«Ό,τι κάνουμε πρέπει να αντανακλά σε καλύτερες προοπτικές για τους νέους. Όλες οι πολιτικές ενώνονται με ένα αόρατο νήμα που συνδέει τη δική μας με τη δική σας γενιά», ανέφερε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στην εισαγωγική τοποθέτησή του κατά τη συζήτηση με θέμα «Νέοι που διαπρέπουν στην Ελλάδα και το Εξωτερικό». Η συζήτηση γίνεται στο πλαίσιο των εργασιών του forum «project2030.gr» το οποίο διοργανώνει η ΟΝΝΕΔ στα γραφεία της ΝΔ στο Μοσχάτο.

Ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για μία εξαιρετικά δυναμική πρωτοβουλία που αναλαμβάνει η ΟΝΝΕΔ και δείχνει ότι η χώρα αλλάζει και δίνει την ευκαιρία σε νέους από όλη τη χώρα να συμμετέχουν σε έναν διάλογο για να συνδιαμορφώσουμε τη χώρα. «Εσείς θα γράψετε την επόμενη σελίδα της πατρίδας μας», είπε απευθυνόμενους στους νέους συμμετέχοντες.

Αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στον τομέα της εκπαίδευσης ξεκινώντας από την προσχολική αγωγή. Είπε επίσης πως πρέπει να προσαρμόσουμε τις ανάγκες του σχολείου μας σε έναν κόσμο που αλλάζει πάρα πολύ γρήγορα. Ακόμη υπογράμμισε την ανάγκη να διευρύνουμε το πεδίο με θέματα που απαντούν σε προκλήσεις των καιρών όπως η περιβαλλοντική εκπαίδευση ή η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Στο σημείο αυτό μάλιστα ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην απεργία της ΟΛΜΕ τη μέρα διεξαγωγής των εξετάσεων για τα πρότυπα σχολεία.

«Πρέπει με κάποιο τρόπο να προσαρμόσουμε τα σχολεία μας, το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα στις ανάγκες μιας αγοράς εργασίας και ενός κόσμου ο οποίος αλλάζει με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Να εμπεδώσουμε την έννοια των δεξιοτήτων. Αυτών που αποκαλούμε Soft skills να φύγουμε από την παπαγαλία και να πάμε στην κριτική σκέψη. Να διευρύνουμε το θεματολόγιο των αντικειμένων που διδάσκουμε με ζητήματα που απαντούν στις προκλήσεις των καιρών, όπως η περιβαλλοντική εκπαίδευση ή η σεξουαλική αγωγή. Θέματα τα οποία αντιμετωπιζόντουσαν, ενδεχομένως, ως ταμπού. Αλλά σε μια κοινωνία η οποία εξελίσσεται και προοδεύει δεν μπορούν να μείνουν έξω από το εκπαιδευτικό αντικείμενο.

Δείτε την πολύ μεγάλη σημασία που αποδίδουμε στα πρότυπα και στα πειραματικά σχολεία. Την Δευτέρα θα έχουμε εξετάσεις και πληροφορηθήκαμε χτες, δυστυχώς, ότι η ΟΛΜΕ επέλεξε να προκηρύξει απεργία για να εμποδίσει τι ακριβώς;

Εξετάσεις νέων παιδιών που θέλουν να διεκδικήσουν θέσεις σε ένα δημόσιο πρότυπο πειραματικό σχολείο. Για αυτό και προσφύγαμε άμεσα στην Δικαιοσύνη και εκτιμώ και ελπίζω ότι η απεργία θα κηρυχθεί παράνομη, έτσι ώστε οι εξετάσεις αυτές να διεξαχθούν κανονικά και να σταματήσουμε να είμαστε όμηροι τέτοιων ξεπερασμένων συνδικαλιστικών αντιλήψεων. Και μια από τις θετικές επιπτώσεις του νέου νόμου για το εργασιακό που ψηφίσαμε είναι ακριβώς αυτή. Ότι αν αυτή η απεργία κηρυχθεί παράνομη δεν θα μπορεί να επιστρέψει από το παράθυρο μέσω κάποιου άλλου, δευτεροβάθμιου ή τριτοβάθμιου φορέα», τόνισε ο πρωθυπουργός.

Είπε επίσης πως στο πλαίσιο του forum θα γίνει μια αναλυτική συζήτηση με την υπουργό Παιδείας και για την τεχνική εκπαίδευση. Υπογράμμισε πως «δυστυχώς στη χώρα μας η τεχνική εκπαίδευση ήταν το αποπαίδι της εκπαίδευσης» αλλά και ότι είναι ανάγκη «να σπάσουμε και να αλλάξουμε κι αυτά τα στερεότυπα».

Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε όμως και την ανάγκη προσαρμοστικότητας των σύγχρονων ανθρώπων και ειδικά των νεότερων καθώς όπως είπε «το σίγουρο είναι ότι εσείς στη διαδρομή σας θα χρειάζεται συνέχεια να επιμορφώνεστε και ενδεχομένως να αλλάξετε επάγγελμα».

Υπογράμμισε την επιλογή της κυβέρνησής του και τον σχεδιασμό που είχε από τη στιγμή που ανέλαβε τη διακυβέρνηση για τη δημιουργία «πολλών και καλών θέσεων εργασίας για τους νέους και τις νέες της πατρίδας μας. Η πανδημία μας πήγε πίσω», παραδέχθηκε ο πρωθυπουργός. Αναφέρθηκε παράλληλα στην επανάσταση που έγινε σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την οποία προέκυψε το Ταμείο Ανάκαμψης και τα γρήγορα αντανακλαστικά για την ανταπόκριση στις ανάγκες που δημιουργήθηκαν από την πρωτοφανή πανδημία. Μίλησε για την ανάγκη να υπάρξει μία επενδυτική έκρηξη και δημιουργία καλών θέσεων εργασίας για τους νέους που είναι στη χώρα μας αλλά και για εκείνους που μπορεί να θέλουν να επιστρέψουν από το εξωτερικό.

Στο σημείο αυτό μάλιστα ανέφερε πως μέσα στην τελευταία εβδομάδα έγιναν μια σειρά από πολύ σημαντικές κινήσεις: «Τη Δευτέρα συμβασιοποιήσαμε τη Γραμμή 4 του μετρό. Προχθές υπεγράφη η σύμβαση για τον Ε65. Χθες υπεγράφη η μεταβίβαση των μετοχών από την Ελληνικό Α.Ε. στη Lamda Development.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε επίσης πως υπάρχει θετική ενέργεια σε ολόκληρο το σύστημα των start up επιχειρήσεων. Είπε ακόμη ότι η περιβαλλοντική πρόκληση είναι η μεγαλύτερη που αντιμετωπίζει ο πλανήτης αλλά και μία ευκαιρία.

Επίσης με αφορμή το άλμα που έγινε στον τομέα της ψηφιοποίησης, τόνισε πως έχουμε ακόμη πάρα πολλά βήματα και πάρα πολλούς πόρους στην ψηφιοποίηση και στη διασυνδεσιμότητα.

Ολοκληρώνοντας την εισαγωγική τοποθέτησή του, τόνισε ότι «η συμμετοχή των νέων στα κοινά, είναι πολύ σημαντική. Η ποιότητα της δημοκρατίας μας στηρίζεται τελικά στη συμμετοχή». Όπως είπε αυτό σημαίνει υγιής προβληματισμός και συμμετοχή στα κοινά, με την ευρύτερη έννοια.

