θα θέλει να ξεχάσει. Να διαγράψει από την μνήμη του. Μια μαύρη κηλίδα στην ιστορία της υπερδύναμης!

Η Ευρώπη γυρίζει σελίδα

Όλα όσα ζήσαμε από τις μικρές οθόνες ήταν έντονα συγκινησιακά! Ηταν ένα σενάριο. Μιά σκηνή από έναν εφιάλτη που δεν θα κατανοήσουμε πώς και γιατί έφθασε ένα κράτος όπως οι ΗΠΑ να κινδυνεύει από μια χούφτα έξαλλων εισβολέων στην καρδιά της δημοκρατίας για να καταλύσει ιστορία αιώνων!

Στην αντίπερα όχθη η γηραιά μας ήπειρος. Η Ευρώπη μετά το σοκ εστειλε τα μηνύματα της.

Μηνύματα στήριξης. Αλληλεγγύης. Δημοκρατίας. Φιλίας. Συμπαράστασης στον λαό της Αμερικής. Στους θεσμούς.

Όλα χωρίς να ξεφύγουν οι θεσμοί της ΕΕ από την επικαιρότητα του σπιτιού τους.

Τα εμβόλια για τον ιό. Οι ανθρωποι που φεύγουν. Η κρίση που κτυπά την πόρτα αρκετών χωρών με την πανδημία να κοστίζει οικονομικά σε μεγέθη που κανείς δεν είναι σε θέση να προσδιορίσει. Και να κοστολογήσει…

Παρακολουθώντας παράλληλα τις εξελίξεις κάναμε μια υποχρεωτική στάση στην Πορτογαλία!

Η Λισαβώνα από την 1η Ιανουαρίου ανέλαβε την εξάμηνη προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διαδέχθηκε την όχι τόσο επιτυχημένη γερμανική προεδρία όπως ομολογούν οι ίδιοι οι θεσμοί.

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν εθιμοτυπικά επισκέφθηκαν την εβδομάδα αυτή την “ευρωπαϊκή πρωτεύουσα”.

Σε λίγες ώρες ο πρώτος πρωθυπουργός της ΕΕ που θα επισκεφθεί επίσημα την Λισαβώνα θα είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ο οικοδεσπότης πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα, παλαιός γνώριμος μας από την θητεία του ως αντιπρόεδρος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου την περίοδο 2004-2009, κυβερνάει την χώρα του με ένα μικρό ποσοστό του Κομουνιστικού Κόμματος.

Μάλιστα αξίζει να σημειώσουμε ότι το τελευταίο προκειμένου να στηρίξει την σοσιαλιστική κυβέρνηση συμφώνησε με 50 σημεία αποδοχής του Κόστα ως “συμβόλαιο”. με υποχρέωση να τηρηθεί μέχρι την λήξη της θητείας της κυβέρνησης απαράκλητα…

Ο Αντόνιο Κόστα φίλαθλος του ποδοσφαίρου, οπαδός της Μπενφίκα και φανατικός λάτρης του μεγάλου (αείμνηστου) άσσου Εουσέμπιο. Δεν χάνει ακόμα και σήμερα παιγνίδι στο στάδιο Ντα Λουζ. Τώρα Εσταντιο “Εουσέμπιο Φερρέιρα Ντα Σιλβα.” Εκεί που το 2004 η εθνική μας ομάδα έκανε την μεγάλη έκπληξη κατακτώντας τον ευρωπαϊκό τίτλο!!

Ο Αντόνιο Κόστα μάλιστα στα διαλλείματα του Κοινοβουλίου δεν έχανε την ευκαιρία ανάμεσα σε ένα καφέ και μιας πορτοκαλάδας να σχολιάζει με τον Τζιάννι Ριβέρα τότε ευρωβουλευτή και τον υπογράφοντα τις μεγάλες στιγμές του ποδοσφαίρου.

Εμεινε για λίγο στις Βρυξέλλες. Επιστρέφοντας στην Πορτογαλία οργάνωσε το σοσιαλιστικό κόμμα και μετά την θητεία του στην Δημαρχεία της Λισαβώνας με τον Καβάλκο Σίλβα πρόεδρο και κοντά στον Μάριο Σοάρες απέναντι στον Σοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στην προεδρία της Κομισιόν, και την ίδια εποχή στην ευρωβουλή με τον γνωστό μας Πινιέιρο έβαλε στόχο την νίκη στις εκλογές!

Η Πορτογαλία όσα δεν πέτυχε με πρωθυπουργό τον Πάουλο Κοέλιο έφθασε στους ευρωπαϊκούς στόχους της με την πρωθυπουργία του Αντόνιο Κόστα!

