“Ήδη από το τέλος του δεύτερου κύματος είχα εφιάλτες, κρίσεις πανικού, αϋπνία, απότομες διακυμάνσεις στη διάθεσή μου. Η προσωπική μου ζωή είχε καταρρεύσει. Σκεφτόμουν την αυτοκτονία”, διηγείται ο Ζοάν Πονς Λαπλάνα, πρώην νοσηλευτής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) της Βρετανίας.

Αυτός ο 46χρονος Καταλανός ζει εδώ και είκοσι χρόνια κοντά στο Σέφιλντ, στη βόρεια Αγγλία, και ήδη είχε περάσει ένα burn out πριν την πανδημία της covid-19. Η μεγάλη ένταση στη δουλειά του στη διάρκεια των κυμάτων της επιδημίας τον ώθησε, όπως και χιλιάδες άλλους εργαζόμενους στο NHS, να παραιτηθεί για να προστατεύσει την ψυχική του υγεία.

Περίπου 33.000 υγειονομικοί του NHS παραιτήθηκαν από τον Ιούλιο ως τον Σεπτέμβριο του 2021, εκ των οποίων οι 7.000 αναζητούσαν καλύτερη ισορροπία στη ζωή τους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Πρόκειται για αριθμό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2019, λίγο πριν το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης.

Οι πολλές εφημερίες, ο ασφυκτικός εξοπλισμός, ο κίνδυνος μόλυνσης και μετάδοσης του κορονοϊού στην οικογένειά του εξάντλησαν τον νοσηλευτή.

“Είδα έναν ασθενή στην ηλικία μου να αποχαιρετά μέσω ενός τάμπλετ την κόρη του που είχε την ίδια ηλικία με τη δική μου. Λίγα λεπτά αργότερα πέθανε. Άρχισα να ονειρεύομαι τα μάτια του ασθενή. Η ψυχολόγος μου διέγνωσε μετατραυματικό στρες”, θυμάται.

Ο Ζοάν αποχώρησε μια μέρα την ώρα της σύσκεψης του προσωπικού και δεν επέστρεψε ποτέ. Τώρα εργάζεται σε ένα πρόγραμμα εύρεσης εργασίας σε άτομα με αναπηρίες ή που προέρχονται από υποβαθμισμένες περιοχές.

Συσσώρευση εφημεριών

Ο Ακσάι Ακουλουάρ δεν έχει ακόμη παραιτηθεί από τη θέση του χειρουργού στην ανατολική Αγγλία, αλλά σκέφτεται να πάει να εργαστεί αλλού: στη Νέα Ζηλανδία ή την Αυστραλία όπου οι μισθοί είναι καλύτεροι, ή στη γενέτειρά του την Ινδία.

Καταγγέλλει τις πολλές εφημερίες. “Σιγά σιγά επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής σου, τη διαθεσιμότητά σου απέναντι στην οικογένειά σου. Αρχίζεις να νιώθεις το burn out, να εργάζεσαι λιγότερο αποδοτικά”, εξηγεί ο Ακουλουάρ που είναι και εκπρόσωπος της Ένωσης Γιατρών Βρετανίας.

Σύμφωνα με έρευνα του συνδικάτου Unison, περισσότερα από τα δύο τρίτα των υγειονομικών υπέστησαν burn out στη διάρκεια της πανδημίας και περισσότεροι από τους μισούς εργάστηκαν περισσότερες από τις ώρες που προβλέπουν τα συμβόλαιά τους. Αποτέλεσμα: περισσότεροι από τους μισούς αναζητούν άλλη εργασία.

“Από το NHS έλειπαν ήδη πριν τον κορωνοϊό περίπου 100.000 άνθρωποι”, έπειτα από μια δεκαετία λιτότητας. “Η πανδημία αύξησε την πίεση στους υγειονομικούς και πολλοί από αυτούς δεν αντέχουν άλλο”, υπογραμμίζει η Σάρα Γκόρτον, υπεύθυνη του Unison.

Λόγω της έλλειψης προσωπικού, που επιδεινώθηκε από την εξάπλωση του παραλλαγμένου στελέχους Όμικρον του κορονοϊού, η βρετανική κυβέρνηση έστειλε πολλές εκατοντάδες στρατιωτικούς για να ενισχύσουν τα νοσοκομεία και τις υπηρεσίες των ασθενοφόρων.

Ο Μπιλ Πάλμερ, του Nuffiled Trust, αποκαλύπτει μια τάση παραιτήσεων που παρουσιάζει αύξηση από το 2016, αλλά διακόπηκε στη διάρκεια του πρώτου έτους της πανδημίας: “οι άνθρωποι ένιωθαν υποχρεωμένοι να κάνουν υπομονή και ήταν πιο δύσκολο να βρουν δουλειά αλλού”.

Σαν νούμερο

Επισημαίνει ότι εδώ και έξι μήνες οι παραιτήσεις αυξάνονται. Κάποιοι επικαλούνται την υποχρέωση που έχουν οι εργαζόμενοι σε οίκους ευγηρίας ή κάποια άλλα ιδρύματα να εμβολιαστούν κατά της covid-19, όμως πολλοί αναφέρονται στην πίεση που υφίστανται στις υποστελεχωμένες υπηρεσίες και στο αίσθημα ότι δεν τους εκτιμούν.

Ο Άλεξ νοσηλευτής σε ψυχιατρικό νοσοκομείο είδε το φόρτο εργασίας του να αυξάνεται κατά 25% στη διάρκεια της πανδημίας. “Αισθανόμουν ότι με αντιμετώπιζαν σαν έναν νούμερο. Άρχισα να νιώθω αποκαρδιωμένος”, εξηγεί.

Αποφάσισε να παραιτηθεί και πλέον εργάζεται για μια οργάνωση που βοηθά θύματα της σύγχρονης δουλείας και της ενδοοικογενειακής βίας.

Στα παραϊατρικά επαγγέλματα που δεν απαιτούν τόσα πολλά προσόντα, ο χαμηλός μισθός αποτελεί ακόμη έναν λόγο αποχώρησης, την ώρα μάλιστα που άλλοι τομείς αυξάνουν τους μισθούς.

Το Brexit έχει περιπλέξει τα δεδομένα, διότι είναι πιο δύσκολο να αντικαθίστανται όσοι παραιτούνται από το NHS, όπου εργάζονται πολλοί αλλοδαποί, εξαιτίας των πιο περίπλοκων και κοστοβόρων διαδικασιών για τους μετανάστες.

Όποιος κι αν είναι ο λόγος, οι παραιτήσεις επιδεινώνουν την παροχή υπηρεσιών υγείας στη Βρετανία, οι οποίες έχουν επιβαρυνθεί ιδιαίτερα από την πανδημία με αριθμό ρεκόρ ασθενών να αναμένουν για να υποβληθούν σε θεραπεία, γεγονός που μειώνει τις πιθανότητες επιβίωσης σε περίπτωση ατυχήματος ή σοβαρής ασθένειας.