Χαιρετίζοντας αυτή την πολύ ωραία πρωτοβουλία μίλησε για «εξαιρετικό πρόγραμμα και εξαιρετικό το εύρος των ανθρώπων που μετέχουν στη διαδικασία» και έκλεισε λέγοντας «Θα σας ενθαρρύνω να εντατικοποιήσετε τη συμμετοχή σας στα κοινά και τον δημόσιο διάλογο. Αρπάξτε τις ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά σας».

Τον πρωθυπουργό προσφώνησε ο πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Παύλος Μαρινάκης.

Μετά την εισαγωγική τοποθέτηση του πρωθυπουργού στην ειδική θεματική συζήτηση «Νέοι που διαπρέπουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό» που διοργάνωσε η ΟΝΝΕΔ στο πλαίσιο του «Project2030.gr», ακολούθησε συζήτηση με τους συμμετέχοντες στο πάνελ.

Ακολουθεί ολόκληρη η συζήτηση του πρωθυπουργού και προέδρου της ΝΔ Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της ΟΝΝΕΔ Παύλου Μαρινάκη με τους νέους επιχειρηματίες:

“Παύλος Μαρινάκης: Ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Πρόεδρε και για τα λόγια σας και κυρίως για όλα όσα ήδη γίνονται και σκοπεύετε να προχωρήσετε με ακόμα ταχύτερους ρυθμούς. Θα περάσουμε στους προσκεκλημένους, στους ομιλητές μας ξεκινώντας από την Κατερίνα Σαντίκου που είναι εδώ μαζί μας, Founder & Managing Director της εταιρείας Workathlon.Από ότι διαβάζω αποτελεί μια λύση η εταιρία αυτή στη στελέχωση των εταιρειών των επιχειρήσεων με την χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Κατερίνα.

Κατερίνα Σαντίκου: Καλημέρα σας αξιότιμε Πρωθυπουργέ, αγαπητέ Παύλο, αξιότιμοι συνομιλητές. Ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτή την πρόσκληση. Είναι μεγάλη μου χαρά που βρίσκομαι σήμερα εδώ και είναι ένα πάρα πολύ ωραίο πρόγραμμα και ένα πρότζεκτ γενικότερα που μας δίνει την δυνατότητα να συνομιλήσουμε και να έχουμε πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις για το που μπορεί να πάει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια. Ξεκίνησα την Workathlon πριν περίπου 4 χρόνια. Έχω μια, έτσι, παράδοξη ιστορία. Δεν θεώρησα ποτέ ότι θα γυρίσω στην Ελλάδα, ούτε ότι θα ξεκινήσω μια εταιρεία τεχνολογική στον τουρισμό. Έφυγα για Αμερική στα 17 μου, σπούδασα πολιτικές επιστήμες. Ξεκίνησα να δουλεύω σε think tanks και ΜΚΟ στην Αμερική και στο Λονδίνο μέχρι που ένα ωραίο πρωί συνειδητοποίησα ότι ασχολιόμουν με το κομμάτι της προσχολικής αγωγής σε διάφορα χωριά στην Τανζανία τότε και συνειδητοποίησα ότι αν πραγματικά ήθελα να κάνω την διαφορά ο καλύτερος τρόπος ήταν να γυρίσω στην Ελλάδα και να δημιουργήσω θέσεις εργασίας. Έτσι, ένα πρωί παραιτήθηκα. Είχα, έτσι, την τύχη, οι γονείς μου βρισκόντουσαν στον ξενοδοχειακό κλάδο. Οπότε αποφάσισα ότι θα γυρίσω και θα προσπαθήσω να δημιουργήσω καινούργιες θέσεις εργασίας στον χώρο. Και κάπως έτσι μπήκα στο κομμάτι του τουρισμού. Η τεχνολογία ήρθε μετά, λίγο με την λογική ότι θα πρέπει να υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος για να βρω προσωπικό, θα πρέπει να υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος να εκπαιδεύσω προσωπικό. Μια τεράστια εναλλαγή προσωπικού η οποία υπάρχει στον κλάδο, η οποία αγγίζει το 30%, και ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα στο κομμάτι του ταλέντου γενικότερα και των δεξιοτήτων οι οποίες υπάρχουν στον χώρο. Έτσι στο τέλος του 2017 ξεκίνησα την Workathlon, μια τεχνολογική εταιρεία που έχει αναπτύξει λύσεις για την εύρυθμη διαχείριση και εκπαίδευση ανθρώπων, ταλέντων που ψάχνουν εργασία στον χώρο της φιλοξενίας. Έχουμε γραφεία στην Αθήνα και στο Αμπού Ντάμπι. Συνεχίζουμε την εξέλιξη και προσπαθούμε να δημιουργήσουμε καλύτερες συνθήκες για να βρουν εργασία οι άνθρωποι που ψάχνουν στην φιλοξενία αλλά και οι εργοδότες να μπορούν να αναπτύξουν τις εταιρείες τους και να βρουν το προσωπικό το οποίο χρειάζονται. Οπότε κάπως έτσι ξεκίνησε και η δική μου ιστορία.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ένα έχω να πω για την πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία σου. Κρατώ κάτι το οποίο είναι προσωπικό, το οποίο είπες, ότι κατέληξες να ασχοληθείς με κάτι το οποίο δεν σχετιζόταν κατ’ ανάγκη με τις σπουδές σου. Ένδειξη του πόσο απρόβλεπτη μπορεί να είναι η επαγγελματική διαδρομή. Έκανες, όμως, κάτι το οποίο αισθανόσουνα ότι αγαπούσες και ήθελες να κάνεις, το λέω αυτό διότι το τι θα σπουδάσετε δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι θα απασχοληθείτε σε αυτό το αντικείμενο για το υπόλοιπο της ζωής σας.

Και βέβαια να πω και κάτι για το αντικείμενο της δουλειάς της Workathlon. Έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία να αξιοποιήσουμε όλα τα εργαλεία τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας για να γεφυρώσουμε αυτό το χάσμα, γιατί περί χάσματος πρόκειται -που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην αγορά εργασίας- μεταξύ του τι ζητούν οι εργοδότες και τι του προσφέρει η αγορά εργασίας. Και καθώς η αγορά αυτή θα προσαρμόζεται, οποιαδήποτε δυνατότητα να παντρευτούν καλύτερα αυτές οι απαιτήσεις και οι ανάγκες (είτε προέρχεται από δημόσιους φορείς, εμείς έχουμε πάρα πολύ σημαντικούς πόρους διαθέσιμους από το RRF για αυτό το οποίο αποκαλούμε upskilling – reskilling, τη συνεχή εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού) είτε αυτό προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα, για εμάς έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Και πιστεύω ότι και το ιδιωτικός τομέας, ο οποίος αναπτύσσεται πολύ γρήγορα σε αυτό τον τομέα γιατί βλέπει το κενό το οποίο έχει δημιουργηθεί και μπορεί να μπολιάσει και δημόσιες δομές με ιδέες, σκέψεις, τεχνολογικά εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για το πώς αυτό το πάντρεμα μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματικό.

