Μετά από 47 χρόνια επανεκδίδεται το βιβλίο μου για την εξέγερση της νεολαίας αυτής της εποχής. Και θέλω σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς να μεταφέρω τις σκέψεις και τα συναισθήματα αυτής της γενιάς στη γενιά του covid και της «μάσκας». Το Σάββατο 11 Δεκεμβρίου στις 7.00 μ.μ., στο café «Ο Κήπος του Μουσείου» (28ης Οκτωβρίου 44, Αθήνα, έμπροσθεν του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου), γίνεται παρουσίαση του βιβλίου μου.
του Λουκά Αποστολίδη
Σημειώνω για αυτό ορισμένες σκέψεις από το επίμετρο του βιβλίου για την Ελευθερία, και τη Δημοκρατία:
«Θα σταθώ στο συμβολικό και ουσιαστικό νόημα των συνθημάτων αυτής της εξέγερσης που οδήγησε στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας, αλλά και στην τραγωδία της Κύπρου. Εκεί όπου ακόμη και σήμερα το τείχος της ντροπής υπάρχει. Ο κατοχικός στρατός έχει εποικήσει. Αλήθεια από μια σπίθα άναψε η φωτιά της εξέγερσης. Η αναγκαστική στράτευση φοιτητών ξεσήκωσε τους νέους. Η αλληλεγγύη πέρασε ως αόρατο κύμα στη σκέψη και την καρδιά των φοιτητών. Μια χούφτα νέοι ξεκίνησαν τον αγώνα. Μετά έγινε πύρινο ποτάμι. Και οι λέξεις ξεχύθηκαν με πολύ ενέργεια στον πονεμένο λαό μας.
Αυτός ήταν ο αγώνας του φοιτητικού κινήματος 1967 – 1974. Τόλμησε η νεολαία να ορθώσει το ανάστημά της στη στρατιωτική Χούντα. Θέλησε να ζήσει και να συλλογάται λεύθερα. Να υπερασπισθεί το δικαίωμα της ελευθερίας, της σκέψης και του λόγου. Να αποτελούν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα χώροι διακίνησης ιδεών και απόκτησης γνώσεων και δεξιοτήτων. Η δίψα για την αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ήταν μια δύναμη μυστική με πολλή ενέργεια. Ο θυμός και η αγανάκτηση ενάντια σε αυτούς που συμμάχησαν με τη Χούντα ήταν πολύ μεγάλος. Η αποικιοκρατική συμπεριφορά των ΗΠΑ και η στήριξη της Χούντας ξεσήκωσαν τα νιάτα με φωνές: «Έξω οι Αμερικάνοι». Όλα αυτά τα γεγονότα διαμόρφωσαν ένα περιβάλλον όπου
Και τα στόματα εφώναξαν
Όσα αισθάνετο η καρδιά.
Ο «χαφιεδισμός» στα ΑΕΙ, από ΕΚΟΦίτες και καθηγητές βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη. Η λογοκρισία και η απαγόρευση αμφισβήτησης της στρατιωτικής εξουσίας, οι διώξεις φοιτητών, ο περιορισμός κάθε ελεύθερου λόγου και σκέψης, δημιούργησαν ένα εκρηκτικό περιβάλλον για τη σπουδάζουσα νεολαία.
Η χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία δοκιμαζόταν τραγικά. Οι αντιστασιακές οργανώσεις με τη δράση τους τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό έσπερναν το σπόρο της λευτεριάς.
Με τα ρούχα αιματωμένα
Ξέρω ότι έβγαινες κρυφά
Να γυρεύης εις τα ξένα
Άλλα χέρια δυνατά.
Όσο τα χρόνια περνούσαν, φούντωνε ο πυρετός και η δίψα των νέων να αγωνισθεί, όχι μονάχα για τις ελευθερίες και τα δικαιώματά τους, αλλά να ανατρέψουν τις δομές του αυταρχικού – στρατιωτικού πολιτεύματος.