Δραστήριος. Διπλωμάτης. Ευέλικτος στην ΕΕ. Με φιλίες σε όλα τα επίπεδα και επιτυχημένες ξένες επενδύσεις, αλλά και  μεταρρυθμίσεις κέρδισε τα συνδικάτα και περιόρισε τα απεργιακά κινήματα με μεγάλες εξαγωγές στην Λατινική Αμερική. Ιδιαίτερα την Βραζιλία η οποία μιλάει την ίδια γλώσσα.

Το πρόγραμμα του εξαμήνου

Ο Αντόνιο Κόστα φιλοδοξεί να επιτύχει περισσότερα απ’ ότι η Γερμανία στο εξάμηνο.

Παραλαμβάνει την εκκρεμότητα του μεταναστευτικού. Στοχεύει στην κοινωνική και εργατική πολιτική. Η ανάπτυξη και το εμπόριο θα αποτελέσει το μεγάλο στοίχημα της Πορτογαλίας. Έτσι στην πρώτη γραμμή βρίσκονται οι σχέσεις ΕΕ και Κίνας. Με την Ινδία και την Ιαπωνία. Τις χώρες του mercosur με πρώτο το Μεξικό και την Κεντρική Αμερική.

Οι ΗΠΑ φυσικά προέχουν στην έπανεξέταση των σχέσεων με την ΕΕ και η αναμονή στην προεδρεία του Τζο Μπάιντεν αποτελούσε το κρίσιμο σημείο παράλληλα με την επιστροφή στο Παρίσι και την Πράσινη Συμφωνία.

Μέσα στους έξι μήνες ο Κόστα θα προσεγγίσει τον παγκόσμιο οργανισμό εμπορίου με στόχο τον προσεχή Μάιο να οργανωθεί στο Οπόρτο ενα μεγάλο Συνέδριο και την σύμπτυξη των τεταμένων σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Πολιτισμός και παιδεία συμπληρώνουν το πρόγραμμα της Πορτογαλικής προεδρίας μετά το ναυάγιο της διακοπής του προγράμματος Erasmus από την Αγγλία τού Brexit.

Τι ζητά η αλεπού στο παζάρι;

Στο ίδιο πλαίσιο όμως, του πορτογαλικού ενδιαφέροντος θα εντάξουμε και μια εξέλιξη με συνέχεια και μέλλον που ίσως ανοίξει δρόμο στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία!

Άμεσα το ενδιαφέρον φθάνει στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Γαλλία και τις χώρες οι οποίες στήριξαν την γείτονα στην πρόσφατη Σύνοδο των Βρυξελλών.

Ήταν η Ουγγαρία η Πολωνία η Σλοβενία η Τσεχία, η Γερμανία. Αλλά και η Ισπανία η Ιταλία η Μάλτα…

Τον Μάρτιο ο Γιόζεπ Μπορέλ επίτροπος εξωτερικών της κομισιόν θα παρουσιάσει την λίστα για την Τουρκία.

Και μέσα σε μία εβδομάδα στις Βρυξέλλες ακούστηκε η φράση:” Τί ζητά μια αλεπού στο παζάρι”;

“Αλεπού” χαρακτήρισαν τον Τσαβούσογλου. Ο Τούρκος υπουργός εξωτερικών ταξίδεψε στην Λισαβώνα. Συναντήθηκε με τον Αντόνιο Κόστα και τον ΥΠΕΞ της Λουζιτανής κυβέρνησης.

Ζήτησε στήριξη λένε οι πληροφορίες.

Ακολούθησε η Μαδρίτη. Με τον Σάντσεθ οι συζητήσεις προχώρησαν στην ανανέωση των εμπορικών σχέσεων που ήδη υπάρχουν…

Ο Τσαβούσογλου προγραμματίζει συνάντηση με τον Ιταλό πρωθυπουργό Κόντε και τον ΥΠΕΞ  Ντι Μάιο…

Μίλησαν Φον ντερ Λάιεν και Μισέλ με Ερντογάν και Τσαβούσογλου μόλις λίγες ώρες πριν.

Προς το τέλος της προσεχούς εβδομάδας καθορίσθηκε συνάντηση στις Βρυξέλλες με τους θεσμούς! Και τον Μπορέλ!

Τι ζητούσε “η αλεπού στο παζάρι”;

Θα το μάθουμε μέχρι τον προσεχή Μάρτιο. Στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης!


Ο Μανώλης Μαυρομμάτης είναι πρώην Ευρωβουλευτής  της Ν.Δ και  ειδικός Σύμβουλος στην Κομισιόν με Επίτροπο την Κρισταλινα Γκεοργκίεβα.