Κατερίνα Σαντίκου: Και μάλιστα, αν μου επιτρέπετε, είναι πολύ ενδιαφέρον πρώτον αυτό που αναφέρετε για το να συνδεθεί το κομμάτι του ταλέντου με το κομμάτι του εργοδότη είναι πρόβλημα το οποίο δεν είναι μόνο ελληνικό γιατί πολλές φορές ακούμε ότι η Ελλάδα έχει το πρόβλημα του να μπορέσει να βρει ίσως το προσωπικό. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο αυτή τη στιγμή βλέπουμε σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο. Και το κομμάτι που είπατε για τις συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα είναι πολύ ευχάριστο ότι εμείς ήδη έχουμε ξεκινήσει συζητήσεις με την κυρία Ζαχαράκη και συζητάμε για το πώς μπορούμε, και από αυτά που έχουμε μάθει και εμείς και τεχνολογικά αλλά και στην ουσία οι ανάγκες που υπάρχουν στην αγορά σε στελέχη με τη χρήση δεδομένων να ξέρουμε ποιες θέσεις θα καλύπτονται, ποιες θέσεις μένουν αρκετό καιρό ανοιχτές και τι δεξιότητες χρειάζονται, έτσι ώστε να μπορεί να υπάρχει και αυτός ο διάλογος που υπάρχει μεταξύ της γνώσης που παίρνουμε εμείς από τον ιδιωτικό τομέα και να μπορέσει να μπει στο δημόσιο.

Παύλος Μαρινάκης: Να προχωρήσουμε, με τη βοήθεια της τεχνολογίας στον Γιώργο Σπαθή ο οποίος είναι συνιδρυτής της εταιρείας Speakit, μίας νέας εταιρείας στελέχωσης. Η εταιρεία αυτή είναι εξειδικευμένη στην κάλυψη θέσεων εργασίας για ανάγκες ξενόγλωσσης εξυπηρέτησης πελατών, από ό,τι διαβάζω εδώ στις σημειώσεις μου. Γιώργο, καλησπέρα.

Γιώργος Σπαθής: Καλησπέρα και από μένα. Αρχικά να πω ένα μεγάλο μπράβο στην ΟΝΝΕΔ, Παύλο, και ένα μεγάλο ευχαριστώ για την πρόσκληση και διότι πραγματικά με τιμάει και είναι μάλιστα διπλή τιμή όταν αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ είμαστε μαζί σε ένα πάνελ και συζητάμε για θέματα τα οποία αφορούν μία αυξανόμενη θα έλεγα μερίδα ανθρώπων στην Ελλάδα και αυτό είναι το θετικό και το ευχάριστο.

Η δική μου ιστορία να το πάρω από την αρχή εν τάχει, ξεκίνησε θα έλεγα από την αρχή κάπως στο ελεύθερο επάγγελμα, μπαίνοντας, ξεκινώντας στον ασφαλιστικό τότε τομέα. Γρήγορα μεταπήδησα στον τομέα όμως του HR και μαζί με ένα συνεργάτη, έχοντας αρκετά χρόνια εμπειρίας σε πολυεθνικές εταιρείες μέσα στο κομμάτι του HR. Είδαμε μία ευκαιρία και ένα κενό σε μια συγκεκριμένη μερίδα της αγοράς. Η αγορά αυτή ήταν τα multilingual, τα ξενόγλωσσα ας το πούμε έτσι, haps, τα οποία παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια να κάνουν μία στροφή στη στρατηγική τους και να επιλέγουν την Ελλάδα για να επενδύσουνε και να κεντρικοποιήσουνε θα έλεγα κάπως τις υπηρεσίες τους, εξυπηρετώντας όλο το region, όλη την Περιφέρεια της Ευρώπης και το κενό το οποίο παρατηρήσαμε, ότι δεν υπήρχε εξειδικευμένη εταιρεία πάνω σε αυτό και μόνο το κομμάτι. Δηλαδή, πάνω στην κάλυψη ξενόγλωσσων θέσεων εργασίας. Έτσι καταφέραμε με αυτήν την εξειδίκευση και θεωρώ ένα μεγάλο επίτευγμά μας να στήσουμε μία ομάδα και μία εταιρεία που πλέον μετράει 12 – 13 άτομα, νέους ανθρώπους, που πραγματικά πιάνουν τον παλμό αυτής της αγοράς και να καταφέρουμε να συνεργαστούμε με πολύ μεγάλες εταιρείες, όπως είναι η Apple, η Microsoft, η Google, μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες και όχι μόνο και να τους εξυπηρετήσουμε και να μπορέσουμε να βοηθήσουμε νέους ανθρώπους, επαγγελματίες, που θέλουν να κάνουν το επόμενο βήμα στη καριέρα τους, να βρουν εργασία και να μπούνε μέσα στο business κομμάτι.

Η εταιρεία το πέτυχε αυτό αξιοποιώντας θα έλεγα 3 – 4 βασικά σημεία. Πρώτο σημείο είναι μια τάση η οποία υπάρχει γενικά στην Ευρώπη και είναι αυτή του relocation. Βλέπουμε κόσμο να θέλει να μετακινηθεί από τη χώρα του και να πάει σε μια άλλη χώρα να εργαστεί. Αυτή η αγορά και η δική μας εταιρεία δίνει τη δυνατότητα σε αυτούς τους ανθρώπους να δουν την Ελλάδα σαν μία πολύ καλή επιλογή για αυτήν την μετακίνηση, για αυτό το relocation και να έρθουν εδώ να εργαστούν, να δούνε τη χώρα μας, να ζήσουν την εμπειρία και να δουν κάτι καινούργιο για αυτούς, ταυτόχρονα όμως βοηθώντας και την Ελλάδα και την οικονομία της. Δεύτερον, είναι μία τάση που υπάρχει, που υπήρχε μάλλον στην Ευρώπη και στον κόσμο, και στην Ελλάδα άρχισε να έρχεται με αφορμή τον Covid θα έλεγα, που είναι η τάση των digital nomads. ‘Ανθρωποι οι οποίοι λειτουργούν και εργάζονται από οπουδήποτε για τον οποιοδήποτε. Αυτό στην Ελλάδα είχε μία μεγάλη αύξηση μετά τον ερχομό της Πανδημίας όπου τολμώ να πω ότι παράλληλα με τη χώρα που προσαρμόστηκε πάρα πολύ γρήγορα και οι ίδιες οι εταιρίες προσαρμόστηκαν εξίσου γρήγορα και είδαμε να αυξάνεται αυτό το φαινόμενο του «εργάζομαι από το σπίτι».

Έτσι λοιπόν η εταιρία κατάφερε και προσπαθούμε να δώσουμε τη δυνατότητα και στους ανθρώπους που θέλουν να έρθουν απ’ έξω αλλά και στους ανθρώπους που είναι ήδη στην Ελλάδα και γνωρίζουν μια ξένη γλώσσα να αναγνωρίσουν αυτό το business, να αναγνωρίσουν αυτόν τον τομέα της αγοράς και είτε προέρχονται από μια ευπαθή κοινωνική ομάδα, είτε ανήκουν σε μια μονογονεϊκή οικογένεια, είτε είναι κάπου σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας, να έχουν τη δυνατότητα να βρουν και να κάνουν το επόμενο βήμα στην καριέρα τους.