Οι λέξεις και τα μηνύματα που σκόρπιζαν ήταν γεμάτες από ενέργεια:
ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Σύνθημα με υψηλούς συμβολισμούς και δύναμη αντιπροσώπευσης πολλών γενεών μέχρι σήμερα. Ο εορτασμός της 17ης Νοεμβρίου ανασύρει μνήμες και φέρνει στην επιφάνεια πανανθρώπινες αξίες. Στον ανθόκηπο της ιστορίας ο αξίες αυτές, στη Γαλλική Επανάσταση (Ψωμί και Ελευθερία), στην Ελληνική Επανάσταση (Ελευθερία ή Θάνατος), στην εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο (Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία), σημάδεψαν την πορεία εθνών και λαών.
ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ, ΕΞΩ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ.
Οι επί μέρους εξεγέρσεις των φοιτητών στις Σχολές με κορυφαία αυτή της κατάληψης της Νομικής το 1973 έδωσαν ώθηση στον αγώνα. Τα συνθήματα της μαθητικής και φοιτητικής νεολαίας πήραν άμεσα πολιτικό χαρακτήρα «κάτω η Χούντα». Αλλά και για τους μέντορές τους και θερμούς υποστηρικτές τις ΗΠΑ, να φύγουν οι βάσεις του θανάτου από τη χώρα.
Τα συνθήματα πήραν καθολικό χαρακτήρα και απλώθηκαν, παρά το φόβο, σε όλα τα δημοκρατικά και λαϊκά στρώματα. Τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει το χείμαρρο της δίψας των νέων για Ελευθερία έκφρασης της σκέψης και του λόγου.
ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ, ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ.
Ήταν ο χώρος και οι αξίες που εξέφραζαν τα συνθήματα (Κάτω η Χούντα, έξω οι Αμερικάνοι, Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία κ.ά.) που αγκάλιασαν το νου και την καρδιά των νέων, αλλά πιστεύω και της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού μας.
Η εξέγερση στο Πολυτεχνείο, αποτελεί, ένα ιστορικό και διαχρονικό γεγονός, που θα φωτοδοτεί τον αγώνα της νέας γενιάς να έχει δικαίωμα ελεύθερης γνώμης, σκέψης και λόγου για τις δομές της κοινωνίας που ζει και το δικαίωμα της αμφισβήτησης.
Όσοι επιχειρούν να την οικειοποιηθούν και όσοι αμφισβητούν τους διαχρονικούς συμβολισμούς της, διαστρεβλώνουν την ιστορική αλήθεια των γεγονότων.
Νιώθω μεγάλη τιμή και χαρά που εξιστόρησα αυτά τα ιστορικά γεγονότα και έγραψα διηγηματικά, με πολύ συναίσθημα, την εξέγερση της ελληνικής νεολαίας για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας μας.
45 χρόνια μετά
Ως μια ιστορική παρακαταθήκη γίνεται η επανέκδοση του βιβλίου. Πιστεύω ότι το δικαίωμα της Ελευθερίας, της Παιδείας και το Ψωμί αποτελούν μοναδικές αξίες κι αγαθά που πρέπει το κάθε δημοκρατικό πολίτευμα να διαφυλάττει και να διασφαλίζει στους πολίτες και προπάντων στη νέα γενιά που δημιουργεί το δικό της μέλλον.
Δε θα μπω στον πειρασμό να σχολιάσω μετά από τόσα χρόνια την επικαιρότητα. Επισημαίνω απλά ότι το κεντρικό σύνθημα «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία», παραμένει επίκαιρο.
Σίγουρα, η νέα γενιά που απέμεινε στη χώρα και αυτή που ξενιτεύτηκε, θα γράψει τη δική της ιστορία.
ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΣ.
Η τραγικότερη συνέπεια της στρατιωτικής Χούντας για τη χώρα μας, την Κύπρο και τον ελληνισμό, ήταν η εισβολή του τουρκικού στρατού στο μαρτυρικό νησί.
Παραμένει ο κατοχικός στρατός. Παραμένει το τείχος της ντροπής. Και νέες αμφισβητήσεις έμπρακτες της κυριαρχίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας συμβαίνουν στις μέρες μας. Θα ήθελα μονάχα να θυμίσω στη νέα γενιά «Μην ξεχνάς», η Κύπρος παραμένει υπό κατοχή τουρκικών στρατευμάτων.