Αυτά τα πετυχαίνουμε χρησιμοποιώντας διάφορα εργαλεία, έχοντας εξελίξει όλη τη διαδικασία θα έλεγα της εργασίας και των διαδικασιών των δικών μας σε on line και με αυτό τον τρόπο καταφέραμε και με περηφάνια να το πω, να δώσουμε δυνατότητα σε παραπάνω από 500 ανθρώπους, 600 μέσα σε αυτό το ενάμισι χρόνο λειτουργίας, γιατί ξεκινήσαμε το 2019, να βρουν εργασία. Και να βρουν εργασία σε έναν τομέα που μπορεί να μην γνώριζαν μέχρι τότε και αυτό είναι το πολύ σημαντικό. Διότι έχει δημιουργηθεί μια εντελώς νέα τάξη μέσα στην αγορά εξαιτίας αυτών των hubs.

Συνεχίζουμε να μεγαλώνουμε, υπάρχουν πλάνα επέκτασης περισσότερο και στο εξωτερικό. Έχουμε ήδη ξεκινήσει συνεργασίες με εταιρείες στην Ισπανία και το πλάνο είναι μέσα στο ’21 να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε και άλλες συνεργασίες με άλλες εταιρίες και να δώσουμε τη δυνατότητα σε άλλους και σε ακόμη περισσότερο κόσμο να επιλέξει το που και πως θέλει να εργαστεί.

Κάπως έτσι θα έλεγα τη δική μου ιστορία.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω τρεις παρατηρήσεις για αυτά τα πολύ ενδιαφέροντα τα οποία μας είπες. Πρώτον, οι γλώσσες είναι σημαντικές. Το λέω ειδικά για τη νέα γενιά. Έχουμε καλό επίπεδο γλωσσομάθειας, δεύτερης και τρίτης γλώσσας στην πατρίδα μας. Είναι κάτι στο οποίο πρέπει να επενδύσουμε και πάντα ενθαρρύνω νέα παιδιά πέραν των αγγλικών -τα οποία είναι αυτονόητο ότι είναι ουσιαστικά η δεύτερη γλώσσα την οποία λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε και η γλώσσα εργασίας σε μεγάλο βαθμό για την παγκόσμια επιχειρηματική και οικονομική κοινότητα- σκεφτείτε να μάθετε και μια ακόμα γλώσσα ενδεχομένως και όχι κατ΄ ανάγκην μια από αυτές που θεωρούνται προβλέψιμες, ευρωπαϊκές γλώσσες.

Μπορεί να είναι και Κινέζικα είτε Αραβικά είτε Ισπανικά, είτε Χίντι. Το λέω γιατί μόλις είχα (μια συνάντηση) με τον υπουργό Εξωτερικών της Ινδίας. Σκεφτείτε μια τεράστια αγορά η οποία ανοίγεται και πόσο μεγάλο πλεονέκτημα θα μπορεί να αποκτήσει κανείς εάν μιλάει μια γλώσσα την οποία, η οποία δεν είναι, ενδεχομένως, στην Ελλάδα τόσο διαδεδομένη.

Δεύτερη παρατήρηση. Ναι, έχουμε πολλές ξένες εταιρείες πια οι οποίες έρχονται στην Ελλάδα για να εγκατασταθούν. Είτε για να δημιουργήσουν εδώ hubs τεχνολογίας, είτε για να υποστηρίξουν hubs υποστήριξης δραστηριοτήτων που ως πολυεθνικές εταιρείες έχουν και καλύπτουν μια ευρύτερη περιοχή. Και νομίζω ότι αυτή είναι μια τάση η οποία έχει έρθει για να μείνει. Όπως είναι βέβαιον ότι έχει έρθει για να μείνει αυτό το οποίο είπες, Γιώργο, και το οποίο πρέπει να το εκμεταλλευτούμε, είναι οι digital nomads άνθρωποι οι οποίοι πια με τον Covid διαπιστώνουν ότι μπορούν να δουλέψουν από οπουδήποτε. Εκεί η Ελλάδα έχει ένα τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα. Διότι στην ουσία μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι μπορεί να έρθουν στην Ελλάδα, να παραμείνουν ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, όχι κατ’ ανάγκη για το καλοκαίρι, και να δουλέψουν από οπουδήποτε, τονώνοντας με αυτό τον τρόπο και την τοπική οικονομία.

Έχει τεράστια σημασία για αυτούς τους ανθρώπους, προφανώς, η συνδεσιμότητα, τα δίκτυα υψηλής ταχύτητας και αποτελεί τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα ότι η Ελλάδα είναι μια πανέμορφη χώρα με πάρα πολύ ανοιχτούς και φιλόξενους ανθρώπους. Θέλουν, φαντάζομαι, το επιβεβαιώνεις κι εσύ, θέλουν πάρα πολλοί άνθρωποι πια να δουλέψουν στην Ελλάδα και με ένα σωστό πλαίσιο φορολογικών κινήτρων θέλουμε να τους το κάνουμε ακόμα πιο εύκολο. Είναι μεγάλη προστιθέμενη αξία για την χώρα μας.

Γιώργος Σπαθής: Σωστά. Αν μου επιτρέπετε κάτι, έτσι, τελευταίο. Ακριβώς αυτό που είπατε στο τέλος εννοείται. Βλέπουμε μια συνεχώς αυξανόμενη επιθυμία από πολλούς λαούς και πολλά άτομα σε όλη την Ευρώπη να θέλουν να έρθουν και να εγκατασταθούν στην Ελλάδα για να εργαστούν, και θα σχολιάσω και το πρώτο κομμάτι που αναφέρατε.

Το κομμάτι των ξένων γλωσσών, διότι εμείς έχουμε ήδη ξεκινήσει κάποιες δράσεις με κάποια σχολεία, με κάποιες, τέλος πάντων, με κάποιους οργανισμούς που μπορούμε και βγαίνουμε και συζητάμε με νέους ανθρώπους, με νέα παιδιά, που μπορεί να μην έχουν τελειώσει ούτε το σχολείο, που μπορούν να ψάχνουν το επόμενο επαγγελματικό τους βήμα. Πρέπει και οφείλουμε όλοι να δείξουμε αυτή την νέα πλευρά της αγοράς. Αυτό το νέο άνοιγμα το οποίο έχει γίνει στην Ελλάδα από αυτές τις εταιρείες που αναφέραμε, έτσι ώστε να μπορέσουν να αντιληφθούν ότι υπάρχει δυνατότητα και για αυτό. Ότι με την καλή χρήση, με την καλή γνώση μιας ξένης γλώσσας, σε όλα τα επίπεδα φυσικά, έτσι, και γραπτό και προφορικό, μπορεί ο άλλος να βρει ένα ρόλο, μια εργασία η οποία πραγματικά μπορεί όχι απλά να του εξασφαλίσει τα προς το ζην, όπως λέμε, αλλά να του δώσει και μια δυνατότητα καριέρας σε πολύ μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό θεωρώ.

Παύλος Μαρινάκης: Ευχαριστούμε πολύ.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ευχαριστούμε πολύ και καλή επιτυχία.

Παύλος Μαρινάκης: Η επόμενη συμμετέχουσα μας έρχεται από το Σικάγο, είναι η Ανθή Μητράκου που ταξίδεψε και για το project2030.gr. Είναι εκδότρια του Portes Magazine, ενός περιοδικού που προβάλλει την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο, τον ελληνικό πολιτισμό, τους Έλληνες σχεδιαστές.

Θα θέλαμε λίγα πρώτα λόγια για αυτή την πρωτοβουλία.

Ανθή Μητράκου: Ναι, καλημέρα. Είναι τεράστια τιμή και είμαι πάρα πολύ περήφανη που βρίσκομαι εδώ αυτή τη στιγμή κυρίως ως μέλος της Διασποράς και που βρίσκομαι μαζί με άλλους νέους ταλαντούχους Έλληνες επιχειρηματίες. Εγώ σπούδασα δημοσιογραφία, marketing και διοίκηση επιχειρήσεων στο Σικάγο, όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα και όπου το 2012 μαζί με την αδερφή μου την Βασιλική, ξεκινήσαμε ένα περιοδικό το Portes Magazine που προβάλλει την Ελλάδα.

Μεγαλώνοντας στην Αμερική, στο εξωτερικό είχαμε μία ιδιαίτερη αγάπη για την Ελλάδα και θέλαμε να συνδυάσουμε λίγο τις σπουδές μας με το θαυμασμό που έχουμε για τη χώρα αυτή και να φτιάξουμε ένα περιοδικό το οποίο θα ταξιδεύει τους αναγνώστες στον όμορφο κόσμο, τον μαγικό της Ελλάδας και που ουσιαστικά θα ανοίγει τις πόρτες στο εξωτερικό στην Ελλάδα.

Ξεκινήσαμε, λοιπόν, στο Σικάγο αρχικά με στόχο να φέρουμε ένα αυθεντικό κομμάτι της Ελλάδας στην διασπορά, στους Έλληνες της Αμερικής και το κάναμε με το να μοιραζόμαστε ιστορίες που έχουν να κάνουν με κουλτούρα, τέχνη αλλά και οικολογία και άλλα διάφορα και ιστορία.

Το επόμενο μας τεύχος που θα εστιάζει στα χρόνια της επανάστασης και στις ελληνικές παραδοσιακές στολές, το περιμένουμε με πάρα πολύ χαρά τώρα τον Αύγουστο και θα χαρώ να το μοιραστούμε μαζί σας. Και το περιοδικό διανέμεται στην έντυπή του μορφή μέσω συνδρομής και τα κέρδη σε συνεργασία με το National Hellenic Student Association υποστηρίζουν μικρές υποτροφίες για Έλληνες που θέλουν να σπουδάσουν στην Αμερική και στον Καναδά. Και επίσης στο περιοδικό αυτό κάνουμε, we host διάφορους συγγραφείς, καλλιτέχνες, φωτογράφους, φοιτητές και άλλους που έχουν εμπνευστεί από την Ελλάδα. Και μιας που μιλάμε για τις επιχειρήσεις, και που με ρωτάει συχνά ο κόσμος, το πόσο δύσκολο ήταν να ξεκινήσουμε κάτι τέτοιο, θα σας πω πως δεν ήταν καθόλου εύκολο.

Πολλοί νομίζουν ότι μας αγκάλιασαν αμέσως στη διασπορά, αλλά βρήκαμε πολλές κλειστές πόρτες, επειδή ήταν μια καινοτόμα ιδέα τότε και δεν υπήρχε κάτι το αντίστοιχο και ίσως οι Έλληνες της διασποράς δεν είχαν συνηθίσει ένα περιοδικό τέτοιου τύπου και τέτοιου στυλ. Βρήκαμε ωστόσο και άτομα τα οποία πίστευαν στο έργο μας αυτό και πίστεψαν σε εμάς σαν νέα παιδιά τότε, πριν σχεδόν 10 χρόνια και έτσι το συνεχίσαμε το έργο μας και είμαστε εδώ σήμερα με χαρά και σας μιλάμε για αυτό.

Επίσης, θέλω να πω πως μέσω του περιοδικού έχω γνωρίσει αρκετά άτομα της διασποράς, επιχειρηματίες νέους, οι οποίοι με τα σωστά κίνητρα και με τις σωστές ευκαιρίες θα είμαστε από τους πρώτους που θα θέλαμε να επενδύσουμε στη χώρα αυτή ο κάθε ένας με τον τρόπο που μπορεί. Ας πούμε, εμείς, ο δικός μας τρόπος είναι να προβάλουμε την Ελλάδα στο εξωτερικό, στον Αγγλόφωνο κόσμο και να φέρουμε τον κόσμο πιο κοντά σε αυτήν.

Και για να ολοκληρώσω, θα ήθελα να σας πω πως πραγματικά συγκινούμαι αυτή τη στιγμή που βρίσκομαι εδώ μαζί σας κύριε Πρωθυπουργέ, μαζί με άλλους νέους επιχειρηματίες Έλληνες και ελπίζω με την προσπάθεια μας και την υποστήριξή σας να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε ένα πιο όμορφο μέλλον στην Ελλάδα.

Σας ευχαριστώ.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, να σε συγχαρώ για τα καταπληκτικά ελληνικά σου. Για κάποια που είσαι γεννημένη στο Σικάγο, να σου πω πόσο σημαντικό είναι να προβάλλεται η νέα Ελλάδα στο εξωτερικό. Και βέβαια είναι μια ευκαιρία τα 200 χρόνια για να αναζητήσουμε όχι απλά τις σπουδαίες στιγμές της ιστορίας μας και να τις προβάλουμε, αλλά για να μιλήσουμε και για την Ελλάδα του μέλλοντος, η οποία μπορεί να γεφυρώνει την πλούσια παράδοσή μας με την τεχνολογία και με την άποψή που έχουμε ως χώρα, για τη θέση που πρέπει να έχουμε στον κόσμο που αλλάζει και βέβαια να πω ότι χαίρομαι πάρα πολύ που ειδικά φέτος έχουμε πολύ μεγάλη κίνηση από Αμερικανούς οι οποίοι επισκέπτονται τη χώρα μας, με τον μεγαλύτερο αριθμό απευθείας πτήσεων που είχαμε ποτέ προς την Αθήνα, με το κέντρο της Αθήνας να είναι πρακτικά σχεδόν γεμάτο με Αμερικανούς τουρίστες. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και στην Αμερικανική αγορά για την Ελλάδα και το οποίο βέβαια είναι καλό και για τη δική σας επιχειρηματική δραστηριότητα.

Αλλά συγχαρητήρια, πραγματικά συγχαρητήρια και πάλι.

Παύλος Μαρινάκης: Πράγματι είναι σπουδαία πρωτοβουλία και είναι μια πολύ καλή αφορμή κάθε τέτοια πρωτοβουλία να μας φέρνει κοντά και να δείχνει ότι είμαστε πραγματικά ένα σε όλο τον κόσμο.

Θα συνεχίσουμε με τον Σταύρο Τσομπανίδη. Ο Σταύρος είναι ο ιδρυτής και ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας ΡΗΕΕ η οποία αξιοποιεί τα φύκια από τη θάλασσα και κάνει σπουδαία προϊόντα. Έχω ακούσει ξανά την ιστορία του Σταύρου, έχουμε ξαναβρεθεί. Είναι εντυπωσιακή και νομίζω ότι πρέπει να σου δώσουμε άμεσα το λόγο.

Σταύρος Τσομπανίδης: Να είστε καλά. Καλημέρα σε όλους, κύριε Πρωθυπουργέ, Παύλο, αγαπητοί συνομιλητές είναι μεγάλη μου χαρά και τιμή που είμαι μαζί εδώ.

Χαίρομαι και σας ευχαριστώ που με ξανάκαλείτε και δίνετε το λόγο να μοιραστούμε και την ιστορία μας. Εγώ λέγομαι Σταύρος Τσομπανίδης, έχω σπουδάσει χρηματοοικονομικά και η ιστορία μου ξεκινάει πίσω στο 2013 ακούγοντας έναν άλλον επιχειρηματία που σίγουρα θα ξέρετε, τον Παύλο τον Ευμορφίδη, να μιλάει για φυσικές πρώτες ύλες που χρησιμοποιεί στην εταιρία του, σε φυσικά προϊόντα ύπνου.

Ακούγοντάς τον στο τέλος μια εισήγησης μιας αντίστοιχης παρουσίασης αναφέρεται σε έναν πλούτο που υπάρχει στη χώρα μας, σε έναν φυσικό πλούτο τον οποίο θέλω να τονίσω και είναι το πιο σημαντικό κομμάτι που θέλω να κρατήσετε, είναι ένας πλούτος ο οποίος έρχεται σε εμάς χωρίς να παρέμβουμε. Και μιλάω για κάτι το οποίο το έχετε συναντήσει, κάτι που βλέπετε, ελπίζω να το βλέπετε όλοι πιο πολύ αυτό τον καιρό που είμαστε ξανά πιο έξω, και μιλάω για την Ποσειδωνία. Μιλάω για το θαλάσσιο γρασίδι Ποσειδωνία για να είμαστε και λίγο πιο συγκεκριμένοι, δεν είναι φύκι είναι θαλάσσιο γρασίδι. Ζει στο παράκτιο μέτωπο της Μεσογείου και όπως κάθε φυτό αφήνει τα φύλλα του και αυτό φυσικά αφήνει τα φύλλα του και μέσω των κυματισμών το συναντάμε στο παράκτιο μέτωπο.

Ο Παύλος λοιπόν είπε ότι παιδιά αφυπνιστείτε, σκεφτείτε αντισυμβατικά, πρέπει να βρούμε τρόπο τους φυσικούς πόρους που μας φέρνει η φύση να τους δώσουμε δεύτερη ζωή. Να τους επαναχρησιμοποιήσουμε και να τους ξαναβάλουμε στην καθημερινότητά μας.

Ακούγοντας αυτό ένιωσα κάτι που εύχομαι όλοι να το έχετε νιώσει, ο καθένας στη δική του ιστορία και στο δικό του ταξίδι, ένιωσα τη δική μου καρδιά να χτυπάει δυνατά και να λέει Σταύρο αυτό πρέπει να το κάνεις, πρέπει να βρεις τρόπο να δώσεις δεύτερη ζωή σε αυτή την πρώτη ύλη.

Έτσι ξεκίνησα τη ΡΗΕΕ. Το background μου είναι χρηματοοικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά, δεν ξέρω αν το είπα ξανά. Δεν είχα καμία σχέση με τον κόσμο των υλικών. Όμως μαζί με τον συνέταιρό μου το Νίκο τον Αθανασόπουλο που είναι Μηχανολόγος Μηχανικός και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών έφυγα από την Αθήνα, μοιράστηκα το όραμά του. Πήρα μια σακούλα φύκια, πήγα τον συνάντησα και του είπα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να αναπτύξουμε, να φτιάξουμε ένα καινούργιο υλικό. Ένα υλικό το οποίο είναι η Ελλάδα ξεκάθαρα. Είναι η θάλασσά μας, είναι κάτι το οποίο φέρνει τη θαλάσσια αύρα στην καθημερινότητα μας.

Έτσι ξεκίνησε η Φιν. Στην Φιν έχουμε αναπτύξει μια, έχουμε πατεντάρει μια ολοκληρωμένη διαδικασία που διαφορετικά φυτικά υπολείμματα, γιατί η Ποσειδωνία ήταν μόνο η αρχή, γίνονται νέα πρώτη ύλη.

Οπότε πολύ απλά σκεφθείτε, τα συλλέγουμε, τα ξεραίνουμε, τα καθαρίζουμε, τα συμπιέζουμε και φτιάχνουμε ένα φυσικά… λοιπόν, φυτικής προέλευσης σύνθετα υλικά. Είναι υλικά τα οποία έχουν εφαρμογές και στην καθημερινότητα μας μέσα από χρηστικά προϊόντα και αντικείμενα που μπορεί να έχετε δει όσοι, ελπίζω, ξέρετε την δραστηριότητα μας.

Αλλά για το επόμενο μας βήμα είναι τα υλικά του αύριο. Είναι τα υλικά τα οποία και μέσα από το green deal και μέσα από την μετάβαση στην βιοοικονομία, γιατί μιλάμε για βιοοικονομία, θα υποκαταστήσουν αυτό εδώ, θα υποκαταστήσουν τα υλικά τα οποία θα είναι μέσα στους εσωτερικούς χώρους που ζούμε και αναπνέουμε.

Αυτό είναι το όραμα μας, αυτό υλοποιούμε. Η έδρα μας είναι στην Πάτρα. Είμαστε μια εταιρεία που ταλαιπωρείται πολύ γιατί αυτή η αγορά είναι πολύ νέα και εδώ θέλω να τονίσω και να κλείσω και την εισήγηση μου… μια εταιρεία που ξεκίνησε από το μηδέν με όραμα και με ιδέα και με πίστη, κυρίως από τους ανθρώπους που είναι πίσω από αυτήν, το να καλεστείς να αντιμετωπίσεις και να ανοίξεις με κάτι ολοκαίνουργιο μια νέα αγορά είναι μια μεγάλη πρόκληση. Και την υλοποιούμε στην Ελλάδα και χαιρόμαστε για αυτό και χαιρόμαστε που αυτό που κάνουμε, για κάποιους μπορεί να είναι και ρομαντικό, αναγνωρίστηκε διεθνώς ως μια από τις παγκόσμιες καινοτομίες στην βιομηχανία που γίνεται εδώ. Υλοποιείται εδώ, η παραγωγή είναι στην Ελλάδα, η μεταποίηση γίνεται στην Ελλάδα και θεωρώ και θέλω πάρα πολύ να σας το πω πολύ ανοιχτά σήμερα και ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία, ότι ο κλάδος της μεταποίησης χρειάζεται πολύ μεγάλη στήριξη. Και χρειάζεται στήριξη και με κίνητρα που θα δημιουργήσουν, επί τέλους, αγορά για αυτά τα υλικά, τα οποία σήμερα δεν υπάρχουνε. Ακούσαμε και από το υπουργείο Περιβάλλοντος που κάνει μια πολύ σημαντική δουλειά και για τις πράσινες προμήθειες. Δεν έχουμε βρει, δυστυχώς, κάτι και σε αυτό. Και θα μιλήσω πάρα πολύ ειλικρινά, η προσπάθεια μας είναι πάρα πολύ μεγάλη, έχει μέσα την έρευνα, έχει μέσα την ανάπτυξη νέων, καλών θέσεων εργασίας, όπως λέτε. Όμως είναι μια προσπάθεια που πρέπει να συμβιβαστεί και με την αγορά, ξεκινώντας από την χώρα μας. Δυστυχώς, είμαστε μια μικρή αγορά στον κλάδο τον δικό μας. Και θα μείνουμε, δυστυχώς, μικρή αγορά, για να είμαστε ειλικρινείς.

Η αγορά μας, όμως, παράγοντας εδώ, μπορεί να είναι έξω. Και θέλουμε και εδώ αυτό το εγχείρημα πρέπει ο κόσμος να έρθει και να γνωρίζει αυτά τα υλικά του αύριο και χαιρόμαστε που είμαστε ένα πολύ- πολύ μικρό λιθαράκι σε αυτή την μετάβαση.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Θα χαρώ να γνωρίσετε τα προϊόντα μας και να τα χρησιμοποιήσετε.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς δεσμεύομαι να ρθω να σας επισκεφτώ στην Πάτρα, στην επόμενη επίσκεψη μου στην Αχαΐα, διότι έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον μου αυτή η προσπάθεια την οποία κάνετε και βέβαια ελπίζω να έχουμε την δυνατότητα να συζητήσουμε για το πώς θα προστατεύσουμε τα λιβάδια ποσειδωνίας στη χώρα μας, γιατί αυτή δεν είναι απλά η φυσική πρώτη ύλη, είναι αναπόσπαστο στοιχείο του θαλάσσιου οικοσυστήματος.

Μία παρατήρηση μόνο: ναι, η μεταποίηση συνολικά αποτελεί κεντρική προτεραιότητα και στο RRF και στο επόμενο ΕΣΠΑ. Δεν μπορούμε να είμαστε μία χώρα μόνο υπηρεσιών. Και χαίρομαι διότι και μέσα στην κρίση είδαμε σημαντική αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής. Και βέβαια θα πρέπει να σκεφτούμε και την μεταποίηση μέσα, όπως είπες, από τα προϊόντα του αύριο. Και είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι έχουμε αυτού του επιπέδου την καινοτομία στην πατρίδα μας η οποία, ναι, περνάει η αλήθεια είναι, το είπες κι εσύ, η επιχειρηματικότητα περνάει, δυστυχώς ακόμα, συχνά μέσα από σαράντα κύματα.

Και επειδή όλοι σας, για τους παρόντες στο πάνελ αυτό έχει ήδη συμβεί, αλλά επειδή όλοι σας μπορεί κάποια στιγμή να αισθανθείτε αυτή την ταχυκαρδία όταν βρίσκεστε αντιμέτωποι με μία ευρηματική ιδέα, θέλω να να μεταφέρω απλά το πρώτο μάθημα, την πρώτη κουβέντα που μας είπε ο καθηγητής επιχειρηματικότητας στο μεταπτυχιακό μου πρόγραμμα: η επιτυχημένη επιχειρηματικότητα είναι 10% έμπνευση και 90% ιδρώτας. ‘Αρα μία καλή ιδέα από μόνη της δεν αρκεί, χρειάζεται πολύ, πολύ σκληρή δουλειά και μεγάλη επιμονή για να μπορέσεις να πετύχεις επιχειρηματικά.

Σταύρος Τσομπανίδης: Αν μου επιτρέπετε, η υλοποίηση στα πάντα είναι το θέμα. Και στην πολιτική, στην επιχειρηματικότητα και αυτό πρέπει να το ακούσουν οι νέοι άνθρωποι ότι πρέπει να υλοποιήσουμε και να φύγουμε λίγο από την θεωρία και αυτό που λέτε είναι πολύ σωστό.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Και η υλοποίηση θέλει σχέδιο, θέλει γνώση, θέλει οργάνωση και θέλει βέβαια ομαδική δουλειά. Αυτό για μένα είναι ίσως το πιο σημαντικό μήνυμα σε νέες και σε νέους: είμαστε όσο καλοί όσο είναι οι συνεργάτες μας. Πρέπει να μάθουμε να δουλεύουμε, πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τις διαφορές μας σε ομάδες και με κάποιο τρόπο η σύνθεση που βγαίνει, αυτή η συλλογική ευφυΐα που προκύπτει μέσα από την ομαδική δουλειά, να μας κάνει όλους καλύτερους.

Σταύρος Τσομπανίδης: Οι ομάδες είναι το παν.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ακριβώς.

Παύλος Μαρινάκης: Κλείνουμε, πάλι με τη βοήθεια της τεχνολογίας, με την Εύα-Μαρία Σαρηγιαννίδου. Είναι ιδρύτρια της startup εταιρείας Thrive Management Solutions η οποία, από ό,τι διαβάζω, παρέχει ολοκληρωμένες λύσεις στον τομέα οργάνωσης και υλοποίησης πωλήσεων σε διάφορους κλάδους και κυρίως στον τομέα της υγείας.

Εύα- Μαρία Σαρηγιαννίδου: Πολύ σωστά. Σας ευχαριστώ, κύριε Μαρινάκη. Σας ευχαριστώ όλους για την πρόσκληση και για τη δυνατότητα να συζητάω σήμερα μαζί σας εδώ. Κύριε Πρωθυπουργέ, είμαι αυτός ο άνθρωπος που περιγράψατε προηγουμένως.

Είμαι ένας άνθρωπος που έχει αλλάξει πάρα πολλούς ρόλους ήδη στην επαγγελματική μου ζωή. Είμαι χημικός, είμαι απόφοιτη του Πανεπιστημίου Κρήτης και έχω master στη διαχείριση προστατευόμενων περιοχών. Μάλιστα η πτυχιακή μου, μία από τις πτυχιακές μου είναι στα Λιβάδια ποσειδωνίας, που ανέφερες προηγουμένως ο κύριος Τσομπανίδης. Στη μετέπειτα καριέρα μου άλλαξα ρόλους από το να συμμετέχω, να δουλεύω σε παραγωγικές μονάδες αυτής της χώρας, μεγάλες εταιρείες, να καταλήξω σε στέλεχος πωλήσεων σε πολυεθνικές και πολύ αργότερα να έχω πια τη δικιά μου εταιρεία. Είμαι όντως αυτός ο γλωσσομαθής άνθρωπος που μπορούσε να ονειρευτεί τη ζωή του και να δω πέρα από την επιστήμη μου ή μια προδιαγεγραμμένη επαγγελματική εξέλιξη.

Αυτό ήθελα πάντα να είμαι. Αυτό προσπάθησα πάρα πολύ να είμαι και έχετε απόλυτο δίκιο ότι χρειάζεται πάρα πολύ κόπος, γιατί αλλιώς δεν γίνεται. Κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι η εκπαίδευση είναι αυτό, ένα πράγμα το οποίο μπορεί να μας κρατήσει και να μας συνοδεύσει μόνο αυτό σε όλη μας τη ζωή. Για αυτό το λόγο άλλωστε διάλεξα και τις θετικές επιστήμες. Γιατί μπορεί να μου δώσει, δηλαδή στον καθένα τη συνθήκη της σκέψης για να μπορέσει να λύσει οποιοδήποτε πρόβλημα.

Στην σταδιοδρομία μου, λοιπόν, έκανα την εξής παραποίηση. Σε μια πάρα πολύ αναγκαία και απαραίτητη επιχειρηματική δράση για την Ελλάδα, που είναι οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις και οι μεσαίες επιχειρήσεις, που κατ’ εμέ είναι η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, δεν υπήρχε ειδικευμένο προσωπικό στον τομέα των πωλήσεων. Συνήθως υπήρχαν άτομα της οικογένειας που δούλευαν σε αυτόν, μη εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ οι πωλήσεις είναι νευραλγικό κομμάτι της επιχείρησης. Γιατί χωρίς την πώληση ένα προϊόν δεν βρίσκει τον χώρο του μέσα στην αγορά. Η εταιρεία δεν έχει τα απαραίτητα έσοδα για να μπορεί να συνεχίσει να είναι βιώσιμη. Και σε οποιαδήποτε μορφή επιχειρηματικότητας, ακόμα και στις startups οφείλει να υπάρχει κέρδος, γιατί έτσι εκτιμάνε ακόμα και οι επενδυτές την εξέλιξη μιας επιχείρησης και χρηματοδοτούν αντίστοιχα.

Έτσι, λοιπόν, τον Γενάρη του 2018 αποφάσισα να έχω την δικιά μου την εταιρεία, γιατί ως στέλεχος πωλήσεων καταλάβαινα ότι ο τόπος που μένω αρχίζει και γίνεται εμπόδιο στην επαγγελματική μου ανέλιξη. Και ενώ πολλά χρόνια προσπαθούσα να φέρω αυτό το όραμα μέσα στην εργασία μου, θεωρούσα αδιανόητο κάποιος να μου λέει, όχι, Εύα, δεν μπορείς να πας παρακάτω. Θα πρέπει να κατέβεις στην Αθήνα. Ενώ εγώ μένω στην Θεσσαλονίκη. Και μου αρέσει που μένω στην Θεσσαλονίκη. Και μου φαίνεται σωστό ο καθένας να μπορεί να κάνει το όραμά του, να ζήσει τη ζωή του και να ασκεί το επάγγελμά του από όπου και να είναι. Αυτό ισχύει και για τις επιχειρήσεις.

Η επιχείρηση από πού είναι, σε όποιο σημείο βρίσκεται στην Ελλάδα ή οπουδήποτε οφείλει να ανθεί, οφείλει να είναι βιώσιμη και να πηγαίνει παρακάτω. Η Thrive λοιπόν τους δίνει τη δυνατότητα μέσω οργανωμένου στρατηγικού σχεδιασμού και τη βοήθεια που έχουν στην υλοποίηση να μπορούν να πετυχαίνουν πωλήσεις σταθερές, βιώσιμες και να βρίσκει το προϊόν τη σωστή τοποθέτηση στην αγορά που είναι ένα από τα πιο σημαντικά σημεία. Γιατί έτσι εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα.

Αυτό που καταφέραμε να κάνουμε ως start up είναι αυτή τη στιγμή να έχουμε στα χέρια μας δυο διαφορετικά courses ολόκληρα τα οποία να έχουν να κάνουν το ένα με την εκπαίδευση προσωπικού, όπως αναφέρατε ασχολούμαι με το χώρο της υγείας, για το χώρο της υγείας π.χ. για τα φαρμακεία και τα ιατρεία, που να μπορούν πολύ γρήγορα να αποκτούν soft skills πάνω στις πωλήσεις έτσι ώστε πια να έχουμε ένα εξειδικευμένο προσωπικό σε έναν νευραλγικό τομέα όπως είναι αυτός της υγείας πέρα από τεχνικές και πέρα από οτιδήποτε να υπάρχει σωστή εξυπηρέτηση. Και ένα course σχεδιασμένο, μια ολόκληρη μεθοδολογία για ώριμες ομάδες πωλήσεων που δουλεύουν χρόνια, με πιο ώριμα προϊόντα, το οποίο θέλουν να αλλάξουν και να έχουν μια πιο h to h προσέγγιση στον τομέα των πωλήσεων. Το h to h είναι το ακρωνύμιο για το humans to humans, να έχουν δηλαδή μια πελατοκεντρική προσέγγιση που είναι ένας πιο σύγχρονος τρόπος πωλήσεων.

Συμφωνώ με τους συνομιλητές μου, τίποτα δεν ήταν εύκολο στην αρχή. Πάντα είναι δύσκολη η επιχειρηματικότητα, ειδικά όταν έχεις να προτείνεις κάτι καινοτόμο. Στη δική μου την περίπτωση η καινοτομία είχε περισσότερο να κάνει με το γεγονός ότι οργάνωσα ένα τμήμα που στη νοοτροπία την ελληνική είχε τυχαιότητα. Και αυτό είναι δύσκολο, το να μπορείς να παλεύεις μια εγκατεστημένη νοοτροπία.

Επίσης ήταν πολύ δύσκολο γιατί εγώ την επιχείρηση την ξεκίνησα στα 37 μου, δεν είναι πολύ εύκολο για μια γυναίκα στα 37 ενώ ζει μια ζωή καλή με πάρα πολύ καλές απολαβές να τα διαλύει όλα για να κάνει αυτό που θέλει. Ήταν και αυτό μια πάρα-πάρα πολύ δύσκολη απόφαση.

Αλλά συμφωνώ με όλους, δεν υπάρχει τίποτα, δεν συμβαίνει τίποτα χωρίς κόπο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε κανένα να δημιουργήσει για εμάς ευκαιρίες, οφείλουμε να σηκωθούμε και να δημιουργήσουμε τις ευκαιρίες που θέλουμε μόνοι μας. Γιατί αλλιώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

Δεν μπορεί κανένας να περιμένει κάτι να γίνει για να εξελίξει τη ζωή του.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Εγώ κλείνοντας αυτή την πολύ όμορφη ημερίδα, να πω μόνο, να πιαστώ από το τελευταίο το οποίο είπες. Είμαστε ένα ανοιχτό, φιλελεύθερο κόμμα, στο οποίο πιστεύουμε στην δύναμη της ατομικής πρωτοβουλίας. Το κράτος είναι εδώ για να διευκολύνει. Είναι εδώ για να παρεμβαίνει σε στιγμές κρίσης, όπου υπάρχει ανάγκη για σημαντική κρατική παρέμβαση και το κάναμε ξοδεύοντας σχεδόν 40 δισ. μέσα στην πανδημία.

Αλλά δεν μπορεί και δεν πρόκειται ποτέ να υποκαταστήσει την ατομική πρωτοβουλία και την διάθεση για ατομική προκοπή. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ και είμαστε εδώ για να διευκολύνουμε, ουσιαστικά, τον καθένα να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του με ένα πλαίσιο ευκαιριών και για να προστατεύσουμε, βέβαια, αυτούς οι οποίοι μπορεί να έτυχε για διάφορους λόγους στην ζωή τους να βρεθούν αντιμέτωποι με οποιαδήποτε αντιξοότητα.

‘Αρα εγώ κρατώ αυτό, Παύλο, ως το τελικό μήνυμα και βέβαια αυτό το οποίο είπαν όλοι οι προλαλήσαντες, που θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά, ότι η σκληρή δουλειά είναι μονόδρομος για την επιτυχία. Και αν η επιτυχία μπορεί να έρθει και χωρίς σκληρή δουλειά αυτό δεν σημαίνει ότι θα συνεχίζεται πάντα, στην διάρκεια μιας ζωής μια τέτοια συγκυρία. Γιατί ο κόσμος είναι πολύ ανταγωνιστικός και με οποιαδήποτε επιτυχία τώρα χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια.

Ευχαριστώ πάρα πολύ.

Παύλο, σε ευχαριστώ πολύ.

Παύλος Μαρινάκης: Ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ και εκ μέρους όλων, από καρδιάς, σε εσάς, κύριε Πρωθυπουργέ, σε όλα τα παιδιά που μας τίμησαν και σε όλους τους επόμενους ομιλητές. Ήταν, πράγματι, ο πιο αντιπροσωπευτικός και σωστός τρόπος να ανοίξει αυτή η συζήτηση.”

Η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην εκδήλωση project2030.gr της ΟΝΝΕΔ: